Γ. Φίσερ: «Ποτέ στην ιστορία τόσο σοβαροί κλονισμοί δεν άφησαν χωρίς συνέπειες το πολιτικό σύστημα»

© Die Tageszeitung (taz) -Joschka Fischer über Corona-Krise: „Die Frage ist: Was kommt danach?“, 5.4.2020

H συνέντευξη δόθηκε στον Peter Unfried για την Κυριακάτικη Tageszeitung
  

Κυριακάτικη taz: Κύριε Fischer, ζούμε σε μια φάση στην οποία γίνονται ορατές αποτυχίες της πολιτικής σε πολλούς τομείς, αποτυχίες που παραβλέπαμε εδώ και πολλά χρόνια. Μέσα στα πλαίσια της πανδημίας, ποιό είναι αυτό που ξεχωρίζει ιδιαίτερα έντονα;

Joschka Fischer: Νομίζω ότι η μέγιστη παράβλεψη και απερισκεψία ήταν η εξής: Γνωρίζαμε ότι τέτοια πράγματα είναι πιθανό να συμβούν. Στη διάρκεια του βίου των σημερινών γενεών δεν υπήρξε άλλη φορά τέτοια πανδημία: Η επιδημία του ιού Έμπολα ήταν τρομερή, αλλά η επίδρασή της περιορίστηκε μόνον στην Αφρική, ο ιός SΑRS  ήταν ήπιος σε σύγκριση με τούτο που βιώνουμε τώρα - όμως νέες εστίες ιών πάντοτε υπήρχαν. Και νομίζω ότι όλοι μας σαφέστατα υποτιμούσαμε δραματικά τί σημαίνει αυτό για μάς, για τους ανθρώπους, για την κοινωνία, για την οικονομία, την τοπική και την παγκόσμια. Και τι σημαίνει για τη δημοκρατία.

Η πανδημία θα επιταχύνει την αλλαγή πολιτικού παραδείγματος που ξεκίνησε το 2010

συνέντευξη του κοινωνιολόγου Αντρέας Ρέκβιτς

© Die Tageszeitung (taz): Soziologe über Corona-Maßnahmen: „Es geht immer um die Balance“, 22.3.2020

Η συνέντευξη δόθηκε στον πολιτικό συντάκτη της Tageszeitung Στέφαν Ράινεκε

taz: Κύριε Reckwitz, οι απαγορεύσεις εξόδου είναι ένα κοινωνικό πείραμα μεγάλης κλίμακας. Τι βλέπουμε εδώ;

Andreas Reckwitz: Βιώνουμε μια διαχείριση καταστροφής από το κράτος, μολονότι δεν έχει συμβεί η καταστροφή. Αντίθετα, επιχειρείται να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι με προληπτικά μέτρα. Βρισκόμαστε στο στάδιο της διαχείρισης κινδύνου από το κράτος, αλλά ποτέ δεν έχει ξανασυμβεί να παίρνει όλο αυτό τόσο μεγάλη έκταση.  

 

Σε τούτη την κρίση, η οποία μόλις πριν από δύο εβδομάδες ήταν κάτι αδιανόητο, αναιρέθηκαν θεμελιώδη δικαιώματα με πολύ μεγάλη ευκολία και σχεδόν χωρίς καμιά αντίσταση. Πόσο σοβαρό είναι αυτό; 

Κάθε περιορισμός θεμελιωδών δικαιωμάτων πρέπει πάντοτε να προβληματίζει. Στην περίπτωση αυτή, είναι ίσως επαρκώς δικαιολογημένος ως βραχυπρόθεσμο μέτρο. Θα ήταν αμφισβητήσιμος εάν η πολιτική διαχείριση του κινδύνου ισχυριζόταν ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση, παρά μόνον αυτά τα μέτρα, διότι έτσι μας υπαγορεύει η επιστήμη. Υπάρχουν βέβαια επιστημονικά επιχειρήματα που προβάλλουν οι ιολόγοι, αλλά, εδώ έχουμε πολιτικές αποφάσεις· και μπορείς να ασκήσεις τέτοιες ή διαφορετικές πολιτικές. Αυτό χαρακτηρίζει το Πολιτικόν, η δυνατότητα να πράττεις έτσι η αλλιώς.

Είναι χαρακτηριστικό σε κάθε διαχείριση κινδύνου, ότι ο ένας κίνδυνος, αυτός που θέλεις να ελαχιστοποιήσεις (στην περίπτωσή μας, ένα υψηλό ποσοστό προσβολής από τον ιό  μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα) προκαλεί και άλλους κινδύνους (τον περιορισμό των προσωπικών δικαιωμάτων, οικονομικούς κινδύνους, τους ψυχολογικούς κινδύνους των μακρών απαγορευτικών διαδικασιών). Στη διαχείριση κινδύνων τίθεται πάντοτε το ζήτημα της ισορροπίας μεταξύ πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων, ποτέ δεν έχουμε το απόλυτα σωστό.

Έρημοι δρόμοι, άδειο το μετρό – η δημόσια ζωή συρρικώνεται © Sebastian Wells/OSTKREUZ/taz