Σάββατο 28 Μαρτίου 2015

Το ανορθολογικό στοιχείο στην ελληνική θεωρητική σκέψη. Μια σημαντική εισήγηση του Κοσμά Ψυχοπαίδη

Ο Κοσμάς Ψυχοπαίδης, μαζί με τους Κορνήλιο Καστοριάδη, Νίκο Πουλαντζά, Κώστα Παπαϊωάννου και Παναγιώτη Κονδύλη, υπήρξε από τους πιο αξιόλογους Έλληνες πολιτικούς στοχαστές και κοινωνιολόγους του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Στο έργο του ερμήνευσε την παράδοση του Διαφωτισμού που εκπροσωπείται κυρίως από τους Ρουσώ, Καντ, Χέγκελ αλλά και από τον Μαρξ, ως απόπειρα θεμελίωσης πολιτικών κανόνων που δεν οπισθοδρομεί σε προ-νεωτερικού τύπου αντιλήψεις περί αγαθού, ούτε εκφυλίζεται σε εγωιστικό πράττειν. Ο Ψυχοπαίδης, στο πλευρό (μεταξύ άλλων) της Νεότερης Σχολής της Φρανκφούρτης με τον Jürgen Habermas, υποστήριξε την Κανονιστική Θεωρία, ως αντίπαλο ρεύμα της αποφασιοκρατίας. Κατ' αυτόν, η  θεμελίωση των πολιτικών κανόνων, οριοθετείται όχι μόνον από τις ιστορικές σχέσεις ιδιοκτησίας, ιδιοποίησης και διανομής του κοινωνικού προϊόντος και από το κανονιστικό περιεχόμενο αυτών των σχέσεων, αλλά και από συστήματα αξιών που επιτρέπουν την αξιολόγησή του. Υπ' αυτό το πρίσμα, άσκησε κριτική στις αντίπαλες απόψεις τριών επιφανών Ελλήνων στοχαστών, συγκεκριμένα του Χ. Γιανναρά και των αναφερθέντων Κ. Καστοριάδη και Π. Κονδύλη.
Γ. Ρ. 

Εισήγηση στο 8ο Επιστημονικό Συνέδριο του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα «Ιδεολογικά ρεύματα & τάσεις της διανόησης στη σημερινή Ελλάδα», δημοσιευμένη στον ομότιτλο τόμο πρακτικών του συνεδρίoυ (Ίδρυμα Σ. Καράγιωργα Αθήνα 2002). Αναδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Τετράδια Πολιτικού Διαλόγου Έρευνας & Κριτικής» τ. 50/51 με την ευγενή άδεια της κ. Ολυμπίας Ψυχοπαiδη.
    
Ι. Όψεις του ανορθολογισμού στην Ελλάδα  
Η πνευματική ζωή στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από ανορθολογισμό όσον αφορά τις θεωρητικές κατασκευές, τα πολιτικά και φιλοσοφικά επιχειρήματα και τις θεμελιώσεις που αφορούν το πολιτικό σύστημα, τους κοινωνικούς θεσμούς και την ταυτότητα των μελών της κοινωνίας. Ιστορικά η ελληνική κοινωνική ταυτότητα στις επιμέρους εκφάνσεις της συγκροτείται μέσα από εγγενείς αντινομίες της ελληνικής πολιτικής ζωής, που αφορούν την οριοθέτηση της ελληνικής εθνικής οντότητας, τη συμβίωση με όρους δικαιοσύνης μέσα σε αυτήν, τις ιστορικές δυνατότητες δράσης της κοινωνίας, την πολιτειακή μορφή, τη σχέση πολιτισμού, κοινωνίας και πολιτικής. Μέχρι σήμερα, αντινομικά στοιχεία που αφορούν το τι είμαστε, τι θέλουμε, τι μπορούμε, τι μας ενώνει και τι μας χωρίζει, ποιοι είναι κάθε φορά για μας «οι άλλοι», τι μας χαρακτηρίζει, τι μας λείπει και ποιος φταίει γι' αυτό, επιβιώνουν στο κοινωνικό συνειδησιακό και ασύνειδο υπόστρωμα και παράλληλα επικαλύπτονται πολλαπλά από νέες μορφές φόβων, αισθημάτων απειλής, νέες επιθετικότητες, ανασφάλειες, επικλήσεις ταυτότητας, μισαλλοδοξίες, εθνικισμούς και ρατσιστικές τάσεις και αντιδραστικές ιδεολογίες, ενόψει της νέας φτώχειας, της αποδόμησης των όποιων εξασφαλίσεων του κοινωνικού κράτους, του νεοφιλελεύθερου μοντέλου ζωής και της απαξίωσης των στοιχείων αλληλεγγύης.
Ουΐλλιαμ Μπλέικ: Βεεμώθ & Λεβιάθαν
Ουΐλλιαμ Μπλέικ: 
από την εικονογράφηση
της Θείας Κωμωδίας του Δάντη



Παρασκευή 27 Μαρτίου 2015

Ανοικτή επιστολή προς την καγκελάριο: Αγαπητή κυρία Μέρκελ...

του Γιάκομπ Άουγκστάϊν
    
... η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι: Ναι στο ευρώ, ναι στις εξαγωγές. Όχι στην Πολιτική Ένωση. Αυτό, όσο πιό πολύ διαρκεί, τόσο πιο παράλογο γίνεται. Κυρία Μέρκελ, τολμήστε! Ενώστε την Ευρώπη, όπως ο Χέλμουτ Κολ ένωσε τη Γερμανία.
   
Όλοι σας θεωρούν, κυρία Μέρκελ, άτομο που έχει την αρετή της ταπεινοφροσύνης. Αλλά δεν γίνεται να είστε τόσο ταπεινόφρων, ώστε να είστε εντελώς αδιάφορη για το τι θα λέει κάποια μέρα για σας η ιστορία. Η «ιχτορία» [στα επίσημα γερμανικά η ιστορία είναι Geschichte - Γκεσίχτε, στην τοπική διάλεκτο του Παλατινάτου, στην περιοχή του Ρήνου, Gechichte -  Γκεχίχτε], όπως ονομαζόταν στη διάλεκτο του Παλατινάτου της πατρίδας του προ-προπροηγουμένου σας στην καγκελαρία. Είχε καλή τύχη εκείνος: «αχλάδι» μεν [τον αποκαλούσαν ειρωνικά έτσι λόγω του σχήματος της κεφαλής του], «Bimbes» δε [στη διάλεκτο του Παλατινάτου η λέξη σημαίνει το πως να κάνεις καριέρα και να πλουτίζεις], ωστόσο θα θυμόμαστε πάντα τον Χέλμουτ Κολ ως πατέρα της γερμανικής ενότητας και του ευρώ. Ως μεγάλο πρωτεργάτη της υπέρβασης των συνόρων. Πώς θα θυμόμαστε εσάς, κυρία Μέρκελ; Ως την καγκελάριο που έβαλε τέλος στην ευρωπαϊκή ενοποίηση; 
Αυτή τη στιγμή, η κληρονομιά του Αντενάουερ, του Ντε Γκωλ, του ντε Γκάσπερι και του Κολ φεύγει σαν το νερό μέσα από τα δάχτυλά μας και χάνεται. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτό συμβαίνει ακριβώς τώρα που οι Γερμανοί είμαστε τόσο ισχυροί στην ήπειρό μας, όσο δεν είμασταν ποτέ άλλοτε μετά το τέλος της εποχής του «Τρίτου Ράιχ». Και δυστυχώς είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε αυτή τη διαπίστωση μέσα στα πλαίσια που δημιουργεί το παρελθόν. 
Δεν μπορείτε να κάνετε τα πάντα! Και δεν κάνετε τα πάντα! 
© Photo: Deutsche Welle
© Photo: Αυγή

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2015

Δύο ζήτω για τη μεταπολιτική !

του Αλέξανδρου Κιουπκιολή

από το διαδικτυακό περιοδικό © "Χρόνος" (τ. 21, 1/2015)

Από τεχνικός και απόκρυφος όρος στο λεξιλόγιο μιας δράκας μεταμαρξιστών και νοσταλγών της σοσιαλδημοκρατίας,1 η «μεταπολιτική» τείνει να γίνει τα τελευταία χρόνια μια λέξη του αναλυτικού συρμού, μαζί με τη σχεδόν συνώνυμη «μεταδημοκρατία».2 Σημείο συμπύκνωσης όλης της παθολογίας των «υπαρκτών δημοκρατιών» της Δύσης, κατονομάζει και καταγγέλλει καθεστώτα που διατηρούν το τυπικό κέλυφος των φιλελεύθερων και δημοκρατικών θεσμών, ενώ σε αυτά η κοινωνική επιρροή στην εξουσία φθίνει διαρκώς, όπως και η συμμετοχή στην πολιτική των κομμάτων, στις μαζικές κινητοποιήσεις και τα συνδικάτα. Στις συνθήκες της μεταπολιτικής, τα κατεστημένα κόμματα της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς έχουν αποψιλωθεί από τις ουσιαστικές διαφορές τους, συγκλίνοντας στα ίδια νεοφιλελεύθερα δόγματα προς όφελος εταιρικών και διαπλεκόμενων συμφερόντων. Ο καταναλωτικός, απολίτικος ατομικισμός, η πολιτική αδιαφορία και ο κυνισμός μιας κρίσιμης μάζας των πολιτών είναι η άλλη όψη της κοινής πίστης των κομμάτων εξουσίας στο νεοφιλελεύθερο credo.
Η οιονεί διαγραφή της διαχωριστικής γραμμής ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά στην κεντρική πολιτική σκηνή· η συνακόλουθη έκλειψη των προγραμματικών διαφορών και των ριζικών ανταγωνισμών· η μετάφραση πολιτικών ζητημάτων σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν την αποτελεσματικότερη επίτευξη δεδομένων στόχων· ο αυξανόμενος ρόλος των «ειδικών» στην πολιτική και οικονομική διακυβέρνηση: όλα αυτά είναι σήματα κατατεθέντα της ίδιας μεταπολιτικής δημοκρατίας.

Τρίτη 24 Μαρτίου 2015

Ο Σολωμός, ο Παλαμάς και η Ευρώπη

του Παντελή Μπουκάλα

© «Καθημερινή»:  Ο Σολωμός, ο Παλαμάς και η Ευρώπη, 24.3.2015

Μέρες επετειακές, που τις ορίζει η αυριανή εθνική εορτή, αλλά και μέρες αναστοχασμού για τις σχέσεις Ελλάδας και Ευρώπης, για το τι είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση και σε τι πρέπει να μετεξελιχθεί, αν πια το μπορεί κι αν δεν ήταν εξαρχής ουτοπία η πολιτική της ενοποίηση. Και μέρες μνήμης, όπως εξαιρετικά την υπηρετεί ένας κατεξοχήν μνημονικός πυκνωτής: η ποίηση. Δύο στίχοι του Διονύσιου Σολωμού, οι εναρκτήριοι ενός οκτάστιχου αποσπάσματος από άγνωστο ποίημά του που ο Ιάκωβος Πολυλάς το τύπωσε με τον τίτλο «Η Ελλάδα», ηχούν σαν να συνοψίζουν ό,τι συνέβη πολλές φορές, επί Τουρκοκρατίας και στην ελεύθερη Ελλάδα, και ό,τι συμβαίνει τώρα.
Το σολωμικό δίστιχο: 
«Η Ευρώπη την κοιτάει πως θε να πράξει·
της Ευρώπης κοιτάει κατά τα μέρη».
Η εικόνα μιας αμφίπλευρης στάσης αναμονής. Με μια σοβαρή διαφορά. Η Ευρώπη είναι πάντα η ισχυρή και, σε όποιο διευθυντήριο κι αν υπακούει κάθε φορά, αναβλητική· ο χρόνος είναι μονίμως με το μέρος της, γι’ αυτό και δυσφορεί, ενοχλείται, βαργεστεί. Το αντίθετο συμβαίνει με τον δεύτερο πόλο του άνισου ζευγαριού: η Ελλάδα, αδύναμη, προσδοκά συνδρομή. Και άλλοτε εκλιπαρεί να της δοθεί, άλλοτε την αξιώνει, συνήθως με τη ρομαντική και τελικά αυτοπαγιδευτική πεποίθηση ότι «τη δικαιούται για ιστορικούς λόγους».
Ιωάννης- Ιάκωβος Μάγερ (1798-1826), ο Ελβετός, ο αντιμοναρχικός
ο εκδότης και συντάκτης της πρώτης ελληνικής εφημερίδαςΕλληνικά Χρονικά»)

Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

Η χώρα ως θύμα και η αυτοκαταστροφική ιδεοληψία

Πως η ψευδής συνείδηση μπορεί να καταστρέψει το «κεκτημένο του 1821»: τη συμπόρευση της Ελλάδας με το Διαφωτισμό και με την αντιαπολυταρχική Ευρώπη της Γαλλικής Επανάστασης. 
 Δύο κείμενα πολιτικής και ιστορικής αυτογνωσίας - με την εντοπιότητα της «ιδιαίτερης», οριακής μας Ευρώπης, της Βαλκανικής
  
Ουδείς από τους ιστορικούς του μέλλοντος θα ασχοληθεί με το πόσοι πολίτες μαζεύτηκαν στο Σύνταγμα για τις εορταστικές εκδηλώσεις της 25ης Μαρτίου 2015. Το πιθανότερο είναι να μελετήσουν κατά πόσο κατάφερε – ή απέτυχε - το ελληνικό έθνος, στην περίοδο της κρίσης στην ευρωζώνη, να αξιοποιήσει την ανεξαρτησία που διεκδίκησε στις 25 Μαρτίου 1821.
του Αριστόβουλου Μάνεση 
(«Αυγή» 25 Μαρτίου 2011 - αναδημοσίευση Μετά την Κρίση, 25 Μαρτίου 2014)
1. Η χώρα ως θύμα
 του Κώστα Καρακώτια
 
 από την εφημερίδα "Έθνος": Κώστας Καρακώτιας, Η χώρα ως θύμα 17.3.2015
αναδημοσίευση Πολιτική Επιθεώρηση
 
«Παραπονεμένα λόγια / έχουν τα τραγούδια μας / γιατί τ” άδικο το ζούμε / μέσα από την κούνια μας» τραγουδούσαν μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα χιλιάδες κόσμου σε στάδια και πλατείες τις εποχές της μεταπολιτευτικής έξαρσης. Το τραγούδι αυτό, με στίχους του Μάνου Ελευθερίου και μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου, που ακούγεται βέβαια ακόμα, εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο μια διαχρονική αντίληψη της ελληνικής κοινωνίας για τον εαυτό της. Κάθε Ελληνας, από τη γέννησή του ήδη, είναι αδικημένος από τον υπόλοιπο κόσμο και την Ιστορία. Η Ελλάδα, καθ” όλη την ιστορική της διαχρονία, είναι μονίμως θύμα εκμετάλλευσης και αντικείμενο επεμβάσεων των ξένων δυνάμεων και έχει πάντα κάποια δίκαια, τα οποία δεν αναγνωρίζονται ποτέ. Για όλα μάλιστα τα ιστορικά γεγονότα που καθόρισαν την πορεία της, όπως ο Διχασμός και η Μικρασιατική Καταστροφή, ο Εμφύλιος, η δικτατορία του 1967 και η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, ευθύνονται πάντα οι Μεγάλες Δυνάμεις. Οσοι δε Ελληνες αναμείχθηκαν αρνητικά στα κρίσιμα γεγονότα ήταν απλά ενεργούμενα των ξένων.

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2015

Το ευρωπαϊκό πλεονέκτημα του ΣΥΡΙΖΑ, πως το καταστρέφει ο ανορθολογισμός, η αναζήτηση διεξόδου

