Βαλκανική Χερσόνησος:
ενεργειακό σταυροδρόμι της Ευρώπης
Οι υποδομές για την ενέργεια και ιδίως τα δίκτυα χρειάζονται επενδύσεις μεγάλου οικονομικού αντικειμένου και εκτεταμένες σε βάθος χρόνου. Ιδιαίτερα τα δίκτυα για την μεταφορά και διανομή ενέργειας που παράγεται από συστήματα ανανεώσιμων πηγών μεγάλης συνολικής ισχύος (παράκτια και θαλάσσια αιολική, σημαντικά ηλιακά συστήματα, διασυσυνδεδεμένες υδατοπτώσεις), πρέπει να είναι διασυνοριακά, εκτεταμένα στο χώρο και να διασυνδέονται σε σημαντικό τμήμα της ηπείρου. Διαφορετικά, η αποτελεσματικότητα και ο τελικός βαθμός απόδοσης του συστήματος δεν θα είναι συγκρίσιμος με των συμβατικών, μη ανανεώσιμων πηγών (άνθρακας, υδρογονάνθρακες, πυρηνικά).
Το θέμα είναι εξαιρετικά κρίσιμο για χώρες όπως η Ελλάδα - και οι άλλες Βαλκανικές - που μπορούν να γίνουν σημαντικοί παραγωγοί και εξαγωγείς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Επίσης, λόγω γεωγραφικής θέσης, μεγάλο μέρος των δικτύων που χρειάζονται για τη μεταφορά ενέργειας στους άξονες Νότου-Βορρά (δηλαδή πάνω στην ευρωπαική αλυσίδα Μεσόγειος - Βαλκανική Χερσόνησος - Κεντρική Ευρώπη) ή Ανατολής- Δύσης (Ανατολική Μεσόγειος + Μαύρη Θάλασσα - Κεντρική και Δυτική Μεσόγειος), αφορούν άμεσα την Ελλάδα και τις άλλες Βαλκανικές χώρες. Όμως απαραίτητη προϋπόθεση για να επωφεληθούν, είναι η ευρωπαϊκή αλλά και η ειδικότερη διαβαλκανική συνεργασία και σύμπραξη στο νέο γεωπολιτικό και πολιτικό περιβάλλον, με στόχο κοινά ενεργειακά δίκτυα.
Φυσικά, η επισήμανση του Γκούντραμ Βόλφ (βλ. παρακάτω) για τις μεγάλες επενδύσεις (δημόσιες και ιδιωτικές) και τα επακόλουθα, που αναγκαστικά θα φέρει αυτή η πολιτική επιλογή άν υιοθετηθεί, είναι εξαιρετικά σημαντική: Με μια συντονισμένη, κοινή κίνηση στον τομέα της ενέργειας, μπορεί να ξεκινήσει πάλι η σταματημένη οικονομική μηχανή της Ευρώπης, να δουλέψουν άνεργοι, να επανεκκινήσουν επιχειρηματικά σχέδια, όχι στον εφήμερο τζόγο των αγορών χρήματος αλλά στην πραγματική οικονομία και για βάθος χρόνου. Ταυτόχρονα θα δοθεί ένα ισχυρό, ευκρινές σήμα για το κοινό ενεργειακό και οικολογικό μέλλον της ηπείρου. Και θα επισφραγισθεί, για μια φορά ακόμη, ότι πολιτικές αποφάσεις κινούν την οικονομία. Προς το καλό ή προς το κακό.
Γιώργος Β. Ριτζούλης
των Αντρέας Νόλλ και Σταμάτη Ασημένιου
(Deutsche Welle, Ελλ. τμήμα - Τομή η ουκρανική κρίση για την ΕΕ; 9.5.2014)
Στα ζητήματα της ενέργειας τα εθνικά κράτη της ΕΕ κρύβουν
τα χαρτιά τους. Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα της Γερμανίας, που
μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα επέλεξε μονομερώς τη στροφή στις
εναλλακτικές μορφές ενέργειας, υιοθετώντας ένα χρονοδιάγραμμα εξόδου από
την πυρηνική ενέργεια.
