Άλκης Αλκαίος (1949 - 10 Δεκεμβρίου 2012)

Χαρούμενο τραγούδι για τη Σύλβια Πλάθ (1982)
 

Μόλις σταμάτησε στη ράμπα η γιορτή
και οι μάγιστροι σού βγάζουν το καπέλο
φτάνει μια λέξη τη φοβέρα σου να πει
κι εγώ μαζί σου δύω κι ανατέλλω. 

Sylvia Plath ( 1932 - 11 Φεβρουαρίου 1963)

η πολύ μεγάλη Αμερικανίδα ποιήτρια 

με την πολύ σύντομη ζωή, κατάγονταν από 

τη Βοστώνη, όχι από τον Άγιο Φραγκίσκο, 

όπως “ποιητική αδεία” λέει ο Αλκαίος

   

Δώσ’ μου τα χέρια σου, ακριβή
δρολάπι απ’ τον Αϊ Φραγκίσκο
χάνομαι κάθε που σε βρίσκω
μες στη θεσσαλική βροχή.

 

Φτιάχνουν τη μάσκα σου οι δραπέτες με πηλό
να βρει τροφή του Χάρλεμ το καμίνι
στον κόσμο που ανασαίνεις τον αληθινό
στήσαν χορό οι μαζορέτες κι οι αθερίνοι. 

                     
                

Ο Άλκης Αλκαίος γεννήθηκε κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Το πραγματικό του όνομα ήταν Βαγγέλης Λιάρος.

Από παιδάκι «πολιτογραφήθηκε» κάτοικος Πάργας, αφού τον περισσότερο καιρό έμενε εκεί, γράφοντας υπέροχους στίχους, έχοντας ως «δάσκαλό» του την ποίηση του Κ. Καρυωτάκη. 
Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1967, με την έκδοση ενός μικρού δοκιμίου για τον Κ. Καρυωτάκη.

Ο Β. Λιάρος σπούδασε στη Νομική Σχολή την περίοδο της χούντας και τον Αύγουστο του 1973 συνελήφθη για τη δράση του και κρατήθηκε για μήνες στην Ασφάλεια, πράγμα που επιδείνωσε την επιβαρυμένη του υγεία. Μετά τη μεταπολίτευση έγινε μέλος του ΚΚΕ.

Οι πρώτοι στίχοι του δημοσιεύτηκαν στον «Ριζοσπάστη»: «Μανουέλ Ντουάρτε απ' το Πράσινο Ακρωτήρι / ίσως ποτέ και να μην δω το πρόσωπό σου / ωστόσο αν κρίνω απ' το αιμάτινο γραφτό σου / θα πρέπει να 'ν' γιομάτο από λιοπύρι», ξεκινάει το ποίημα «1848», που δημοσιεύτηκε στα τέλη της δεκαετίας του '70. Ενα τραγούδι διεθνιστικό, κάλεσμα σε συντρόφους ποιητές. Το ποίημα αυτό το μελοποίησε ο Θάνος Μικρούτσικος και το ερμήνευσε η Μαρία Δημητριάδη.

Από τα τέλη της δεκαετίας του '70 χρονολογείται η γνωριμία του με τον συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο, η οποία και οδήγησε σε μία από τις μακροβιότερες και σπουδαιότερες συνεργασίες δημιουργών στο ελληνικό τραγούδι, με δίσκους ορόσημα όπως το «Εμπάργκο» (1982) και «Στου Αιώνα Την Παράγκα» (1996). 

Το 1983 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Εταιρεία Νέας Μουσικής" (ιδρυτής ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος) το βιβλίο του «Εμπάργκο - Ποιήματα», το οποίο περιλαμβάνει και το εμβληματικό ποίημα «Πρωινό τσιγάρο», αφιερωμένο στη μνήμη του πρόωρα χαμένου Μάνου Λοΐζου: «Αδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή / και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση / και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση / και σαν Ανατολή».

Στο χώρο της δισκογραφίας, άλλες σημαντικές συνεργασίες του ήταν με τους Νότη Μαυρουδή, Σωκράτη Μάλαμα, Μίλτο Πασχαλίδη, Μάριο Τόκα, Διονύση Τσακνή, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, Μπάμπη Στόκα, Βασίλη Παπακωνσταντίνου και άλλους δημιουργούς.

Δημιουργός αποτραβηγμένος από τα ΜΜΕ και τις δημόσιες εμφανίσεις, θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές του ελληνικού τραγουδιού, εξαρχής αποδεικνύοντας ένα υψηλό επίπεδο γραφής, ωστόσο παραμένοντας σχετικά ολιγογράφος.
 

(το βιογραφικό αυτό έχει ως βάση στο κείμενο που γράφτηκε για τον θάνατο του Άλκη Αλκαίου στην εφημερίδα "Ριζοσπάστης", 11 Δεκεμβρίου 2012: «Σώπασε» ο «τροβαδούρος» της καρδιάς )

Στην ιστοσελίδα του περιοδικού "Ποιείν":
  

Άλκη Αλκαίου - «Κώστας Καρυωτάκης: Ο Ποιητής που αγαπήθηκε και μισήθηκε» - διάλεξη που έγινε τον Ιανουάριο του 1967 στην Πάργα Πρεβέζης
 

Άλκης Αλκαίος, τα ποιήματα από την συλλογή «Εμπάργκο», εκδ. «Εταιρεία Νέας Μουσικής» 1983 (1), (2), (3) 
  

Άλκης Αλκαίος, Το ποίημα «Σβετλάνα» και σπάνια άρθρα από τον "Ριζοσπάστη"

Η "σιωπή" του Άλκη Αλκαίου - του Σπύρου Αραβανή

«Ηταν ένας σπουδαίος ποιητής που παρίστανε τον στιχουργό» - Ο άγνωστος αγωνιστής πίσω από τον ποιητή (Αναστασία Κούκα, εφημερίδα "Έθνος", 16 Δεκεμβρίου 2012 - και στην ιστοσελίδα "Ναυτίλος")

Update 16.2.2014  
 

Γιώργος Μυζάλης: "Με τον Άλκη είχαμε εκκρεμότητες" (συνέντευξη με τον Μίλτο Πασχαλίδη, Protagon, αναδημοσίευση "Ανέστιος")

 

Άρης Μαλανδράκης: Αγύριστο Κεφάλι (το βιβλίο του Μίλτου Πασχαλίδη για τον Άλκη Αλκαίο, protagon 6.2. 2014)

Πρωινό τσιγάρο (Στίχοι: Άλκης Αλκαίος.Μουσική: Νότης Μαυρουδής)  - youtube

 

Αφιέρωμα στον Άλκη Αλκαίο (ιστοσελίδα Όποιος ξεχνάει χάνεται, ραγίζει όποιος θυμάται): 

"Πρωινό τσιγάρο" (Νότης Μαυρουδής) - "Ερωτικό/Πιρόγα" (Μικρούτσικος - Μητσιάς)

«Σώπασε» ο «τροβαδούρος» της καρδιάς (εφημερίδα "Ριζοσπάστης", 11 Δεκεμβρίου 2012)

«Εφυγε» ο ποιητής και στιχουργός Αλκης Αλκαίος (εφημερίδα "Έθνος")

Το ιστορικό σύμπαν του Άλκη Αλκαίου  - Μουσικά Προάστεια

Τραγούδια του Άλκη Αλκαίου (youtube) - Κάπου Μακριά

 Η μοναδική του τηλεοπτική εμφάνιση - 

συζήτηση με τον Θ. Μικρούτσικο (από την ιστοσελίδα "Οικοδόμος"):