1. Έχει υποστηριχθεί από πολλούς (και σ' αυτόν τον ιστότοπο), πως για ό,τι αφορά την κρίση στην ζώνη του ευρώ ως όλον, οικονομική, θεσμική, πολιτική, την πιο περιεκτική γενική περιγραφή ανάμεσα στα ελληνικά κόμματα στην περίοδο 2010-2014 την έχει διατυπώσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η κρίση δεν είναι ελληνική, ούτε μόνον των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Είναι κρίση ευρωπαϊκή, συνέχεια της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης που άρχισε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού με την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων το 2008 και τα επακόλουθά της στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μεταδόθηκε στην Ευρώπη και την χτύπησε πρώτα ως κρίση του τραπεζικού συστήματος, μετά ως κρίση ιδιωτικής υπερχρέωσης και κρίση δημόσιου χρέους των πιο αδύναμων χωρών.  
Η κρίση χτύπησε την ΕΕ με ιδιαίτερη σφοδρότητα, λόγω της εκ γενετής «κατασκευαστικής» ανεπάρκειας της ενιαίας νομισματικής ζώνης και της διαρθρωτικής ανισορροπίας των εμπορικών και χρηματοοικονομικών ισοζυγίων μέσα στους κόλπους της: στα χρόνια της ανόδου (1990 - 2008), οι Βόρειες χώρες εξήγαγαν προϊόντα και επενδυτικά κεφάλαια, οι Νότιες ήταν εισαγωγικές, καταναλωτικές και δέκτες δυσανάλογων δανειακών εισροών στις χρηματαγορές. Αντίθετα από τις ΗΠΑ, η κρίση αντιμετωπίσθηκε στην Ευρώπη από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της με φιλο-κυκλικές πολιτικές καταστροφικής λιτότητας, δηλαδή με τρόπο που έκανε την κρίση πιο έντονη και την παρέτεινε, μετατρέποντας την σε χρόνια μακροοικονομική βύθιση με ύφεση και τεράστια ανεργία στην αδύναμη περιφέρεια και με αποπληθωρισμό σε όλη την ευρωζώνη.
Μια τέτοια ανάλυση πάνω-κάτω, προσέφερε στην πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ το μεγάλο πλεονέκτημα να προβλέψει καλύτερα την εξέλιξη της κρίσης και να διακρίνει έγκαιρα πως η διαχείρισή της από τις ευρωπαϊκές πολιτικές ελίτ και από τα λοιπά ελληνικά κόμματα ήταν καταδικασμένη από την αρχή να αποτύχει. Το αποτέλεσμα, καθώς κατέρρεαν η μία μετά την άλλη κυβερνήσεις των άλλων πολιτικών δυνάμεων, ήταν να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ κόμμα εξουσίας.
***

Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015

Ο Χάιντεγκερ ήταν ο πιο μαύρος Ναζιστής. Οι προκαταλήψεις ενός μεγάλου στοχαστή

του Αλεξάντερ Γκράου
   
από το περιοδικό © Cicero Alexander Grau: Heidegger war der braunere Nazi - Ressentiments eines Meisterdenkers - 7.3.2015
   
Δημοσιεύτηκε πρόσφατα ο τέταρτος τόμος των Απάντων του Martin Heidegger. Περιλαμβάνει όσα έγραψε από το 1942 μέχρι το 1948. Είναι μέρος από τα «Μαύρα Τετράδιά» του, ενός είδους ημερολογίου. Στις 1.700 σελίδες του, ο καταξιωμένος στοχαστής εμφανίζεται ως φιλόσοφος γεμάτος προκαταλήψεις, για τον οποίο ακόμη και οι Ναζί δεν ήταν αρκετά ριζοσπαστικοί. Είναι καιρός να αποκαθηλωθεί ο Heidegger από το βάθρο του. 
  
Μερικά από όσα έγραψε είναι με ακούσιο τρόπο κωμικά. Ένα παράδειγμα: «Το να καταλήγει το όλον ενθαδικό Είναι στο θάνατο, είναι ταυτόχρονα απώλεια του Είναι του ενθάδε/εδώ» (“Das Erreichen der Gänze des Daseins im Tode ist zugleich Verlust des Seins des Da„). Άλλα είναι απλώς ερμητικά: «Το Μηδέν καταστρέφει τον ίδιο τον εαυτό του» (“Das Nichts selber nichtet„). Όμως ακριβώς αυτή η επιτηδευμένη γλώσσα του είναι ο λόγος που τον έκανε τόσο ελκυστικό για πολλούς απ΄ όσους αναζητούν βαθειά νοήματα: Μάρτιν Χάιντεγκερ.
Εδώ και ένα χρόνο γίνεται και πάλι έντονη συζήτηση γύρω από τον αρχιστοχαστή από το Meßkirch. Δημοσιεύονται επιφυλλίδες η μία μετά την άλλη, οι ειδήμονες είναι σε συναγερμό, περιοδικά όπως το
Hohe Luft και η Philosophie παρουσιάζουν αφιερώματα για τον Χάιντεγκερ. Και τον Ιανουάριο, ο πρόεδρος της «Εταιρείας Μάρτιν Χάιντεγκερ», ο καθηγητής φιλοσοφίας Günter Figal παραιτήθηκε από τη θέση του. Ο λόγος για την αναταραχή είναι τα «Μαύρα Τετράδια».

Τρίτη 17 Μαρτίου 2015

Γιάνης Βαρουφάκης: Η κατάρα της ματαιοδοξίας

του Βόλφγκανγκ Μύνχάου

© Der Spiegel: :  Giannis Varoufakis: Fluch der Eitelkeit  16.03.2015 
  
Ο ΥΠΟΙΚ Γιάνης Βαρουφάκης θα 'πρεπει να έχει ως καθήκον το να συγκεντρώνει συμπάθεια για τη χώρα του, που την χρειάζεται επειγόντως. Πετυχαίνει το αντίθετο. 
Ο Μύνχάου είναι από την αρχή σφοδρός επικριτής της πολιτικής για την κρίση που ασκεί η γερμανική κυβέρνηση. Υποστηρίζει σταθερά το αίτημα (Ελλήνων και άλλων) για τέλος της καταστροφικής λιτότητας. Προτείνει μια άλλη πολιτική της ευρωζώνης, με κοινωνική συνοχή και μεταβιβάσεις πόρων από τις ισχυρές κοινωνικές τάξεις και τις ισχυρές χώρες προς τις αδύναμες χώρες και τάξεις. Βλέποντας τη διαρκή πολιτική ανεπάρκεια και έλλειψη βούλησης των Ελλήνων κυβερνώντων να συνεχίζεται και μετά την πολιτική αλλαγή του Ιανουαρίου, εκπέμπει τώρα σήμα κινδύνου. Τέτοια ακριβώς σήματα αξίζουν την προσοχή μας.
   
*** Update 18.3.2015: Έτσι δημιουργήθηκε ο «μύθος του μεσαίου δάχτυλου» - «Εφημερίδα των Συντακτών» - Γιαν Μπέμερμαν. Der Spiegel:
Jan Böhmermann will Varoufakis-Video manipuliert haben. Ποιά η αλήθεια και ποιά η μυθοπλασία; «Ο κάθε ενδιαφερόμενος άς διαλέξει την εκδοχή που θέλει», λέει ο Μπέμερμαν. Πάντως, καλού-κακού άς ρωτήσει πρώτα Κροάτες αυτόπτες στο Subversive Festival 2013. Πού να θυμούνται από τότε...
  
Προέκυψαν τώρα προβλήματα στον Γιάνη Βαρουφάκη και εξαιτίας μιας υποτιθέμενης άσεμνης χειρονομίας; Ένα βίντεο στο YouTube, [Hashtag #FingerGate] [από μια παλιά ομιλία Μάιος 2013, στο Κροατικό εναλλακτικό «Subversive Festival» του Ζάγκρεμπ] που έφερε σε ένα τηλεοπτικό talk show ο παρουσιαστής Günther Jauch, προκαλεί έντονες συζητήσεις. Ο Βαρουφάκης επιμένει: το video που δείχνει άσεμνη χειρονομία «ήταν πλαστό». Όμως κάποια στοιχεία δείχνουν ότι μπορεί και να ήταν αυθεντικό.
Λέει ψέματα ο Βαρουφάκης; Στην Ελλάδα αυτή η χειρονομία θα μπορούσε ίσως και να καταλογισθεί στα υπέρ του. Γνωρίζω τον Βαρουφάκη εδώ και μερικά χρόνια. Συναντηθήκαμε στο Βερολίνο, πριν από λίγα χρόνια, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης για την κρίση στη ζώνη του ευρώ. Παρά τις κάποιες διαφορές αντιλήψεων, πάντα θαύμαζα την ευκρίνεια των επιχειρημάτων του. Έγραψε επίσης μερικές φορές στην ιστοσελίδα μου ως φιλοξενούμενος συγγραφέας. 

Η διαπραγμάτευση δεν είναι αυτοσκοπός -
(η καταπολέμηση της ανεργίας στον ιδιωτ. τομέα είναι !)

του Νίκου Καϊμάκη
  
Νίκος Καϊμάκης - Η διαπραγμάτευση δεν είναι αυτοσκοπός,  Δευτέρα, 16 Μαρτίου 2015  

Η Ελλάδα, «κολλημένη» στις συζητήσεις, «μπλεγμένη» σε ελληνογερμανικό «πόλεμο», δεν βλέπει πως εξελίσσονται τα πράγματα στην Ευρώπη. Οι τριβές, καθυστερήσεις και αλληλοκατηγορίες λειτουργούν μονομερώς σε βάρος της Ελλάδας. Εμποδίζουν την ανεύρεση κοινά αποδεκτών επιλογών. H πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται βελτιώσεις. Σε μια Ευρώπη που επιχειρεί αντιφατικά και αβέβαια στροφή προς πιο αναπτυξιακές πολιτικές, η Ελλάδα δεν θα βρει στο άμεσο μέλλον άλλη ευκαιρία να καταπολεμήσει τις οικονομικές της παθογένειες, να αλλάξει την οργάνωση του κράτους και την πορεία της ελληνικής κοινωνίας, με μια κυβέρνηση της Αριστεράς. H επιλογή που έχει μπροστά της η χώρα και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτονόητη. 
  
Οι εβδομάδες μετά την 20 Φεβρουαρίου που επιτεύχθηκε η συμφωνία της Ελλάδας με το Eurogroup έχουν ήδη γίνει τρεις. Μια πρώτη εκτίμηση για την πορεία των διαπραγματεύσεων, μετά τα όσα διαδραματίστηκαν αυτές τις τρεις εβδομάδες, είναι απαραίτητη αφού κατά γενική ομολογία ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος της χώρας μας.
Εύλογα επομένως μπορεί να υποστηριχθεί ότι η διαιώνιση της καθυστέρησης λειτουργεί σε βάρος της Ελλάδας. Δύο είναι οι πιθανές λογικές που μπορούν να εξηγήσουν τις καθυστερήσεις.
Η μία είναι, ότι η άρχουσα ευρωπαϊκή ελίτ δεν θέλει να ανοίξει το «κουτί της Πανδώρας» με υποχωρήσεις υπέρ της Ελλάδας, πιεζόμενη από τις δυνάμεις που συσπειρώνονται στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ). Τυχόν διευκολύνσεις προς την Ελλάδα, θα οδηγούσαν σε δυσμενείς μελλοντικές πολιτικές ανακατατάξεις στις χώρες του Νότου για το ΕΛΚ, αφού αδελφά πολιτικά κόμματα, οδεύουν προς εκλογικές αναμετρήσεις.

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015

(Β)ραδύνοες - όπως (Β)αρσοβία
και (γ)εμάτοι προκαταλήψεις - όπως (γ)κέττο

του Γιώργου Σιακαντάρη
    
από την © Athens Voice (15.3.2015): Γιώργου Σιακαντάρη - Όχι και έτσι σύντροφε Φλαμπουράρη
αναδημοσίευση Πολιτική Επιθεώρηση

 
Εθνικο«λαϊκοί» βάκιλλοι και αέρια από την ψεκαστική τρόμπα αρχίζουν να επιτίθενται στη «μνήμη» που διατηρεί ενεργή τη δημοκρατική αλφαβήτα και σε κύτταρα με ρόλο και ιστορία στον κόσμο της αριστεράς. Το ανοσοποιητικό της σύστημα πρέπει να αντιδράσει, πριν θρηνήσουμε μεταλλάξεις στο DNA της και Καμμένο εγκέφαλο.
Γ. Ρ.
    