Εδώ και μερικούς μήνους, στις ενεργειακές σχέσεις των Ευρωπαίων εταίρων αναπτύσονται νέοι προβληματισμοί και συγκλίσεις, που αποδίδονται στην ουκρανική κρίση και την ενεργειακή ανασφάλεια που αυτή προκαλεί. Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ήδη έκανε λόγο για συγκρότηση μιας «ενεργειακής ένωσης» στην ΕΕ. Κεντρικό σημείο αυτής της σύγκλισης είναι η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Πρώτο στάδιο η σύναψη κοινών ευρωπαϊκών συμφωνιών με τον ρωσικό ενεργειακό όμιλο-γίγαντα Gazprom. Για τον Τούσκ η της ενεργειακή ένωση στην ΕΕ είναι μονόδρομος
Με τον Πολωνό πρωθυπουργό συμφώνησε αμέσως και ο Γκούντραμ Βολφ, επικεφαλής του γνωστού think tank Bruegel των Βρυξελλών. Πήγε πιό πέρα, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ανάγκη μεγάλων επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές. Κατά τη γνώμη του, «θα μπορούσε να προχωρήσει ένα σχέδιο προς το συμφέρον της Ευρώπης». Με τον τρόπο αυτό, κατά τον Βόλφ, θα δινόταν ένα συμβολικό τέλος στην πολιτική της λιτότητας. Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι πολίτες όλων των χωρών, βλέποντας μετά απο καιρό να συμβαίνει κάτι χειροπιαστό, με ευνοϊκές επιπτώσεις στην πραγματική ζωή του απλού Ευρωπαίου, θα έστρεφαν πάλι το ενδιαφέρον τους στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Με τον Ντόναλντ Τουσκ δεν συμφωνούν μόνο οι ειδικοί αλλά και ο Κοινοτικός Επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ. Στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου θα καταθέσει προτάσεις για το σχέδιο της «ενεργειακής ένωσης». Θα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ευρωπαϊκών δικτύων διανομής φυσικού αερίου και ενιαία ευρωπαϊκή τιμή για το ρωσικό αέριο.
Σύμφωνα με τον Γιαν Τεχάου, επικεφαλής του think tank «Carnegie Europe», η ουκρανική κρίση θα φέρει ενοποιητικές διαδικασίες στο πεδίο της ενέργειας. «Πιθανότατα δεν θα οδηγήσει άμεσα σε μια ενιαία ενεργειακή πολιτική, αλλά σίγουρα σε πολλές επενδύσεις προκειμένου να επιτευχθεί η απεξάρτηση από τη Ρωσία», (συνέντευξή του προς την Deutsche Welle).
Ο ίδιος αναμένει συγκλίσεις και σε άλλους τομείς, πέραν του ενεργειακού. Υποστηρίζει ότι με αφορμή την ουκρανική κρίση, «οι Ευρωπαίοι δεν θα αντιμετωπίζουν στο εξής με τεχνικό τρόπο την γειτνίαση με τη Μόσχα, αλλά με γεωπολιτικό».
Εδώ και μερικούς μήνους, στις ενεργειακές σχέσεις των Ευρωπαίων εταίρων αναπτύσονται νέοι προβληματισμοί και συγκλίσεις, που αποδίδονται στην ουκρανική κρίση και την ενεργειακή ανασφάλεια που αυτή προκαλεί. Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ήδη έκανε λόγο για συγκρότηση μιας «ενεργειακής ένωσης» στην ΕΕ. Κεντρικό σημείο αυτής της σύγκλισης είναι η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Πρώτο στάδιο η σύναψη κοινών ευρωπαϊκών συμφωνιών με τον ρωσικό ενεργειακό όμιλο-γίγαντα Gazprom. Για τον Τούσκ η της ενεργειακή ένωση στην ΕΕ είναι μονόδρομος
Με τον Πολωνό πρωθυπουργό συμφώνησε αμέσως και ο Γκούντραμ Βολφ, επικεφαλής του γνωστού think tank Bruegel των Βρυξελλών. Πήγε πιό πέρα, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ανάγκη μεγάλων επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές. Κατά τη γνώμη του, «θα μπορούσε να προχωρήσει ένα σχέδιο προς το συμφέρον της Ευρώπης». Με τον τρόπο αυτό, κατά τον Βόλφ, θα δινόταν ένα συμβολικό τέλος στην πολιτική της λιτότητας. Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι πολίτες όλων των χωρών, βλέποντας μετά απο καιρό να συμβαίνει κάτι χειροπιαστό, με ευνοϊκές επιπτώσεις στην πραγματική ζωή του απλού Ευρωπαίου, θα έστρεφαν πάλι το ενδιαφέρον τους στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Με τον Ντόναλντ Τουσκ δεν συμφωνούν μόνο οι ειδικοί αλλά και ο Κοινοτικός Επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ. Στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου θα καταθέσει προτάσεις για το σχέδιο της «ενεργειακής ένωσης». Θα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ευρωπαϊκών δικτύων διανομής φυσικού αερίου και ενιαία ευρωπαϊκή τιμή για το ρωσικό αέριο.
Σύμφωνα με τον Γιαν Τεχάου, επικεφαλής του think tank «Carnegie Europe», η ουκρανική κρίση θα φέρει ενοποιητικές διαδικασίες στο πεδίο της ενέργειας. «Πιθανότατα δεν θα οδηγήσει άμεσα σε μια ενιαία ενεργειακή πολιτική, αλλά σίγουρα σε πολλές επενδύσεις προκειμένου να επιτευχθεί η απεξάρτηση από τη Ρωσία», (συνέντευξή του προς την Deutsche Welle).
Ο ίδιος αναμένει συγκλίσεις και σε άλλους τομείς, πέραν του ενεργειακού. Υποστηρίζει ότι με αφορμή την ουκρανική κρίση, «οι Ευρωπαίοι δεν θα αντιμετωπίζουν στο εξής με τεχνικό τρόπο την γειτνίαση με τη Μόσχα, αλλά με γεωπολιτικό».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου