Ναόμι Κλάιν: Εθισμένοι στον κίνδυνο

Videο ομιλίας στην TED Women, μη κερδοσκοπικό οργανισμό αφιερωμένο σε "Ιδέες που Αξίζει να Διαδοθούν". Ξεκίνησε το 1984 με τη μορφή Συνεδρίου που έφερε σε επαφή ανθρώπους από 3 τομείς: (Technology, Entertainment, Design). Απο τότε οι δρατηριότητές του διευρύνθηκαν και εκτός από συνέδρια, περιλαμβάνουν διαλέξεις και συζητήσεις με διαδικτυακή παρουσίαση μεταφρασμένη σε πολλές γλώσσες, συνεργασίες για προγράμματα και το ετήσιο Βραβείο TED.  Υπότιτλοι στα Ελληνικά του Αργύρη Γεωργούλη, θεώρηση του Λουκά Μπούλαρη.

Μερικές ημέρες πριν απ' αυτή την ομιλία της, συνέβη το ατύχημα στην εξέδρα εξόρυξης πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού (Δεκέμβριος 2010) που προκάλεσε μεγάλη ρύπανση σε θάλασσα και ακτές. Η δημοσιογράφος Naomi Klein ήταν σ' ένα πλοίο στον Κόλπο και παρατηρούσε τις καταστροφικές συνέπειες του παράτολμου κυνηγητού της BP για πετρέλαιο.  
Εν τω μεταξύ, για όσους διατηρούν αυταπάτες...
Russia to urgently evacuate Arctic post as ice melts....
  
"...Οι κοινωνίες μας έχουν εθιστεί στο ακραίο ρίσκο όσον αφορά την εξεύρεση νέων πηγών ενέργειας, νέων χρηματοπιστωτικών εργαλείων και πολλών άλλων.. Πολύ συχνά, μας αφήνουν στη συνέχεια, να πληρώσουμε τα σπασμένα...". Η ερώτηση της Klein: "Ποιο είναι το εφεδρικό σχέδιο"; 

             

Παρακάτω υπάρχουν γραπτά αποσπάσματα της μετάφρασης.

"... γιατί παίρνουμε αυτά τα τρελά ρίσκα με ό,τι πολύτιμο έχουμε; 

Μια σειρά από εξηγήσεις μπορεί να ξεπετάγονται στο μυαλό σας τώρα. Η απληστία, ας πούμε. Αυτή είναι πολύ δημοφιλής εξήγηση, με μεγάλη δόση αλήθειας. Γιατί το να παίρνεις μεγάλα ρίσκα, όπως όλοι ξέρουμε, αποφέρει πολύ χρήμα. Μια άλλη εξήγηση που συχνά ακούτε για την απερισκεψία, είναι η ύβρις. Και η απληστία και η ύβρις είναι στενά συνυφασμένες, όταν έχουμε να κάνουμε με την απερισκεψία. Για παράδειγμα, αν τυχαίνει να είσαι ένας τριανταπεντάχρονος golden boy, στέλεχος σε τράπεζα και βγάζεις 100 φορές περισσότερα από έναν νευροχειρουργό, χρειάζεσαι κάτι να πεις, χρειάζεσαι μια ιστορία, που να κάνει αυτή τη διαφορά εύλογη. Και στην πραγματικότητα δεν έχεις πολλές επιλογές. Ή είσαι ένας απίστευτα καλός απατεώνας και μπορείς και τη γλιτώνεις - "την έφερες στο σύστημα" - ή είσαι ένα παιδί θαύμα που όμοιό του δεν έχει δει ποτέ ο κόσμος. Όμως, oποιαδήποτε απ' αυτές τις επιλογές - το παιδί θαύμα ή ο απατεώνας - θα σου δώσει υπερβολική αυτοπεποίθηση και γι' αυτό το λόγο, θα αυξηθεί η τάση σου να παίρνεις ακόμα μεγαλύτερα ρίσκα στο μέλλον. Παρεμπιπτόντως, ο Τόνι Χέιγουορντ, ο διευθύνων σύμβουλος της BP, είχε μια πλακέτα στο γραφείο του με χαραγμένο το μότο που τον ενέπνεε: "Τι θα επιχειρούσες να κάνεις αν ήξερες ότι αποκλείεται να αποτύχεις;" Λοιπόν αυτή είναι μια πραγματικά δημοφιλής πλακέτα και αυτό είναι ένα κοινό από ιδιαίτερα επιτυχημένους ανθρώπους, οπότε στοιχηματίζω, κάποιοι από εσάς έχουν αυτή την πλακέτα. Μη νιώθετε ντροπιασμένοι. Το να βγάζεις το φόβο της αποτυχίας απ' το μυαλό σου μπορεί να είναι κάτι πολύ καλό αν προπονείσαι για το τρίαθλο ή ετοιμάζεσαι να δώσεις μια ομιλία στο TED. Αλλά, προσωπικά πιστεύω πως οι άνθρωποι που έχουν τη δύναμη να τινάξουν στον αέρα την οικονομία και να καταστρέψουν το οικοσύστημά μας καλύτερα θα ήταν να βάλουν μια εικόνα του Ίκαρου να κρέμεται στον τοίχο τους επειδή... 

