Ιησούς - Επί του Όρους Ομιλία
«Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι*, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται.
μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσι τὴν γῆν.
μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται.
μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται.
μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται.
μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται.
μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν πονηρὸν ρῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ...»
Μακάριοι αυτοί που αναγνωρίζουν τα όρια της διάνοιάς τους*, γιατί δική τους είναι η βασιλεία των ουρανών.
Μακάριοι όσοι πενθούν, γιατί αυτοί θα παρηγορηθούν.
Μακάριοι οι πράοι, γιατί αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη.
Μακάριοι όσοι πεινούν και διψούν τη δικαιοσύνη, γιατί αυτοί θα χορταστούν με δικαιοσύνη.
Μακάριοι οι ελεήμονες, γιατί αυτοί θα ελεηθούν.
Μακάριοι οι καθαροί στην καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν το Θεό.
Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, γιατί αυτοί θα κληθούν γιοί Θεού.
Μακάριοι όσοι είναι καταδιωγμένοι επειδή φέρονται δίκαια, γιατί δική τους είναι η βασιλεία των ουρανών.
Μακάριοι είστε, όταν σας υβρίσουν και σας καταδιώξουν και πούν κάθε τι κακό εναντίον σας, λέγοντας ψέματα επειδή στοχεύουν εμένα...
«Υμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς· ἐὰν δὲ τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν
τίνι ἁλισθήσεται; εἰς οὐδὲν ἰσχύει ἔτι εἰ μὴ βληθῆναι ἔξω καὶ
καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων.
῾Υμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη·»
Εσείς είστε το αλάτι της γης. Εαν όμως το αλάτι
αλλοιωθεί, με τι θα το κάνουμε και πάλι αλμυρό; Σε τίποτε δεν θα αξίζει πια, παρά
μόνο να πεταχτεί έξω και να το καταπατούν στη γή οι άνθρωποι.
Εσείς είστε το φως του κόσμου. Δεν γίνεται πόλη να κρυφτεί, όταν βρίσκεται πάνω σε όρος...
«Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι...»
Μη νομίσετε ότι ήρθα για να καταλύσω το νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήρθα να καταλύσω, αλλά για να εκπληρώσω...
«᾿Ηκούσατε ὅτι ἐρρέθη, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν ἐχθρόν σου.
᾿Εγὼ
δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους
ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν
ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκόντων ὑμᾶς.
ὅπως
γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ
ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους.
ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχετε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσι;
καὶ ἐὰν ἀσπάσησθε τοὺς φίλους ὑμῶν μόνον, τί περισσὸν ποιεῖτε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι οὕτω ποιοῦσιν;
῎Εσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός ἐστιν».
Ακούσατε ότι ειπώθηκε: Να αγαπήσεις τον πλησίον σου και να μισήσεις τον εχθρό σου.
Εγώ όμως σας λέω, ν' αγαπάτε και τους εχθρούς σας, να μην κακολογείτε όσους σας κακολογούν, κάντε το καλό και σ' αυτούς, να προσεύχεστε γι' αυτούς που σας βάζουν σε πειρασμό και σας καταδιώκουν, για
να γίνετε γιοι του Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς· γιατί Αυτός τον ήλιο
του τον ανατέλλει πάνω σε κακούς και καλούς και βρέχει πάνω σε δίκαιους
και άδικους.
Γιατί, αν αγαπάτε μόνον όσους σας αγαπούν, ποιό το όφελος; Και οι τελώνες το ίδιο δεν κάνουν;
Κι αν αγαπάτε μόνο τους φίλους σας, τι περισσότερο κάνετε; Και οι τελώνες το ίδιο δεν κάνουν;
Να είστε λοιπόν εσείς τέλειοι, όπως ο Πατέρας σας ο ουράνιος είναι τέλειος.
(Ματθ. 5, 1-48)
* Σημείωση :
O Ιησούς ως γνωστόν δεν εκτιμούσε την έλλειψη πνεύματος και τη βραδύνοια. Ο λόγος του, όπως αποδίδεται σε όλα τα Ευαγγέλια, ήταν εύστροφος, κοφτός, ειρωνικός και παιγνιώδης, στο νόημα και στο ύφος. Είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος της ειρωνείας διαχρονικά στην παγκόσμια γραμματεία: «Ευκολώτερον εστι κάμηλον διά τρυπήματος ραφίδος διελθείν ή πλούσιον εις την βασιλείαν τού Θεού εισελθείν». «Μάχαιραν έδωκες, μάχαιραν θα λάβεις». Το «άρον τον κράββατόν σου και περιπάτει» μετά το θαύμα, σήμερα ακούγεται «μάζεψέ τα, στρίβε γρήγορα και να προσέχεις». Είπε ακόμη και στους μαθητές «ακμήν και υμείς ασύνετοι εστε;» (Ματθ. 15, 16, «ώστε κι εσείς ανόητοι είστε;») ενώ στους δύο μαθητές προς Εμμαούς είπε: «Ω ανόητοι και βραδείς τη καρδία» (Λουκ. 24, 25, «ω ανόητοι και βραδυκίνητοι στο νου, αργόστροφοι!») Ήθελε τον άνθρωπο ευφυή, εύστροφο, με γρήγορη αντίληψη. Προφανώς η φράση «μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι» δεν μακαρίζει τους ημιμαθείς, τους μη ευφυείς ή τους αργόστροφους, αλλά υπενθυμίζει ότι η ανθρώπινη διάνοια έχει αξεπέραστα εγγενή όρια και μακαρίζει αυτούς που το αναγνωρίζουν και πράττουν αντίστοιχα, βάζοντας την ηθική της ευθύνης ένα βήμα μπροστά από την ηθική της πεποίθησης (όπως διέκρινε τους δύο τρόπους ηθικού πράττειν ο Μαξ Βέμπερ). Η παραδοχή ότι οι άνθρωποι δεν μπορούμε να είμαστε παντογνώστες και «μικροί θεοί» είναι απόδειξη ευφυίας και όχι ψεύτικης ταπεινοφροσύνης. Κατά τα άλλα, ισχύει πάντοτε ότι «η ευφυΐα ειναι ηθική υποχρέωση» (Λάϊονελ Τρίλλινγκ).
«...οὐκ ἔνι ᾿Ιουδαῖος οὐδὲ ῞Ελλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ
ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ
᾿Ιησοῦ».
Δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλληνας, δεν υπάρχει δούλος
ούτε ελεύθερος, δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα, γιατί όλοι εσείς είστε ίσοι για τον Ιησού Χριστό
(προς Γαλάτας, 3, 28-29)
Johann Sebastian Bach, Ορατόριο των Χριστουγέννων, BWV 248 (yοutube)
Concentus Musicus Wien, διεύθ. Nikolaus Harnoncourt, Peter Schreier - τενόρος, Robert Holl - μπάσος, σολίστες της Παιδικής Χορωδίας Tolz (διεύθ. Gerhard Schmidt-Gaden)
Μέρος Πρώτο: Καντάτες No 1 - 3
Θάνος Λίποβατς, Νίκος Δεμερτζής, Βασιλική Γεωργιάδου (επιμέλεια): Θρησκείες και Πολιτική στη νεοτερικότητα, εκδ. Κριτική, Αθήνα 2002
Θανάσης Ν. Παπαθανασίου: Ο πάσχων Θεός, ο σύντροφος Θεός (περιοδ. «Σύναξη» - αναδημοσίευση στον ιστότοπο «Κόκκινη Πιπεριά»)
Βασίζονται οι πολιτικές ιδέες της νεοτερικότητας και η δημοκρατία στην εκκοσμίκευση των θρησκευτικών (κυρίως Χριστιανικών) ιδεών του μεσαίωνα και της όψιμης αρχαιότητας; Η αντιπαράθεση μεταξύ Καρλ Λέβιτ και Χανς Μπλούμενμπεργκ: Stephen A. McKnight, The Legitimacy of the Modern Age: The Lowith-Blumenberg Debate in Light of Recent Scholarship (pdf)
Robert M. Wallace: Progress, Secularization and Modernity: The Löwith-Blumenberg Debate
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου