Δ. Ν. Μαρωνίτης: «Κρατείστε ξύπνιο το μυαλό σας στους σκοτεινούς καιρούς. Μη φοβάστε όσους οργίζονται, πίνουν και αγαπούν»

 της Βίκυς Χαρισοπούλου
 
Δημοσιεύθηκε στο (©) Αθηναικό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Αναδημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Πολιτική Επιθεώρηση

«Κρατείστε ξύπνιο το μυαλό σας στους σκοτεινούς καιρούς. Μ΄ αυτό κυρίως θα πολεμήσετε. Μη φοβάστε τους ανθρώπους που έχουν ρωμαλέα πάθη. Όσους οργίζονται, πίνουν και αγαπούν. Απομονώστε όσους σας χαμογελούν, και όταν τους δίνεις το χέρι δεν ξέρουν ή δεν θέλουν να το σφίξουν».
Είναι μερικά μόνο από τις υποδείξεις -συμβουλές - παρακαταθήκη γνώσης και ιδεολογίας ζωής, που άφησε στο πολυπληθέστατο κοινό - πρώην «φυσικούς» αλλά και ιδεολογικά μαθητές του - ο καθηγητής Δ. Ν. Μαρωνίτης, ως το δικό του ιδεολογικό «αντίδωρο» στην «απρόβλεπτη τιμή από τη γενέθλια πόλη», όπως είπε.
Τα παραπάνω σπαράγματα του λόγου του προέρχονται από επιφυλλίδα του που δημοσίευσε στην εφημερίδα «Το Βήμα», στις 26/10/1974, λίγους μήνες μετά την πτώση της χούντας, και συγχρόνως με την επιστροφή του στην καθηγητική του έδρα απ' όπου το δικτατορικό καθεστώς τον είχε βίαια απομακρύνει. «Δεν υπάρχουν πολλές διαφοροποιήσεις από τότε», συμπλήρωσε ο καθηγητής. «Θα διαφοροποιούσα ίσως μόνο τον ορισμό του φασισμού και θα τον προσδιόριζα για το σήμερα ως: Φασισμός είναι να σε ρωτούν δημοσίως για την ιδιωτική σου ζωή και να σε ανακρίνουν ιδιωτικά για τις δημόσιες πράξεις σου».  

Εμφανέστατα συγκινημένος μετά το τέλος των εισηγήσεων των έξι συνολικά ομιλητών και του εισηγητή της εκδήλωσης Γιώργου Κορδομενίδη (συγγραφέα - διευθυντή του περιοδικού Εντευκτήριο, που συνδιοργάνωσε την εκδήλωση μαζί με τον Δήμο Θεσσαλονίκης), ο 84χρονος καθηγητής («ο μόνος ζωντανός μύθος και θρύλος» της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, όπως τον χαρακτήρισε ο μαθητής του - καθηγητής της Φιλοσοφίας σήμερα στο ΑΠΘ, Βασίλης Κάλφας) δήλωσε εισαγωγικά : «Σας ορκίζομαι πως αυτό που θα ήθελα να κάνω, είναι να κλάψω λέγοντας σας Ευχαριστώ»). Και…έκλαψε.
Πολύ περισσότερο στο τέλος της ολιγόλεπτης ομιλίας του, αφού παρουσίασε το «αυτοβιογράφημα» του (ευχαριστώντας προγόνους και απογόνους, την «ανεκτίμητη» σύντροφο της ζωής του Ανθή (τον «ανθό μου», όπως είπε), δασκάλους (απ' αυτούς του δημοτικού σχολείου, του Πειραματικού Γυμνασίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου της γενέθλιας πόλης), συνεργάτες ζώντες και ιδιαίτερα τους τεθνεώτες (Τάσο Χρηστίδη, Παύλο Ζάννα και την Αλκη Κυριακίδου - Νέστορος), και τους εισηγητές της σημερινής τιμητικής εκδήλωσης («που μίλησαν για τις μέρες μου, που όσο πάνε λιγοστεύουν», όπως είπε μνημονεύοντας τον Γιώργο Σεφέρη).
Έκλεισε αυτο-απολογούμενος για την «σπασμένη» στεντόρεια φωνή του, που θα «κουβαλούν» όλοι όσοι είχαν την ευκαιρία να τον ακούσουν στο αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής σχολής Θεσσαλονίκης που το στοίχειωσε, λέγοντας «αναρωτιέμαι πώς κρατά κανείς αυτή τη θαρραλέα φωνή (είχε πριν αναφερθεί στην ομορφιά της θαλερότητας της νιότης), όταν …το σώμα έχει αρχίσει πια να χαλαρώνει».
Νωρίτερα, αναφερόμενος στη Φιλοσοφική Σχολή Θεσσαλονίκης (της οποίας υπήρξε φοιτητής και καθηγητής), την εστία του προοδευτικού Δημοτικισμού, μίλησε για τον «αγωγό της διδασκαλίας του», αλλά και τη μέθοδο μελέτης του, που υπήρξε όπως είπε «το ζεύγος Γραφή - Ανάγνωση που μετασχηματίστηκε με τα χρόνια σε "τρίγωνο", καθώς προστέθηκε - και μάλιστα μπήκε στην κορυφή του τριγώνου αυτού, η Μετάφραση». 

Για το κορυφαίο μεταφραστικό έργο του, αλλά και για την προσωπικότητα, το «μάστορα του λόγου», τον «Φίλο», τον «Οργανικό διανοούμενο», για την «συνάρθρωση πάθους και λογισμού» που ενσάρκωνε, για την «εξαιρετική κριτική του διαύγεια», για το χαρακτηριστικό της «πολιτικής και ποιητικής ηθικής» (όρο τον οποίο ο ίδιος έδωσε στους Μανώλη Αναγνωστάκη - Τίτο Πατρίκιο και Αρη Αλεξάνδρου), για «το ρίσκο της φιλίας μαζί του - που είναι μεγαλύτερο κι απ' αυτό της ζωής», για τον «ακαταπόνητο», «ρηξικέλευθο», για τον «Δάσκαλο», μίλησαν οι εισηγητές της εκδήλωσης Γιάννης Μπουτάρης, δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μυλόπουλος, πρύτανης του ΑΠΘ, Ιωάννα Ναούμ, λέκτορας γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας στο ΑΠΘ, Βασίλης Κάλφας, καθηγητής φιλοσοφίας, Αρης Στυλιανού, επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας στο ΑΠΘ, Σταύρος Πετσόπουλος, εκδότης και ο συντονιστής και διοργανωτής της εκδήλωσης Γιώργος Κορδομενίδης.
Παρών στην εκδήλωση ήταν και ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας Θρησκευμάτων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Κώστας Τζαβάρας.
Η εκδήλωση τιμής για τον καθηγητή Δ. Ν. Μαρωνίτη πραγματοποιήθηκε στο περίπτερο 13 της HELEXPO και αποτέλεσε την κορυφαία εκδήλωση της 10ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου που ολοκληρώθηκε στις 19 Μαίου 2013 στη Θεσσαλονίκη.

Μια συνέντευξη του Δ. Ν. Μαρωνίτη στην Οντέτ Βαρών-Βασάρ (περιοδικό Μετάφραση 98)

Αναδημοσιεύεται από την ιστοσελίδα έπεα και γράμματα αρχαιογνωσίας και νεογνωσίας
  

Δ. Ν. Μαρωνίτης: Ένας δάσκαλος τα χρόνια της δικτατορίας του Γιάννη Η. Χάρη

Καλό είναι να υπενθυμίζεται στους παλιούς και να γίνεται γνωστή στους νέους η συμβολή του Δ. Ν. Μαρωνίτη στη συλλογική έκδοση των 18 Κειμένων (1970) και του βραχύβιου αλλά σπουδαίου περιοδικού Η Συνέχεια (1973), εκτός των άλλων με σημαντικό αντιδικτατορικό συμβολισμό. Και μετά την πτώση της δικατατορίας, η συμμετοχή του στην έκδοση του περιοδικού Ο Πολίτης, μαζί με τους Άγγελο Ελεφάντη, Αντώνη Καρκαγιάννη, Δήμο Μαυρομμάτη (που είχαν την αρχική ιδέα), και με άλλα σημαντικά ονόματα που άφησαν ανεξίτηλα ίχνη της δράσης τους στους στίβους του πνεύματος και της πολιτικής.

Γ. Ρ.

Upd 13.7.2016 - Όποιος κρίνει, πρέπει να επιδιώκει να κρίνεται:
Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης: Η κρίση της Αριστεράς
  
14.7.2016: Δ. Ν. Μαρωνίτης: Η γεωμετρία της ζωής - ένα αφιέρωμα (dimart). Με συνέντευξη (Το Δέντρο, τ. 205-206, Οκτώβριος 2015), άρθρο της Μαρίας Τοπάλη για την ανάγνωση και ερμηνεία της Οδύσσειας από τον Μαρωνίτη, κείμενο του Γιώργου Ζεβελάκη για τον Μαρωνίτη ως συνεργάτη και εκδότη περιοδικών, έναν αποχαιρετισμό του Σπ. Λυκούδη, αποσπάσματα από τη Μαύρη Γαλήνη (διήγημα που ο Μαρωνίτης έγραψε κρυφά στην ΕΑΤ-ΕΣΑ και δημοσίευσε αργότερα στο περιοδικό Συνέχεια και σε βιβλίο των εκδ. Ροδακιό), άλλα κείμενά του, βιογραφικό του από το Εντευκτήριο.