Ηθοποιός σημαίνει Φως;
Τελικά, από την παρέλαση των δέκα νεαρών ηθοποιών α λα Monty Python προέκυψε ολόκληρο τσίρκουλο. Αρκετοί, ακόμη και ο ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Σ. Κυμπουρόπουλος, σήκωσαν ευτυχώς το γάντι - ή
μάλλον τον μπερντέ - για να δουν και όσοι δεν γνωρίζουν τί έχει μέσα το
Μεντράνο.
Μας τα έλεγε πάντα ο Αριστοφάνης, μας τα είπαν και οι βρετανοί Πύθωνες. Με χιούμορ, είτε χοντρό είτε δηλητηριώδες, μπορεί να ξεσκεπαστεί η βαθύτερη ουσία των πραγμάτων. Οι δέκα κοπέλες μας θύμισαν, για μια φορά ακόμη, τί παράδεισο της πολιτικής είχαμε και έχουμε στα δικά μας μέρη. Τουλάχιστον ο ηθοποιός, τώρα δήμαρχος, Γιάννης Βούρος, θα έπρεπε να ξέρει από δρώμενα και πώς παίζεται επί σκηνής ο πολιτευτάκιας. Δυστυχώς ήταν κακή ηθοποιία. Για να κάνεις τον βλαχοδήμαρχο, πρέπει να μπορείς να τον παίξεις με κάποιο χιούμορ. Κατά προτίμησιν βρετανικόν. Είναι απαραίτητο, ιδίως στις δύσκολες σκηνές. Αυτός είχε την ατυχία να τρακάρει με Πύθωνα, αλλά τυλίχτηκε ανάμεσα στις σκοτεινές ερπετο-σπείρες και o ηθοποιός έπαυσε να σημαίνει φώς.
Ακούσαμε και είδαμε πάλι ιστορίες με φίδια και με φιδέμπορους.
Ο συνάδελφός του ο Αποστόλης Γκλέτσος στην ατυχία του είχε τύχη: Εκείνος τράκαρε με αγριογούρουνο. Φτηνά τη γλύτωσε ο ίδιος: Πήρε πέντε τούμπες το SUV, το αυτοκίνητο καταστράφηκε, το άτυχο γουρούνι σκοτώθηκε, το έκαναν ψητό οι τυχεροί άνδρες και γυναίκες της Τροχαίας που έτρεξαν στο περιστατικό.
Τι έχουν πάθει τελοσπάντων αυτοί οι ηθοποιοί που έγιναν δήμαρχοι και πολιτικοί; Πώς μπλέκουν έτσι σε αδικαιολόγητα τροχαία, δεν βλέπουν τις προειδοποιητικές πινακίδες;
Μας τα έλεγε πάντα ο Αριστοφάνης, μας τα είπαν και οι βρετανοί Πύθωνες. Με χιούμορ, είτε χοντρό είτε δηλητηριώδες, μπορεί να ξεσκεπαστεί η βαθύτερη ουσία των πραγμάτων. Οι δέκα κοπέλες μας θύμισαν, για μια φορά ακόμη, τί παράδεισο της πολιτικής είχαμε και έχουμε στα δικά μας μέρη. Τουλάχιστον ο ηθοποιός, τώρα δήμαρχος, Γιάννης Βούρος, θα έπρεπε να ξέρει από δρώμενα και πώς παίζεται επί σκηνής ο πολιτευτάκιας. Δυστυχώς ήταν κακή ηθοποιία. Για να κάνεις τον βλαχοδήμαρχο, πρέπει να μπορείς να τον παίξεις με κάποιο χιούμορ. Κατά προτίμησιν βρετανικόν. Είναι απαραίτητο, ιδίως στις δύσκολες σκηνές. Αυτός είχε την ατυχία να τρακάρει με Πύθωνα, αλλά τυλίχτηκε ανάμεσα στις σκοτεινές ερπετο-σπείρες και o ηθοποιός έπαυσε να σημαίνει φώς.
