Μήπως ο Μαρξ δεν κατάλαβε τι είναι καπιταλισμός;Με την ευκαιρία των 200ών γενεθλίων του

του Τόμας Φίσερ

 
© Der Spiegel - Thomas Fischer: Marx, 219a, Gewalt Unangenehme Unordnungen, Teil Eins: Karl Marx, 12.05.2018

 
Φέτος εορτάζουμε τα 200ά γενέθλια του Καρλ Μαρξ. Γέμισαν οι αιθέρες του ελεύθερου Τύπου με έπεα πτερόεντα και με γραπτά που μένουν· ο θόρυβος που κάνουν μας φέρνει ζάλη. Από τα (δημοσιογραφικά) κείμενα που γράφτηκαν για τα γενέθλια του Μαρξ [5 Μαΐου 1818], διαλέγω δύο που βρήκα ενδιαφέροντα.

Ο κύριος καθηγητής Μάρτιν Ρόνχάιμερ (Martin Rhonheimer) του Ποντιφικού Πανεπιστημίου του Τιμίου Σταυρού στη Ρώμη (Pontificia Università della Santa Croce), χρησιμοποίησε μισή σελίδα της εφημερίδας «Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung» (FAS) της 6ης Μαΐου 2018 για να μας πει ότι ο κύριος Μαρξ κατασκεύασε μεν ένα αφήγημα περί καπιταλισμού, ωστόσο, o γερο-ανόητος δεν είχε καταλάβει τι είναι ο καπιταλισμός, επειδή «παρέβλεψε και παραγνώρισε τον επιχειρηματία»! Διότι, σύμφωνα με τον Ρόνχάιμερ, την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και επομένως την ευημερία στον κόσμο, την οφείλουμε «αποκλειστικά και μόνον» στα επιτεύγματα του επιχειρηματία!

Μπορεί κανείς να προσθέσει και άλλα πράγματα ως συμπλήρωμα: Ο Θωμάς Ακινάτης, ο γερο-χασομέρης, στα φημισμένα best-sellers που έγραψε το έτος 1250 μ.Χ., παρέβλεψε και παραγνώρισε την κεντρική μορφή του ιδιοκτήτη δούλων. Ακολουθώντας την λογική του Ρόνχάιμερ, την εκρηκτική αύξηση της ευημερίας στην Ευρώπη μεταξύ του 12ου αιώνα π.Χ. και του 12ου αιώνα μ.Χ., την οφείλουμε αποκλειστικά και μόνον στα επιτεύγματα των ιδιοκτητών σκλάβων· και χωρίς την δουλοκτησία, οι Βαυαροί με το ηλιοψημένο δέρμα ακόμη και σήμερα θα συνέχιζαν να τριγυρίζουν όλη μέρα γύρω από την ψηλή κορυφή των Άλπεων Τσούγκσπίτσε (Zugspitze) για να μαζεύουν άγρια ​​ραδίκια.

Και τι να πούμε για την δουλοπαροικία και την κεντρική μορφή του γαιοκτήμονα; Ούτε και γι' αυτόν δεν ήξεραν και δεν έψαξαν να μάθουν, άν και, μετά από 1200 χρόνια, κατάφερε να πάρει τη θέση των δουλέμπορου που τόση πολλή ευημερία είχε προσφέρει στον κόσμο. Ο μεγαλογαιοκτήμονας με τα λατιφούντια, που σήμερα, έχοντας τη φιλική υποστήριξη και της Γερμανίας, ανακτά την απεριόριστη εξουσία στη Βραζιλία και εξαθλιώνει το 90 % του πληθυσμού της χώρας του, ήταν ένας προφήτης της παραγωγικότητας και της ευημερίας. Ήδη στους καιρούς τους, οι κύριοι Καρλομάγνος και Πέτρος ο Μέγας γνώριζαν από τις μηνιαίες εκθέσεις των εξειδικευμένων στη δημοσιονομική λιτότητα οικονομολόγων τους, ότι αντί να ταΐζεις ένα κοπάδι δέκα χιλιάδων δούλων, είναι πιο παραγωγικό να έχεις δέκα χιλιάδες αγρότες δουλοπάροικους και από τα δέκα τους γογγύλια που βγάζουν από το χωράφι να τους παίρνεις μόνον τα πέντε.

Το νέο άγαλμα του Καρλ Μαρξ μπροστά στο πατρικό του σπίτι στη γενέτειρά του Trier, δώρο της Κίνας για τα 200ά γενέθλια

Σύμφωνα με τη θεωρία του Ρόνχάιμερ, δεν υπήρχε λοιπόν κανένας λόγος να γίνουν ενοχλητικές ταραχές, όπως εκείνες που εξαπέλυσαν ο κύριος Κρόμγουελ στην Αγγλία και λίγο αργότερα ο κύριος Ροβεσπιέρος στη Γαλλία! Διότι το μέσο επίπεδο πλούτου στη Γαλλία του 1789, ήταν πράγματι αρκετά υψηλότερο σε σύγκριση με της Ρωμαϊκής Γαλατίας [Gallia Transalpina - Η Πέραν των Άλπεων Γαλατία, που αντιστοιχεί με τη σημερινή Γαλλία σύν το Βέλγιο και τμήματα της Ελβετίας, Ολλανδίας και Γερμανίας, που μετά τους Γαλατικούς Πολέμους του 58-50 π.Χ. προσαρτήθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα στο Ρωμαικό Κράτος]. Αλλά ο κόσμος πάντα προχωρούσε μπροστά και οι ιουδαιο-χριστιανοί νεοφανείς [Start-up] Δυτικοί ανακάλυψαν το σπέρμα του επιχειρηματία στον γαιοκτήμονα που προσλάμβανε εργάτες γης χωρίς να τους πληρώνει κανονικό μισθό [ο Bauernschinder], πριν αυτός πεθάνει από ασφυξία μέσα στη δική του βρώμα. Επίσης, μόλις πρόσφατα, ο Herr Βλαντίμιρ Πούτιν και ο господин Γκέρχαρντ Σρέντερ βοήθησαν τον επιχειρηματία να κατακτήσει τα δικαιώματά του ακόμη και εκεί όπου προσωρινά είχε εμποδιστεί να ξεδιπλώσει τις ικανότητές του· συχνά βέβαια, σε άλλους τόπους, αυτοί που τον εμπόδιζαν ήταν παπάδες που φοβόταν τη δουλειά. Αλλά σίγουρα δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι ο Χένρυ Φορντ, ο Friedrich Flick, η εταιρεία IG Farben και η εταιρεία Volkswagen AG έχουν πολλαπλασιάσει την ευημερία της ανθρωπότητας, όσο και άν κόστισε αυτό. 

To αφήγημα του καθηγητή από το πανεπιστήμιο του Τιμίου Σταυρού της Ρώμης είναι το εξής: Εν αρχή η γη ήτο έρημος και άμορφος [Γένεσις 1]· έπειτα ήρθαν οι δούλοι και ακολούθησαν οι δουλοπάροικοι. Μετά το 1492 χρειάστηκε να αλλαξοπιστήσουν μερικοί ειδωλολάτρες· και από τότε όλα άλλαζαν συνεχώς και προχωρούσαν με ορμή προς τα εμπρός και προς τα άνω, μέχρι την κορυφή της εξέλιξης, δηλαδή τον επιχειρηματία. Έτσι η Ιερά Ιστορία της Επί Γης Σωτηρίας έφθασε στο πλήρωμα της. 
Αυτός ο Μαρξ, ο οποίος αντί να εκφράσει ευγνωμοσύνη στον επιχειρηματία, τον υποβάθμισε σε φιγούρα και μάσκα ενός παγκόσμιου πνεύματος που κινείται και καθοδηγείται από την υπεραξία, θα 'πρεπε τώρα πια να μας είναι αχρείαστος. Μετά την εγκατάσταση του ελεύθερου επιχειρηματία στη θέση που του αρμόζει, η ευτυχία και το μέσο επίπεδο ευημερίας της ανθρωπότητας έφτασαν σε επίπεδα αξεπέραστα. Τουλάχιστον για όσο διαρκέσει αυτή εδώ η αιωνιότητα. Και κάτι ξέρουν από αυτά τα πράγματα στο Πανεπιστήμιο του Τιμίου Σταυρού! 

Η άλλη ιστορία για τον Καρλ Μαρξ που μου αρέσει, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Süddeutsche Zeitung» (SZ) του περασμένου Σαββατοκύριακου. Την αφηγήθηκε ένας μετανάστης από το Μαρόκο, ο οποίος εργάζεται εδώ και πολλά χρόνια στη Γερμανία ως διανομέας δεμάτων. Είπε στον δημοσιογράφο ότι δεν γνωρίζει τον κύριο Μαρξ. Και πρόσθεσε: «Πιθανώς πρόκειται για άτομο που είναι άγνωστο στο Μαρόκο». Άφησε να τον φωτογραφίσουν μόνον από πίσω για να μη φαίνεται το πρόσωπό του, επειδή δεν ήταν σίγουρος αν επιτρέπεται στη Γερμανία να λέει κανείς τέτοια πράγματα, όπως «δεν ξέρω ποιός είναι ο κ. Μαρξ». Προφανώς του λείπει η θέληση να ενσωματωθεί στη γερμανική κοινωνία, λέει ο υπέροχος ιουδαιο-χριστιανός Υπουργός Εσωτερικών της Βαυαρίας κύριος Χέρμανν [Joachim Herrmann, CSU]· αλλιώς, ο διανομέας πακέτων θα ήξερε ότι στη Βαυαρία και στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας, ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι του κατέβει, αρκεί να μη του λείπει η τόλμη.

Prof. Dr. Thomas Fischer. Γεννήθηκε το 1953, διετέλεσε δικαστής και πρόεδρος στο 2ο Τμήμα Ποινικών Υποθέσεων του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου (Bundesgerichtshof, BGH). Είναι ο συγγραφέας του βασικού εγχειριδίου σχολιασμού του Κώδικα Ποινικής Νομοθεσίας (Strafgesetzbuch) και τακτικός σχολιαστής στον Τύπο, για θέματα ποινικού δικαίου και άλλα.