Ίσως όχι ειδικά αυτήν εδώ, όμως θα ήθελα να σκέπτονται την πιθανότητα αποτυχίας συνεχώς. Λοιπόν, είμαστε άπληστοι έχουμε υπερβολική αυτοπεποίθηση και έχουμε διαπράξει ύβρεις. Αλλά, αφού είμαστε εδώ στο γυναικείο TED, ας εξετάσουμε έναν άλλον παράγοντα που θα μπορούσε να συνεισφέρει με κάποιον ελάχιστο τρόπο στο θέμα της κοινωνικής απερισκεψίας. Λοιπόν, δεν θα επιμείνω σ' αυτό το σημείο, αλλά μελέτες όντως δείχνουν το εξής: Ως επενδυτές, οι γυναίκες είναι πολύ λιγότερο επιρρεπείς στην ανάληψη απερίσκεπτων ρίσκων απ' ό,τι οι άντρες, ακριβώς επειδή, όπως ήδη ακούσαμε, οι γυναίκες δεν έχουν την τάση να προσβάλλονται από υπερβολική αυτοπεποίθηση, κατά τον τρόπο που αυτό συμβαίνει στους άντρες".
.........................

"...Όσο και να τα θαλασσώσουμε, πάντα θα υπάρχει κι άλλο - κι άλλο νερό, κι άλλη γη κι άλλοι ανεκμετάλλευτοι πόροι. Μια νέα φούσκα θα αντικαταστήσει την παλιά. Μια νέα τεχνολογία θα εμφανισθεί, για να διορθώσει τα χάλια που φτιάξαμε με την προηγούμενη. Κατά κάποιον τρόπο, αυτή είναι η ιστορία του εποικισμού της Αμερικανικής ηπείρου, της χώρας με τα υποτιθέμενα ανεξάντλητα όρια, όπου απέδρασαν οι Ευρωπαίοι. Είναι επίσης η ιστορία του σύγχρονου καπιταλισμού. Γιατί ήταν ο πλούτος αυτής της χώρας που γέννησε το οικονομικό μας σύστημα, ένα σύστημα που δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς αδιάκοπη ανάπτυξη και μια ατέλειωτη επέκταση προς νέα όρια.   

Το πρόβλημα λοιπόν είναι, ότι αυτή η ιστορία ήταν ανέκαθεν ένα ψέμα. Η Γη πάντοτε είχε όρια: ¨Ηταν, απλώς, πέρα από το οπτικό μας πεδίο. Και τώρα φτάσαμε σ' αυτά τα όρια σε πολλαπλά μέτωπα. Νομίζω πως το γνωρίζουμε αυτό, όμως βρισκόμαστε παγιδευμένοι σε μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία. Όχι μόνο συνεχίζουμε να λέμε και να ξαναλέμε τις ίδιες τετριμμένες ιστορίες, αλλά τώρα το κάνουμε αυτό με μια φρενίτιδα και μια μανία η οποία αγγίζει τα όρια της παρωδίας".
....................

"...Χρειαζόμαστε απεγνωσμένα μερικούς καινούργιους μύθους. Χρειαζόμαστε μύθους με διαφορετικού είδους ήρωες, πρόθυμους να πάρουν διαφορετικού είδους ρίσκα - ρίσκα που αντιμετωπίζουν καταπρόσωπο την απερισκεψία, που βάζουν την αρχή της προφύλαξης σε εφαρμογή, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει άμεση δράση, ήρωες δηλαδή σαν τους εκατοντάδες νέους ανθρώπους που είναι διατεθειμένοι να συλληφθούν κατά τον αποκλεισμό ρυπογόνων εργοστασίων ηλεκτρικής ενέργειας ή κατά τον αγώνα ενάντια σε επιχειρήσεις αφαίρεσης βουνοκορφών για εξόρυξη κάρβουνου *(Αππαλάχια όρη, Κεντάκι, Τενεσσή και Δυτική Βιρτζίνια, στις Ανατολικές ΗΠΑ - σημ. Γ.Ρ). Χρειαζόμαστε μύθους που αντικαθιστούν αυτό το γραμμικό αφήγημα της επ' άπειρον ανάπτυξης με κυκλικά αφηγήματα, που μας θυμίζουν ότι όλα εδώ πληρώνονται, ότι αυτό είναι το μοναδικό μας σπίτι: δεν υπάρχει δίοδος διαφυγής. Πείτε το κάρμα, πείτε το φυσική δράση και αντίδραση, πείτε το πρόνοια: Είναι η αρχή που μας θυμίζει ότι η ζωή είναι υπερβολικά πολύτιμη ώστε να την διακινδυνεύεις για χάρη οποιουδήποτε κέρδους".

 
Ολόκληρη η Ελληνική μετάφραση  της ομιλίας από τον Αργύρη Γεωργούλη υπάρχει και γραπτή στην ιστοσελίδα της TED με το video:   Ναόμι Κλάιν: Εθισμένοι στο ρίσκο

Η Ναόμι Κλάιν (Naomi Klein) γεννήθηκε στο Μόντρεαλ του Καναδά το 1970. Είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβίστρια.

 

Βιβλία της μεταφρασμένα στα Ελληνικά :

http://www.biblionet.gr/author/58048/Naomi_Klein 


Συνέντευξη της Ναόμι Κλάιν στο Radiobubble (26 Μαΐου 2013, στο link ηχητικά). Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα "Παραλληλογράφος" και αναδημοσιεύθηκε στο "Ecoleft":  Η κλιματική αλλαγή είναι το καλύτερό μας επιχείρημα ενάντια στον καπιταλισμό
  

* Plundering Appalachia: The Tragedy of Mountaintop-Removal Coal Mining