Ακούσαμε και είδαμε πάλι ιστορίες με φίδια και με φιδέμπορους.
Ο συνάδελφός του ο Αποστόλης Γκλέτσος στην ατυχία του είχε τύχη: Εκείνος τράκαρε με αγριογούρουνο. Φτηνά τη γλύτωσε ο ίδιος: Πήρε πέντε τούμπες το SUV, το αυτοκίνητο καταστράφηκε, το άτυχο γουρούνι σκοτώθηκε, το έκαναν ψητό οι τυχεροί άνδρες και γυναίκες της Τροχαίας που έτρεξαν στο περιστατικό.
Τι έχουν πάθει τελοσπάντων αυτοί οι ηθοποιοί που έγιναν δήμαρχοι και πολιτικοί; Πώς μπλέκουν έτσι σε αδικαιολόγητα τροχαία, δεν βλέπουν τις προειδοποιητικές πινακίδες;
Αλήθεια, πώς να μην είναι αποτυχημένο
ένα κράτος, όταν σ' αυτό, ποικίλα νούμερα, φορώντας διάφορα κοστούμια
πολιτικού θεάτρου ποικιλιών, μπορούν και αναδεικνύονται κοινωνικά,
γίνονται πολιτικοί της ελεεινής μορφής, βλαχοδήμαρχοι και σχολιαστές που ρίχνουν ριπές στο
γάμο του Καραγκιόζη.
Καμαρώνουμε πάλι τους ταγούς του έθνους.
Εθελοντισμός
Ο
εθελοντισμός είναι πολύ καλό πράγμα, εκεί όπου η ανιδιοτελής προσφορά
έχει νόημα (και έχει συνάφεια με την αλληλεγγύη, π.χ. στην αλληλοϋποστήριξη των ανθρώπων, υλική και ηθική,
ιδίως όταν βιώνουν δύσκολες καταστάσεις). Αλλά δεν έχει καμμιά δουλειά
να γίνεται υποκατάστατο του κράτους δικαίου ή εγγυητής της ασφάλειας των
πολιτών από το έγκλημα ή από εξωτερικές επιβουλές. Εδώ τον έμπλεξε αδικαιολόγητα, με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ.
Δ. Μιχαηλίδου. Τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό πολιτικό και νομικό
πολιτισμό, αυτό το μπλέξιμο είναι ανεπίτρεπτο, σε αντίθεση ίσως, με τον
νομικό πολιτισμό των ΗΠΑ, λόγου χάρη.
Ούτε
βέβαια μπορεί ο εθελοντισμός να αναπληρώσει την ανυπαρξία του κράτους
πρόνοιας ή να κάνει υποφερτή την στρέβλωση και υφαρπαγή του από σχετικά «ευκατάστατους».
Αυτό που συμβαίνει διαχρονικά και διακομματικά στην Ελλάδα, π.χ. με την
καταχρηστική ανάθεση καθηκόντων κράτους πρόνοιας στην ευρύτερη
οικογένεια (βλέπε στήριξη 30χρονων ή 40χρονων ανέργων από τους γέροντες
συνταξιούχους γονείς τους), δεν είναι ούτε εθελοντισμός ούτε αλληλεγγύη, αλλά χαρακτηριστικό
γνώρισμα παγίδευσης μιας χώρας σε κοινωνική και πολιτική υποβάθμιση.
Πρωτογενές πλεόνασμα και κοινωνικό μέρισμα
Πώς πρόλαβαν οι κερατούκληδες και πέτυχαν τόσο μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα εννεάμηνου με το διαφορετικό τους μείγμα πολιτικής, μέσα σε 3
μήνες διακυβέρνησης μόνον;
Θαύμα!
Θαύμα!
Σχολιαστές αριστερόστροφων εφημερίδων διαπιστώνουν ότι η σημερινή κυβερνώσα παράταξη στερείται σοβαρών οργανικών διανοουμένων. Αλήθεια είναι. Δεν έχει Κωνσταντίνους Τσάτσους, έχει όμως «τσάτσους». Είμαστε - όχι μόνον στην Ελλάδα - σε εποχή που η επικρατούσα κατάσταση στη δημόσια σφαίρα, στον επιστημονικό και πολιτικό διάλογο, σχετίζεται κυρίως με εταιρικά λόμπυ και με ολιγάρχες, πολύ λιγότερο με ανεξάρτητη έρευνα ή με μαικήνες που αγαπούν πιο πολύ τη δόξα παρά το χρήμα.
Ωστόσο, όποιος κάθεται μέσα σε γυάλινο θερμοκήπιο, δεν είναι συνετό να πετάει πέτρες απέναντι. Μήπως, άραγε, πλημμυρίζει από οργανικούς διανοούμενους υψηλού επιπέδου η παράταξη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η αριστερή πλευρά του πολιτικού φάσματος; Όποιος δεν ξέρει, άς ρωτήσει να μάθει. Βλέπουμε πουθενά νέους Γληνούς, νέες Ρόζες Ιμβριώτη, νέους Ηλιού (Ηλίες και Φίλιππους), νέους Αναγνωστάκηδες; Βλέπουμε πουθενά νέους Πουλαντζάδες, νέους Ασδραχάδες και νέους Ελεφάντηδες; Oύτε ένα σοβαρό θεωρητικό περιοδικό της Αριστεράς δεν εκδίδεται στη χώρα.
Καλή και αναγκαία η κριτική των αντιπάλων, αλλά ακόμη πιο αναγκαία η σκληρή αυτογνωσία για «τα του οίκου». Και επειδή το έλλειμμα τέτοιας αυτογνωσίας δεν είναι καινούργιο ούτε χθεσινό, άς θυμηθούμε πώς αντιμετώπιζε και άλλοτε ο επίσημος κομματικός λόγος, έστω και «ανανεωτικός», εγχειρήματα υψηλού επιπέδου, όπως π.χ. το περιοδικό ο Πολίτης και τον κύκλο γύρω από αυτόν. Όχι με πολιτική κριτική, αλλά με το πιο σκληρό ρόπαλο: Με τη λαϊκίστικη μομφή περί δήθεν ελιτισμού. Αυτό το παλιό ματς συνεχίζεται τώρα σκληρό και σε άλλες αρένες, ακόμη και όταν μεγαλόψυχα αναγνωρίζεται ότι οι ηττημένοι εκείνων των δεκαετιών «αξίζουν τον κόπο» και οι νικητές, άν και πεσμένοι κατάχαμα, πάλι τα βόλεψαν στηρίζοντας εν μέσω κρίσης την πελατεία τους και το «Εμείς» της.
Πάντως, τώρα δεν σώζεται η παρτίδα με την βολική εικασία ότι οι κάποτε αριστεροί διανοούμενοι είναι άφαντοι γιατί έγιναν «πρώην» και έχουν προσχωρήσει στους σημερινούς κυβερνώντες «για να κάνουν τη βρώμικη δουλειά». Δυστυχώς ή ευτυχώς, οι κοινοί θνητοί έχουν μυαλά αγύμναστα σε τέτοια ιδεολογήματα (δηλαδή σε διασπορά ψευδαισθήσεων για «πισώπλατα μαχαιρώματα», βολικών για τους εκάστοτε πρώην κυβερνώντες). Αδυνατούν να διακρίνουν φαντάσματα, πρώην νυν και ερχόμενα. Τα μυαλά τους είναι στραμμένα στην τωρινή πραγματική ζωή· προτιμούν να ξεγελιούνται από διαφορετικές ψευδαισθήσεις, τις πιο βολικές γι' αυτούς τους ίδιους τώρα. Το «ουαί τοις ηττημένοις» εξακολουθεί να ισχύει· πάντοτε ισχύει και μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις, για κάμποσο καιρό.
Όμως, εάν μιλήσουμε για την πιο μακρά χρονική κλίμακα, η πικρή αλήθεια είναι ότι σε παρακμιακές κοινωνίες με συρρικνωμένη δημόσια σφαίρα, λείπουν οι οργανικοί διανοούμενοι, τόσο της Δεξιάς όσο και της Αριστεράς.
Όσο για τους αουτσάιντερς, κάμποσοι ανήλικοι στα δωμάτια των ΜΜΕ και μερικοί ζουρ(λι)άρηδες δεν σώζουν την παρτίδα.
Αντί ανταγωνισμού για την εγκυρότητα, ο παραταξιακός δημόσιος λόγος, από δεξιά, από το «κέντρο», δυστυχώς και από αριστερά, προσπαθεί να προσφέρει σε ενδιαφερόμενες ομάδες κοινού αυτά που θέλουν να ακούσουν. Επιδίδεται σε ανταγωνισμό ποιοτικής ισοπέδωσης προς τα κάτω.
Ωστόσο, όποιος κάθεται μέσα σε γυάλινο θερμοκήπιο, δεν είναι συνετό να πετάει πέτρες απέναντι. Μήπως, άραγε, πλημμυρίζει από οργανικούς διανοούμενους υψηλού επιπέδου η παράταξη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η αριστερή πλευρά του πολιτικού φάσματος; Όποιος δεν ξέρει, άς ρωτήσει να μάθει. Βλέπουμε πουθενά νέους Γληνούς, νέες Ρόζες Ιμβριώτη, νέους Ηλιού (Ηλίες και Φίλιππους), νέους Αναγνωστάκηδες; Βλέπουμε πουθενά νέους Πουλαντζάδες, νέους Ασδραχάδες και νέους Ελεφάντηδες; Oύτε ένα σοβαρό θεωρητικό περιοδικό της Αριστεράς δεν εκδίδεται στη χώρα.
Καλή και αναγκαία η κριτική των αντιπάλων, αλλά ακόμη πιο αναγκαία η σκληρή αυτογνωσία για «τα του οίκου». Και επειδή το έλλειμμα τέτοιας αυτογνωσίας δεν είναι καινούργιο ούτε χθεσινό, άς θυμηθούμε πώς αντιμετώπιζε και άλλοτε ο επίσημος κομματικός λόγος, έστω και «ανανεωτικός», εγχειρήματα υψηλού επιπέδου, όπως π.χ. το περιοδικό ο Πολίτης και τον κύκλο γύρω από αυτόν. Όχι με πολιτική κριτική, αλλά με το πιο σκληρό ρόπαλο: Με τη λαϊκίστικη μομφή περί δήθεν ελιτισμού. Αυτό το παλιό ματς συνεχίζεται τώρα σκληρό και σε άλλες αρένες, ακόμη και όταν μεγαλόψυχα αναγνωρίζεται ότι οι ηττημένοι εκείνων των δεκαετιών «αξίζουν τον κόπο» και οι νικητές, άν και πεσμένοι κατάχαμα, πάλι τα βόλεψαν στηρίζοντας εν μέσω κρίσης την πελατεία τους και το «Εμείς» της.
Πάντως, τώρα δεν σώζεται η παρτίδα με την βολική εικασία ότι οι κάποτε αριστεροί διανοούμενοι είναι άφαντοι γιατί έγιναν «πρώην» και έχουν προσχωρήσει στους σημερινούς κυβερνώντες «για να κάνουν τη βρώμικη δουλειά». Δυστυχώς ή ευτυχώς, οι κοινοί θνητοί έχουν μυαλά αγύμναστα σε τέτοια ιδεολογήματα (δηλαδή σε διασπορά ψευδαισθήσεων για «πισώπλατα μαχαιρώματα», βολικών για τους εκάστοτε πρώην κυβερνώντες). Αδυνατούν να διακρίνουν φαντάσματα, πρώην νυν και ερχόμενα. Τα μυαλά τους είναι στραμμένα στην τωρινή πραγματική ζωή· προτιμούν να ξεγελιούνται από διαφορετικές ψευδαισθήσεις, τις πιο βολικές γι' αυτούς τους ίδιους τώρα. Το «ουαί τοις ηττημένοις» εξακολουθεί να ισχύει· πάντοτε ισχύει και μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις, για κάμποσο καιρό.
Όμως, εάν μιλήσουμε για την πιο μακρά χρονική κλίμακα, η πικρή αλήθεια είναι ότι σε παρακμιακές κοινωνίες με συρρικνωμένη δημόσια σφαίρα, λείπουν οι οργανικοί διανοούμενοι, τόσο της Δεξιάς όσο και της Αριστεράς.
Όσο για τους αουτσάιντερς, κάμποσοι ανήλικοι στα δωμάτια των ΜΜΕ και μερικοί ζουρ(λι)άρηδες δεν σώζουν την παρτίδα.
Αντί ανταγωνισμού για την εγκυρότητα, ο παραταξιακός δημόσιος λόγος, από δεξιά, από το «κέντρο», δυστυχώς και από αριστερά, προσπαθεί να προσφέρει σε ενδιαφερόμενες ομάδες κοινού αυτά που θέλουν να ακούσουν. Επιδίδεται σε ανταγωνισμό ποιοτικής ισοπέδωσης προς τα κάτω.
Γ. Ρ.
Χρήστος Λάσκος: Λαϊκισμός/φίλοι κι εχθροί (AlterThess 14.9.2019)
Jan-Werner Müller: Τί αριστερό υπάρχει στη λαϊκίστικη Αριστερά;
Jan-Werner Müller: Τί αριστερό υπάρχει στη λαϊκίστικη Αριστερά;
Ο Γληνός στην κατοχή ζητούσε όσες πηγαίνανε με γερμανούς να σημαδεύονται με πυρωμένο σίδερο στο μέτωπο με το "Π" της προδότριας, η Ιμβριώτη ως καθοδηγήτρια αποθάρρυνε τα μέλη του κόμματος να διαβάσουν Κώστα Παπαϊωάννου, ενώ τον Αναγνωστάκη κάπου επισημαίνει ο Ηλίας Πετρόπουλος ότι η ηγεσία της αριστεράς θα τον προτιμούσε νεκρό. Οι δε κοινοί θνητοί μια χαρά ψευδαισθήσεις έχουν και ο ψευδοπραγματισμός τους μια χαρά αφόρητος μπορεί να γίνει. Εκεί είναι και το όριο μιας κριτικής που δεν εκτιμά τα υψηλά κριτήρια αξιολόγησης, τέτοια ήταν του Χατζιδάκι για παράδειγμα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο μπλογκ σου παραμένει πολύ ενδιαφέρον.
Ο Χατζιδάκις ήταν και παραμένει μια εντελώς ιδιαίτερη για τα ελληνικά δεδομένα περίπτωση υψηλότατου επιπέδου καλλιτέχνη και δημοσίου προσώπου. Και (ευτυχώς) δεν μπορεί να τον διεκδικήσει στα σοβαρά καμμία από τις υπάρχουσες κομματικές και «ιδεολογικές» παρέες, ούτε οι ευρύτερες παρατάξεις. Πώς να τον αναφέρω;
ΔιαγραφήΓια τους άλλους που κατονομάζετε, υπάρχουν οι ιστορικοί των ιδεών ως έγκυροι κριτές της κάθε περίπτωσης χωριστά. Ο Η. Πετρόπουλος παρήγαγε μεν έργο, αλλά δεν ήταν ακριβώς αυτό.
Ο ψευδοπραγματισμός των κοινών θνητών είναι ασφαλώς αφόρητη ψευδής συνείδηση· αλλά οι πιό αφόρητες είναι οι ιδεοληψίες πολλών ιδεολογούντων, ιδίως όταν είναι ενσυνείδητες. Και στην περίπτωση αυτή, ελλείψει τρίτου καλύτερου, αναγκαζόμαστε να επιλέγουμε το λιγότερο κακό από τα δύο.