Είχε ήδη δημοσιευτεί αυτό το άρθρο όπου στηριγμένος στο βιβλίο του Ρίτσαρντ Έβανς Το Γ’ Ράιχ στον πόλεμο (Αλεξάνδρεια, μτφ. Ελένη Αστερίου) έκανα μια μικρή αναφορά στις θυσίες του πολωνικού λαού κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής της χώρας, όταν άκουσα για τις δηλώσεις του υπουργού Επικρατείας κ. Φλαμπουράρη. Αυτός φέρεται να δήλωσε ότι «εκτός Πολωνών και Αυστριακών που ήταν σύμμαχοι των ναζί, όλη η Ευρώπη υπέφερε». Θα ευχόμουν να μην είχαν γίνει ποτέ αυτές οι δηλώσεις, αλλά δυστυχώς έγιναν. Αν πω ότι δεν πίστευα σ’ αυτά που διαβάζω, θα ήταν λίγο. Να πω ότι αγανάκτησα, θα ήταν ψέματα. Γιατί τέτοια «μπαρούφα» δεν αξίζει τίποτα παρά μόνο μια βαθύτατη περιφρόνηση. Τότε γιατί κάθομαι να απαντήσω και δεν το αφήνω να χαθεί στα βάθη της ανθρώπινης ανοησίας; Γιατί ντρέπομαι. Ντρέπομαι επειδή δίνεται σήμα στους Ευρωπαίους λαούς ότι οι Έλληνες σκέπτονται έτσι. Αν και η πολωνική κυβέρνηση δεν θα κάνει διάβημα για τέτοιες ανοησίες, αν μη τι άλλο κάποιος από την κυβέρνηση πρέπει να ζητήσει συγγνώμη από τον πολωνικό λαό. 
Βαρσοβία, 1945
Marek Edelman, ο πολεμιστής του γκέττο
   











Κυριακή 15 Μαρτίου 2015

Πίσω από τα αποτυχημένα κράτη υπάρχουν δυσαρμονικές κοινωνίες. Τι μας λέει ο Βαγγέλης Γιακουμάκης;

Η τζάμπα «μαγκιά» ξεσπά πάντα στους πιο αδύνατους. Οι τζάμπα «μάγκες» γαυγίζουν από απόσταση ασφαλείας τους ισχυρούς, αλλά ποδοπατούν εκ του ασφαλούς τους αδύναμους. Αυτό, το γενικευμένο bullying, είναι το μυστικό της δύσμορφης κοινωνίας και το κρατά καλά κρυμμένο.
       
Όποιος ψάχνει πίσω από οικονομικά στοιχεία και στεγνούς αριθμούς, πίσω από πολιτικές μεγαλεπήβολες και αποτυχημένες, πίσω από πολιτικά προγράμματα της πυρκαγιάς που έπεισαν τόσες φορές τις πλειοψηφίες, πίσω από επιθετικότητα εναντίον των Άλλων (πάντα οι άλλοι φταίνε...), πίσω από αλαζονικές θριαμβολογίες και υπερφίαλες υποσχέσεις δεκαετιών, βρίσκει και πράγματα που δύσκολα περιγράφονται με λόγια: τόσο ζωντανά, ώστε μυρίζουν αίμα, τόσο σκληρά, ώστε το δάκρυ και τον ιδρώτα δεν μπορεί να τα κρύψει η συνήθης εγωιστική νεοελληνική ευχή «σημασία έχει να περνάμε καλά, προπάντων». 
Λέγεται συχνά, πως η κρίση δεν είναι μόνον οικονομική και πολιτική, ούτε μόνον αποτυχία των «ηγεσιών», πολιτικών και οικονομικών, αλλά και κρίση αξιών, νοοτροπιών, αποτυχία του πώς πορεύτηκαν και πορεύονται κάποια κοινωνικά σύνολα στη ζωή τους (και όχι μόνον σ' αυτή τη χώρα). 
Ασφαλώς οι αξίες είναι των ελίτ, αυτές έχουν την εξουσία να τις ορίζουν. Και να τις διαδίδουν: με το ναρκισσισμό τους, με την επιδειξιομανία και το lifestyle τους, με τα Μέσα Ενημέρωσής τους. Όμως οι λοιποί, οι απλοί πολίτες, έχουμε (ή θα έπρεπε να έχουμε) τη δύναμη και την αυτοεκτίμηση για να αξιολογούμε, να κρίνουμε και να δεχόμαστε ή να απορρίπτουμε τις αξίες των ελίτ, πόσο μάλλον των αποδεδειγμένα παρακμιακών.

Σάββατο 14 Μαρτίου 2015

Η αριστερή λιτότητα

του Φραγκίσκου Κουτεντάκη
  
από την εφημερίδα
© «Αυγή», Φραγκίσκου Κουτεντάκη: Η αριστερή λιτότητα (2.7.2013) 

Η δημοσιονομική πολιτική είναι ο κατεξοχήν μηχανισμός αναδιανομής του εθνικού εισοδήματος. Οι φόροι και οι εισφορές αποσπούν εισόδημα από κάποιους, οι δημόσιες δαπάνες το μεταβιβάζουν σε κάποιους άλλους και η διαφορά του πρώτου ποσού από το δεύτερο γίνεται δανεισμός από κάποιους τρίτους. 
Παρόλα αυτά η συζήτηση συνήθως επικεντρώνεται στη λογιστική πλευρά του πράγματος, δηλαδή στο ύψος των εσόδων και των δαπανών που καθορίζουν το πρόσημο και το μέγεθος του δημοσιονομικού αποτελέσματος. Έτσι χαρακτηρίζουμε μια δημοσιονομική πολιτική επεκτατική ή περιοριστική ανάλογα με το αν αυξάνει ή μειώνει το έλλειμμα, χωρίς ωστόσο να πολυψάχνουμε τις αναδιανεμητικές επιπτώσεις. Με το ίδιο σκεπτικό, θεωρούμε τη λιτότητα «κακό πράγμα», λες και το να ξοδεύεις λιγότερα και να εισπράττεις περισσότερα είναι αρνητικό από τη φύση του.

Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015

Έχουμε δρόμο ακόμα
Όλα θα κριθούν στο εσωτερικό: Αναδιανεμητικές πολιτικές ή «επικοινωνιακή διαχείριση»;

του Φραγκίσκου Κουτεντάκη
 
από την εφημερίδα «Αυγή», Φραγκίσκου Κουτεντάκη: Έχουμε δρόμο ακόμα (1.3.2015) 
  
Με την κατάθεση του σχεδίου μεταρρυθμίσεων της ελληνικής κυβέρνησης έκλεισε ο πρώτος κύκλος διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. Επί της διαδικασίας, αυτή η μεταβατική συμφωνία ήταν μια προσωρινή διευθέτηση ενός αμοιβαία επείγοντος προβλήματος. Επί της ουσίας, το κείμενο της συμφωνίας συνιστά μια σημαντική τροποποίηση των όρων του ελληνικού προγράμματος, σε βαθμό που να καθιστά αβέβαιη την τύχη των προγενέστερων μνημονιακών δεσμεύσεων. Οι πρώτοι που φρόντισαν να επισημάνουν αυτή την αλλαγή (με κάποια δόση ανησυχίας) ήταν η Κριστίν Λαγκάρντ του ΔΝΤ και ο Μάριο Ντράγκι της ΕΚΤ.
Ας αφήσουμε όμως τους δανειστές με τις ανησυχίες τους κι ας δούμε την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης εξετάζοντας δύο κρίσιμα ερωτήματα: Πρώτον αν η συγκεκριμένη συμφωνία τη δεσμεύει σε βαθμό που να αδυνατεί να υλοποιήσει την πολιτική της και δεύτερον αν ο χρόνος που εξασφάλισε θα της επιτρέψει να διαπραγματευτεί από καλύτερη θέση στους επόμενους μήνες. 
Πηγή: Eurozine - photo: Wiros/flickr.com

Πέμπτη 12 Μαρτίου 2015

Η οικονομία συνεχίζει να αργοπεθαίνει, καθημερινά…
Πότε θα αποφασίσουν να κυβερνήσουν; Θέλουν να κυβερνήσουν;

του Κώστα Καλλίτση

 
Η οικονομική συγκυρία στην Ευρώπη βελτιώνεται. Η κατανάλωση ενισχύεται καθώς η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει από τα 100 δολ./βαρέλι, που ήταν τον περασμένο Ιούνιο, στα 51 δολ./βαρέλι. Το φτηνό ευρώ ενισχύει τις ευρωπαϊκές εξαγωγές. Η ισοτιμία έχει πέσει στο 1,0976 με το δολάριο (χαμηλό 12ετίας) και τείνει προς το 1:1, εκεί που ήταν όταν γεννήθηκε το ευρώ πριν από 15 χρόνια. 
Πρώτα θετικά στοιχεία εμφανίζονται στις οικονομίες Ισπανίας, Ιρλανδίας, Πορτογαλίας. Και στην Ιταλία προβλέπεται επιστροφή σε μικρή ανάπτυξη μέσα στο τρέχον τρίμηνο. Η γερμανική οικονομία δείχνει να ξεπερνά τα σημάδια αδυναμίας που εμφανίστηκαν από το καλοκαίρι και, εφόσον δεν υπάρξει Grexit και δεν αναζωπυρωθεί η κρίση Ρωσίας - Ουκρανίας, προβλέπεται ότι θα εισέλθει σε φάση πραγματικής ανάκαμψης. Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης προβλέπεται να αυξηθεί 1,5% φέτος (αντί 1% προ διμήνου), τάση που ενισχύεται από το «πρόγραμμα Ντράγκι», τα 60 δισ. ευρώ που κάθε μήνα θα ρίχνονται στην ευρωπαϊκή οικονομία από αύριο. 

Οι αστοχίες ενός μαθητευόμενου μάγου 
σε δύσκολα καθήκοντα













Τετάρτη 11 Μαρτίου 2015

Το δίδυμο Καμμένου - Ήσυχου, τα επικίνδυνα παιχνίδια του και τα «αντιμνημονιακά» θεάματα (αντί άρτου)

Δύο κείμενα - έγκαιρες προειδοποιήσεις, με παραλήπτες κάθε αρμόδιο και καθέναν που τον αφορά η δημοκρατία - των Κώστα Ρεσβάνη και Κώστα Καρακώτια
 

Το δίδυμο Καμμένου - Ήσυχου: Επικίνδυνα παιχνίδια 
  
του Κώστα Ρεσβάνη
 
© "Protagon" - Επικίνδυνα Παιχνίδια - 10.3.2015

Δεν χρειάζεται εμπειρία πολιτικού αναλυτή για να αποτυπωθεί η νέα τακτική της συγκυβέρνησης: Καθώς καταλαβαίνει ότι το Κούγκι δεν τρομάζει τους εταίρους και η μόνη διέξοδος είναι το παιχνίδι με προσυμφωνημένους κανόνες, βγάζει από την αποθήκη όπλα παλιά, όχι για να τρομάξει την Ευρώπη, αλλά για να θαμπώσει τους ιθαγενείς. 
Αυτό που σχεδίασε, με επιτυχία ομολογώ, από το 2012 έως τις εκλογές, την εθνοκτόνο διχαστική πολιτική δηλαδή (μνημονιακοί, γερμανοτσολιάδες - αντιμνημονιακοί πατριώτες), συνεχίζεται σήμερα με το κυνήγι γερμανίδων μαγισσών αφού είναι φανερό πως το σκισμένο Μνημόνιο και τα χαστούκια στη τρόικα ήταν απλώς ένα διεγερτικό για το θυμικό ενός μέρους της κοινωνίας.
Ο Joachim von Ribbentropp καλοσωρίζει τον Βιάτσεσλαβ Μολότωφ 
στο Βερολίνο (Νοέμβριος 1940)

Δημοφιλείς αναρτήσεις 2013 - 2022

Το δημοκρατικό αίτημα των καιρών: Το δίκιο των νέων γενεών και των γενεών που έρχονται

Το δημοκρατικό αίτημα των καιρών: Το δίκιο των νέων γενεών και των γενεών που έρχονται
Χρίστος Αλεξόπουλος: Κλιματική κρίση και κοινωνική συνοχή

ΕΠΙΛΟΓΕΣ:
Αντρέϊ Αρσένιεβιτς Ταρκόφσκι

ΕΠΙΛΟΓΕΣ:<br>Αντρέϊ Αρσένιεβιτς Ταρκόφσκι
Πως η αγάπη επουλώνει τη φθορά του κόσμου

Danilo Kiš:

Danilo Kiš:
Συμβουλές σε νεαρούς συγγραφείς, και όχι μόνον

Predrag Matvejević:

Predrag Matvejević:
Ο Ρωσο-Κροάτης ανιχνευτής και λάτρης του Μεσογειακού κόσμου

Azra Nuhefendić

Azra Nuhefendić
Η δημοσιογράφος με τις πολλές διεθνείς διακρίσεις, γράφει για την οριακή, γειτονική Ευρώπη

Μάης του '36, Τάσος Τούσης

Μάης του '36, Τάσος Τούσης
Ο σκληρός Μεσοπόλεμος: η εποχή δοσμένη μέσα από τη ζωή ενός ανθρώπου - συμβόλου

Ετικέτες

«Γενιά του '30» «Μακεδονικό» 1968 1989 αειφορία Ανδρέας Παπανδρέου αντιπροσωπευτική δημοκρατία Αριστοτέλης Αρχιτεκτονική Αυστρομαρξισμός Βαλκανική Βαρουφάκης βιοποικιλότητα Βρετανία Γαλλία Γερμανία Γκράμσι Διακινδύνευση Έθνος και ΕΕ Εκπαίδευση Ελεφάντης Ενέργεια Επισφάλεια ηγεμονία ΗΠΑ Ήπειρος Θ. Αγγελόπουλος Θεοδωράκης Θεσσαλονίκη Θεωρία Συστημάτων Ιβάν Κράστεφ ιστορία Ιταλία Καντ Καρλ Σμιτ Καταναλωτισμός Κεντρική Ευρώπη Κέϋνς Κίνα Κλιματική αλλαγή Κοινοτισμός κοινωνική ανισότητα Κορνήλιος Καστοριάδης Κοσμάς Ψυχοπαίδης Κράτος Πρόνοιας Κώστας Καραμανλής Λιάκος Α. Λογοτεχνία Μάνεσης Μάξ Βέμπερ Μάρξ Μαρωνίτης Μέλισσες Μέσα «κοινωνικής» δικτύωσης Μέσα Ενημέρωσης Μεσόγειος Μεταπολίτευση Μιχ. Παπαγιαννάκης Μουσική Μπερλινγκουέρ Νεοφιλελευθερισμός Νίκος Πουλαντζάς Νίτσε Ο τόπος Οικολογία Ουκρανία Π. Κονδύλης Παγκοσμιοποίηση Παιδεία Πράσινοι Ρήγας Ρίτσος Ρωσία Σεφέρης Σημίτης Σολωμός Σοσιαλδημοκρατία Σχολή Φραγκφούρτης Ταρκόφσκι Τουρκία Τραμπ Τροβαδούροι Τσακαλώτος Τσίπρας Φιλελευθερισμός Φιλοσοφία Χαλκιδική Χέγκελ Χριστιανισμός Acemoglu/Robinson Adorno Albrecht von Lucke André Gorz Axel Honneth Azra Nuhefendić Balibar Brexit Carl Schmitt Chomsky Christopher Lasch Claus Offe Colin Crouch Elmar Altvater Ernst Bloch Ernst-W. Böckenförde Franklin Roosevelt Habermas Hannah Arendt Heidegger Jan-Werner Müller Jeremy Corbyn Laclau Le Corbusier Louis Althusser Marc Mazower Matvejević Michel Foucault Miroslav Krleža Mudde Otto Bauer PRAXIS International Ruskin Sandel Michael Strauss Leo Streeck T. S. Eliot Timothy Snyder Tolkien Ulrich Beck Wallerstein Walter Benjamin Wolfgang Münchau Zygmunt Bauman

Song for the Unification (Zbigniew Preisner -
Elzbieta Towarnicka - Kr. Kieślowski) - youtube

Song for the Unification (Zbigniew Preisner - <br>Elzbieta Towarnicka - Kr. Kieślowski) - youtube
Ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων,
ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον...
Ἡ ἀγάπη ...πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει...
Νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα·
μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη (προς Κορινθ. Α΄ 13)

Zygmunt Bauman: «Ρευστές ζωές, ρευστός κόσμος, ρευστή αγάπη»

Zygmunt Bauman: «Ρευστές ζωές, ρευστός κόσμος, ρευστή αγάπη»
«Είμαι βραχυπρόθεσμα απαισιόδοξος αλλά μακροπρόθεσμα αισιόδοξος»

Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας

Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας
«Χριστούγεννα με τον Κοκκινολαίμη – Το Αηδόνι του Χειμώνα»

Ψηλά στην Πίνδο, στο Περτούλι

Ψηλά στην Πίνδο, στο Περτούλι