από την ιστοσελίδα της Κίνησης 136
Επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν οτι σε ολόκληρο τον κόσμο, όπου υπήρξε ιδιωτικοποίηση, αυτή συνοδεύθηκε από υποβάθμιση της ποιότητας του νερού, αύξηση της απώλειας νερού, υποβάθμιση των υποδομών και αύξηση των τιμών.
Εδώ και 20 χρόνια, οι υποστηρικτές της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών
παροχής νερού, αντιμετωπίζοντας το νερό ως εμπόρευμα, υποσχέθηκαν
παγκόσμια αυξημένες επενδύσεις και μεγάλη αποτελεσματικότητα στη
διαχείριση του νερού παγκόσμια. Έτσι, το 2010, το 12% του παγκόσμιου
πληθυσμού είχε νερό από ιδιωτικές εταιρείες. Ποιά ήταν λοιπόν τα
αποτελέσματα της ιδιωτικοποίησης;
Από μια έρευνα για την ιδιωτικοποίηση στις ΗΠΑ, κατά την οποία εξετάσθηκαν τα 10 μεγαλύτερα συστήματα ύδρευσης στις ΗΠΑ, προέκυψε ότι έπειτα από 20 χρόνια ιδιωτικοποίησης, οι τιμές αυξήθηκαν 3 φορές πάνω από τον πληθωρισμό και οι λογαριασμοί νερού των νοικοκυριών κατά μέσο όρο τριπλασιάσθηκαν στα πρώτα 10 χρόνια. Παρόμοια, μια έρευνα της ίδιας της Παγκόσμιας Τράπεζας κατέληξε ότι παγκόσμια το μοντέλο της σύμπραξης δημόσιου-ιδιωτικού (ΣΔΙ) απέτυχε να μειώσει τα τιμολόγια νερού και να αυξήσει τις επενδύσεις σε υποδομές νερού .
Οι πόλεις σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν τις αποτυχίες της
ιδιωτικοποίησης του νερού. Η άνιση πρόσβαση, η αθέτηση υποσχέσεων, οι
περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και τα σκανδαλώδη περιθώρια κέρδους, ωθούν τους
δήμους και τους πολίτες να ξαναπάρουν τον έλεγχο αυτής της βασικής
υπηρεσίας. Ακόμα και το Παρίσι, που ήταν το διεθνές σύμβολο της ΣΔΙ, το
2010 επιστρέφει σε δημόσια διαχείριση και σε ένα χρόνο εξοικονόμησε 35
εκατομμύρια ευρώ και μείωσε 8% τις τιμές. Ύστερα από δεκαετίες
ιδιωτικοποίησης της ύδρευσης, οι πόλεις στην Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο
εγκαταλείπουν πλέον την ιδιωτική διαχείριση (Βερολίνο, Μόναχο,
Στουτγάρδη, Παρίσι, Γκρενόμπλ, Μπορντώ, Τουλούζ, Μονπελιέ, Μασσαλία,
Λιλ, Βρέστη, Μπουένος Άιρες, Ατλάντα, Γιοχάνεσμπουργκ, Κοτσαμπάμπα κλπ).
Το θέμα δεν είναι απλά: δημόσιο ή ιδιωτικό. Το θέμα είναι η κοινοτική
ιδιοκτησία, έλεγχος και διαχείριση. Η καλή λειτουργία της ύδρευσης
απαιτεί τοπικό δημοκρατικό έλεγχο και διαχείριση.
Το 2010, τα Ηνωμένα Έθνη δηλώνουν ότι η πρόσβαση σε καθαρό νερό και υγιεινή είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Μια δεκαετία πριν, είχε εκδοθεί η Ευρωπαϊκή Οδηγία – Πλαίσιο περί Υδάτων, η οποία μεταξύ άλλων:
α) καθορίζει ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν όπως οποιοδήποτε άλλο, αλλά θα πρέπει να θεωρείται κληρονομιά,
β) προτρέπει τις χώρες να παρέχουν υπηρεσίες ύδατος σε λογική τιμή γι’ αυτούς που το χρειάζονται,
γ) ενθαρρύνει όλους τους πολίτες να συμμετέχουν στην προστασία και τη διαχείριση των υδάτων.
Το 2003, η Ελλάδα εναρμονίζει το εθνικό δίκαιο με τις διατάξεις αυτής της Οδηγίας. Επίσης, με αφορμή το 6ο Παγκόσμιο Φόρουμ Νερού 2012, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δηλώνει ότι το νερό είναι κοινός πόρος της ανθρωπότητας και η πρόσβαση στο πόσιμο νερό είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.
Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό! Ο ίδιος ο χαρακτήρας των υπηρεσιών νερού ευνοεί τη δημόσια-κοινωνική διαχείριση των συστημάτων νερού.
Το μοντέλο της σύμπραξης δημόσιου-κοινοτικού (ΣΔΚ) στηρίζεται στη
συνεργασία μεταξύ δημόσιων φορέων, συνεταιρισμών, εργατικών σωματείων,
ΜΚΟ και άλλων συλλογικοτήτων μιας κοινότητας. Δίνει έμφαση στη εμπλοκή
της κοινότητας (των πολιτών) και στοχεύει στην ενδυνάμωση των δημόσιων
υπηρεσιών ύδρευσης.
Έρευνες διεθνών φορέων από εφαρμογές σε όλο τον κόσμο, διαπιστώνουν ότι με την ΣΔΚ επιτυγχάνεται:
• Εκπαίδευση και ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων
• Τεχνική υποστήριξη σε μεγάλο εύρος θεμάτων
• Βελτίωση αποτελεσματικότητας και οικοδόμηση θεσμικής αποτελεσματικότητας
• Χρηματοδότηση υπηρεσιών ύδρευσης
• Βελτίωση της συμμετοχής.
Επίσης, έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά την οποία
διενεργήθηκε σύγκριση μεταξύ εφαρμογών ΣΔΙ και ΣΔΚ διαπίστωσε τα εξής:
• Οι ΣΔΙ αυξάνουν τις τιμές νερού, κοστίζουν στους δήμους και δεν
διευκολύνουν την παροχή νερού σε χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά
• Τα πλεονάσματα από τις ΣΔΚ επενδύονται στα συστήματα ύδρευσης αντί να διανεμηθούν κέρδη στους συμμετέχοντες φορείς
• Οι ΣΔΙ επικεντρώνονται σε βραχυπρόθεσμη εξοικονόμηση, ενώ οι ΣΔΚ
κεφαλαιοποιούν έχοντας μεγαλύτερης διάρκειας αποτελέσματα στη λειτουργία
της ύδρευσης
• Οι ΣΔΚ επιτυγχάνουν την εμπλοκή του συνόλου της κοινότητας – δήμος,
καταναλωτές, συλλογικότητες της κοινότητας κλπ – γεγονός που
μεγιστοποιεί την αποτελεσματικότητα και ισότητα των υπηρεσιών ύδρευσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου