Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικά κράτη - πολίτες και πολιτικά υποκείμενα - διαφθορά και ΜΜΕ - Τρία ακόμη άρθρα του Χρίστου Αλεξόπουλου

Ι. Ευρώπη των πολιτών και όχι των κρατών

 © Μεταρρύθμιση - Χρίστος Αλεξόπουλος: Ευρώπη των πολιτών και όχι των κρατών, 23.8.2020

  

Αν και στην Ελλάδα το πολιτικό σύστημα και κατ' επέκταση τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ασχολούνται διαχρονικά με τις «ευθύνες» πολιτικών προσώπων, π.χ. για την πυρκαγιά στο Μάτι (Ιούλιος 2018) και τις τραγικές της επιπτώσεις (χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την συμβολή όλων των κομμάτων που διαχειρίσθηκαν κυβερνητική εξουσία, στην άναρχη δόμηση, στα αυθαίρετα και στην έλλειψη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού), με βασικό στόχο την διαμόρφωση του επιθυμητού πολιτικού κλίματος, στο ευρωπαϊκό επίπεδο γίνεται διάλογος σχετικά με την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19) στα κράτη-μέλη. 

Σε αυτό το πλαίσιο η αντιπαράθεση των κυβερνήσεων επικεντρώνεται στον τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η βοήθεια στα κράτη-μέλη θα δοθεί με την μορφή επιχορηγήσεων ή δανείων, όπως συνέβη με την αντιμετώπιση της ελληνικής οικονομικής κρίσης;

Ανεξάρτητα από τον συμβιβασμό στον οποίο κατέληξαν και τις επιπτώσεις του στις διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται εμφανές, ότι ο προσανατολισμός και ο πραγματισμός του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος δεν οδηγούν στην ανάπτυξη δυναμικής για την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, αλλά συμβάλλουν στην αναπαραγωγή της λογικής οικοδόμησης «στενών» οικονομικών και πολιτικών σχέσεων κρατικών οντοτήτων με εθνικά συμφέροντα και στην αποδυνάμωση του γεωπολιτικού βάρους της Ευρώπης ως υπερεθνικού μορφώματος με συνοχή, με αποτέλεσμα την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

 

Βραχυπρόθεσμη πολιτική οπτική

του Χρίστου Αλεξόπουλου

© Μεταρρύθμιση - Χρίστος Αλεξόπουλος:  Βραχυπρόθεσμη πολιτική οπτική, 13.9.2020

Και ενώ στα υπερβόρεια της Σιβηρίας σημειώθηκε αυτό το καλοκαίρι ρεκόρ 38 Βαθμών Κελσίου (διευκρίνηση: άνω του μηδενός), στα δικά μας ήπια Μεσογειακά κλίματα πυκνώνουν οι Μεσογειακοί κυκλώνες· η Κεφαλονιά παίρνει λίγη γεύση Καραϊβικής, η Εύβοια και η Καρδίτσα μοιάζουν για λίγο με φθινοπωρινή Λουιζιάνα, Άρκανσο ή Αϊόβα. «Ακραία καιρικά φαινόμενα», κατά το στερεότυπο σλόγκαν των μέσων ενημέρωσης;  Ή έρχεται όλο και πιο κοντά η «νέα κανονικότητα»;

Μας πέσανε πολλά μαζί, λες και δεν έφταναν ο Covid, η ΑΟΖ, ο Ερντογάν και η Μόρια. Η ικανότητα «χώνευσης» του εγχώριου συλλογικού νου υπερφορτώθηκε. «Χαλαρά» λοιπόν, «μην αγχωνόμαστε», ας μη δραματοποιούμε και όσα συμβαίνουν «εκεί έξω», πέρα από τον καθιερωμένο τρόπο σκέψης μας - άν και όχι πέρα από τη μύτη μας. Σιγά, η ελληνική πολιτική αυτοσυγκεντρώνεται (στον δικό της κόσμο) και ο ημεδαπός δημόσιος διάλογος κοιμάται.

Γ. Ρ.

 

Η σύγχρονη πολιτική λειτουργία χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από την βραχυπρόθεσμη οπτική ως προς τον σχεδιασμό και την διαχείριση της εξέλιξης. Τόσο τα κόμματα όσο και τα πολιτικά πρόσωπα οριοθετούν την πολιτική τους ενασχόληση με τους διάφορους τομείς (π.χ. οικονομία, υγεία κ.λ.π.) με σημείο αναφοράς την βραχυπρόθεσμη διαχείριση της δυναμικής, που αναπτύσσεται στην πραγματικότητα, ώστε να διασφαλίζεται η πολιτική τους βιωσιμότητα και η αναπαραγωγή του ισχύοντος μοντέλου κοινωνικής οργάνωσης. Αυτή η οπτική όμως δεν συμβάλλει στην μετεξέλιξη της κοινωνίας σύμφωνα με τις ανάγκες της δυναμικής ενός βιώσιμου μέλλοντος.

Με ανάλογη οπτική λειτουργούν και οι πολίτες. Η πραγματικότητα βιώνεται και γίνεται νοητικά αντιληπτή σε συνάρτηση με τον βιολογικό χρόνο στο ατομικό πεδίο και όχι ως δυναμικό μέγεθος, το οποίο υπερβαίνει το άτομο και τις ανάγκες του στα όρια του βιολογικού του χρόνου. Γι' αυτό και η έννοια του συμφέροντος συνδέεται με το άτομο και όχι με την ανθρώπινη οντότητα και την βιωσιμότητα της.

Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πορεία των κοινωνιών και οι επιπτώσεις της όχι μόνο στην ποιότητα της ανθρώπινης ζωής αλλά και γενικότερα στην βιωσιμότητα της βιοποικιλότητας από το ένα μέρος και η αντιμετώπιση και κυρίως αποφυγή των ανθρωπογενών κινδύνων από το άλλο.

Τον Ιούνιο του 2020 στην πόλη Βερχογιάνσκ στη Σιβηρία η θερμοκρασία προσέγγισε τους 38 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (World Meteorological Organisation, WMO) αυτό οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, την οποία δρομολόγησε η ανθρώπινη δραστηριότητα.

Ολλανδία, η πρωταθλήτρια των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων - με εγγυητή το κράτος και με κρατικό τραπεζικό σύστημα

Σύμφωνα με μελέτη του οίκου οικονομικών συμβούλων Deloitte, το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΝPL) στην Ολλανδία για το έτος 2018 ανέρχονταν σε 41,2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Εάν λάβει κανείς υπόψη το ΑΕΠ της χώρας και τον πληθυσμό της, πρόκειται για ύψος μη εξυπηρετούμενων δανείων καθόλου δυσβάστακτο και στην επικρατούσα οικονομική γλώσσα, ο χαρακτηρισμός που θα του ταίριαζε θα ήταν «απολύτως βιώσιμο».

Για να έχουμε μια καταρχήν αίσθηση των αναλογιών μεγέθους, ας θυμηθούμε ότι στην Ελλάδα - η οποία έχει πληθυσμό περίπου 10,5 εκατομμύρια έναντι 17,5 της Ολλανδίας και το ελληνικό ΑΕΠ είναι περίπου το 25 % του ολλανδικού ΑΕΠ - το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανέρχεται στα 27 δισεκατομμύρια ευρώ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις συν 17 δις ευρώ για μεγάλες επιχειρήσεις  συν 3-4 δις ευρώ από καταναλωτικά δάνεια. 

Αυτά είναι τα αντιστοιχήσιμα ποσά. Και ο λόγος που δεν συμπεριλαμβάνονται στην αντιστοίχιση τα περίπου 27 δις των μη εξυπηρετούμενων ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων στην Ελλάδα (έναντι συνολικού δανεισμού σε ενυπόθηκα στεγαστικά στην Ελλάδα ύψους 60,9 δις ευρώ) είναι σαφής:

Η Ολλανδία έχει το πιο μεγάλο ποσοστό υποθηκευμένης κατοικίας στην ΕΕ (και στης λοιπή Ευρώπη, πλην Ισλανδίας). To 70 % του πληθυσμού της (που ισοδυναμεί με το 90 % όσων Ολλανδών ιδιοκατοικούν) κατοικεί σε σπίτια που βαρύνονται με ενυπόθηκο δάνειο. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε 90 % όσων Ολλανδών ιδιοκατοικούν. Το συνολικό ποσοστό ιδιοκατοίκησης είναι στα επίπεδα της Ελλάδας: Λίγο κάτω από 75 %.