Ο Christopher Lasch εναντίον των κοινωνικών ελίτ

του Ρότζερ Κίμπαλλ

© Roger Kimball: «Christopher Lasch vs. the elites» - στο περιοδικό © New Criterion

http://www.newcriterion.com/articles.cfm/Christopher-Lasch-vs--the-elites-5131

 

Με αφορμή το βιβλίο του Λας «Η εξέγερση των ελίτ και η προδοσία της δημοκρατίας» που κυκλοφόρησε μεταθανάτια (1995), ο Κίμπαλλ παρουσίασε με κριτικό τρόπο το έργο και τον προβληματισμό του διορατικού επικριτή της κοινωνίας από τη Νεμπράσκα.

Ένα χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι η κυριαρχία του μαζικού και του χυδαίου, ακόμη και σε ομάδες παραδοσιακά εκλεκτικές. Έτσι, στην πνευματική ζωή, η οποία από τη φύση της απαιτεί και προϋποθέτει προσόντα, μπορεί κανείς να παρατηρήσει τον εξελισσόμενο θρίαμβο της ψευδο-διανοητικού, του ατάλαντου, του χωρίς προσόντα.
- Ortega y Gasset, Η εξέγερση των μαζών 

... Mας έρχονται συνεχώς κακά νέα.
- Christopher Lasch

Με τον πρόωρο θάνατο του Christopher Lasch στην ηλικία των 61 ετών, χάσαμε έναν από τους πιο συγκροτημένους, ειλικρινείς και σφοδρούς επικριτές της κοινωνίας. Ως προς τις σπουδές του, ο Lasch ήταν ένας ιστορικός του Αμερικανικού πολιτισμού του 19ου και του 29ού αιώνα. Στα πρώτα βιβλία του, όπως The New Radicalism in America : 1889-1963 (1965) και The agony of the American Left (1969), εξιστορεί κατά γράμμα τις πολλαπλές φιλοδοξίες και απογοητεύσεις του Αμερικανικού ριζοσπαστισμού, φιλοδοξίες και απογοητεύσεις που, παρεμπιπτόντως, ήταν πολύ κοντά στα δικά του συναισθήματα. Αλλά αυτός φιλοδοξούσε να είναι κάτι περισσότερο από έναν χρονικογράφο. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, έχοντας μάθει να συνδυάζει τις εκμαιευτικές τεχνικές της Φροϋδικής κοινωνικής ανάλυσης με ξεκάθαρες, επίκαιρες διαγνώσεις της σύγχρονης πολιτισμικής παθολογίας, ο Lasch είχε αναδειχθεί ως η κακή συνείδηση ​​της Αμερικανικής Αριστεράς. Η εστίασή του διευρύνθηκε, η ρητορική του έγινε πιο αποκαλυψιακή. Το πιο διάσημο βιβλίο του, Η Κουλτούρα του ναρκισσισμού (1979), ήταν ένα αιχμηρό κατηγορητήριο εναντίον της Αμερικανικής κοινωνίας για την απληστία της, τη μαλθακή της εγωκεντρικότητα και την πολιτική της επιπολαιότητα.  

William Blake: Great Red Dragon and Woman Clothed with Sun, 1805

Διώξτε τους οικονομολόγους! Άχρηστες οικονομικές προβλέψεις, «μεσ' τον Πράσινο το Μύλο»

του Βόλφγκανγκ Μύνχάου

© Der Spiegel - Die Spur des Geldes,  Feuert die Volkswirte! (25.8.2014)

Σχεδόν πάντα κάνουν λάθος, σχεδόν πάντα είναι υπερβολικά αισιόδοξοι: Οι περισσότερες προβλέψεις των οικονομολόγων για τη συγκυρία είναι σαν νούμερα τσίρκου. Οι οικονομολόγοι δεν ξέρουν πως να τα βγάλουν πέρα με δυναμικά συστήματα. Είναι καιρός να πάρουν άλλοι άνθρωποι τη θέση τους.

Ξέρετε μάλλον το φαινόμενο της πεταλούδας: μια μικρή διαταραχή που προκαλεί ολέθριες επιπτώσεις. Αυτό το φαινόμενο το βλέπουμε τώρα στην οικονομία. Και οι οικονομολόγοι είναι πιο αναποτελεσματικοί από κάθε άλλη φορά. Κάνουν κάτι ακόμη χειρότερο: κάθε φορά επαναλαμβάνουν τα λάθη του παρελθόντος. Τίποτε δεν μαθαίνουν από τα μαθήματα και τα παθήματά τους. 

Ο Αμερικανός μαθηματικός και μετεωρολόγος Edward Lorenz  στις αρχές της δεκαετίας του '60 του περασμένου αιώνα ασχολήθηκε με το ερώτημα κατά πόσον το φτερούγισμα των φτερών μιας πεταλούδας στη Βραζιλία μπορεί να προκαλέσει ανεμοστρόβιλο στο Τέξας. Η λεγόμενη θεωρία του χάους που δημιουργήθηκε στη συνέχεια, είναι μία από τις πιο συναρπαστικές περιοχές των σύγχρονων μαθηματικών - όπου είναι γνωστή ως Θεωρία των Δυναμικών Συστημάτων. Στην οικονομική θεωρία η θεωρία του χάους δεν έχει σχεδόν καμμία επιρροή. Είναι κρίμα. Με τις αποκτηθείσες γνώσεις στο πεδίο των δυναμικών συστημάτων, οι μαθηματικοί και οι φυσικοί θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στην οικονομία μας. 

Η Ελλάδα της «διπολικής διαταραχής»: Πρόβλημα της οικονομίας δεν είναι η ενεργός ζήτηση, αλλά η άνιση και άδικη κατανομή των βαρών της κρίσης

Κ. Γάτσιος - Δ. Ιωάννου: «Αν δεν λυθεί το πρόβλημα της άνισης και άδικης κατανομής των βαρών της κρίσης, δεν θα υπάρξει πραγματική ανάπτυξη»

   

© εφημερίδα "Το Βήμα"  12/10/2014

«Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας δεν είναι η ενεργός ζήτηση» τονίζουν σε ανάλυσή τους ο πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κωνσταντίνος Γάτσιος και ο οικονομολόγος κ. Δημήτρης Ιωάννου.  Η Ελληνική κρίση δεν γίνεται αισθητή ως κρίση σε όλη την κοινωνία: για μια όχι ευκαταφρόνητη μειοψηφική μερίδα δεν άλλαξε σχεδόν τίποτε.

   

«Αν και κάπως νεφελώδης ως προς τις λεπτομέρειες, διάχυτη είναι στην κοινή γνώμη η πεποίθηση πως η βασική αιτία της δυσπραγίας της ελληνικής οικονομίας σήμερα ξεκίνησε από τους σκληρούς περιορισμούς που επέβαλε η τρόικα, τόσο στις δημόσιες δαπάνες όσο και στις αμοιβές. Η πεποίθηση αυτή όχι μόνο καλλιεργείται αλλά και ενισχύεται από τις διακηρύξεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης ότι θα εξοστρακίσουν την τρόικα και το ΔΝΤ, ομονοώντας έτσι, επιτέλους, σχετικά με την πηγή και τη βαθύτερη φύση του προβλήματος της χώρας καθώς και τον τρόπο επίλυσής του» αναφέρουν και προσθέτουν πως «η άποψη αυτή έχει υποστηριχθεί και από οικονομικές αναλύσεις μεμονωμένων αναλυτών ή ιδρυμάτων της ημεδαπής και αλλοδαπής, με λογιωτέρα βεβαίως διατύπωση: το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας σήμερα είναι προϊόν της λανθασμένης απάντησης που δόθηκε στην κρίση του 2010 και συνίσταται στο ότι η ενεργός ζήτηση είναι αναιμική και δεν επιτρέπει σε όλους τους παραγωγικούς πόρους της χώρας να ενεργοποιηθούν και να απασχοληθούν».

Οι νέοι «μη προνομιούχοι»: Insiders κι outsiders στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία

του Hλία Τσίγκα

   
©  amfissaface.gr (16/10/2014) - αναδημοσίευση"Μεταρρύθμιση"

    

Σε ένα γνωστό βρετανικό ανέκδοτο, ο ταξιδιώτης ρωτάει κάποιον στο δρόμο: «Φίλε, μήπως ξέρεις πώς πάω για Δουβλίνο;». «Δεν θα ξεκινούσα από δω», του απαντά ο άλλος. Κάτι ανάλογο συμβαίνει παρατεταμένα και στην Ελλάδα της Κρίσης. Επί 5 γεμάτα χρόνια η χώρα, το πολιτικό της προσωπικό κι οι πολίτες αναζητούν εναγωνίως τη λύση στο γόρδιο δεσμό της απεμπλοκής από μνημόνια, ύφεση κι αποανάπτυξη εξόχως προσχηματικά, μιας και η αναζήτηση της «εναλλακτικής» λύσης δεν είναι τίποτα άλλο παρά παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, της προάσπισης και διατήρησης των «κεκτημένων» της sui generis ελληνικής «μεσαίας» τάξης, που κάποτε ο Ανδρέας είχε βαφτίσει «μη προνομιούχους».

Το γάλα του Παραδείσου: Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για τη Νοσταλγία του Αντρέι Ταρκόφσκι

Το μεγάλο δυστύχημα δεν είναι ότι πέθανε ο Θεός, αλλά το ότι πεθαίνουν οι μάνες μας

 από το "Λεξικό Ταινιών", εκδόσεις "Αιγόκερως", δεύτερος τόμος

 από τον ιστότοπο Broken Road: Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για τη Νοσταλγία του Αντρέι Ταρκόφσκι

Ένα σπουδαίο γραπτό του Β. Ραφαηλίδη, που δεν φθείρεται από το χρόνο

  

Νόστο έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες τον πόθο της επιστροφής στην πατρίδα. Η νοσταλγία συνεπώς είναι η ψυχολογική κατάσταση που δημιουργεί ο πόθος της επιστροφής στην πατρίδα και κατά προέκταση σε κάθε οικείο χώρο που λειτουργεί σαν “χαμένος παράδεισος” όταν απομακρυνθούμε ή μας απομακρύνουν απ'αυτόν παρά τη θέληση μας.

Η νοσταλγία νοούμενη σαν ψυχολογική κατάσταση είναι μια δυσθυμία και μια βαρυθυμία που εξωτερικεύεται με τη μελαγχολία, που στους ευαίσθητους μπορεί να οδηγήσει και στο θάνατο από “μαράζι”, όπως λέει κυριολεκτώντας ο λαός. Πράγματι, η απομάκρυνση από τον οικείο χώρο είναι ένα “ξερίζωμα” και ο μέτοικος, ένας άνθρωπος “χωρίς ρίζες” που μπορεί να πεθάνει από μαρασμό (μαράζι), όπως ακριβώς και τα ξεριζωμένα φυτά, που κάποιος τα έχει απομακρύνει απ'την αναγκαία για τη ζωή τους γη.

Σκέψεις με τον Κονδύλη: Η Ελλάδα έθνος που φθίνει ή δυσαρμονική κοινωνία με αποτυχημένο πολιτικό σύστημα;

Στο πολύ σημαντικό κείμενο του Παναγιώτη Κονδύλη «Προϋποθέσεις, παράμετροι και ψευδαισθήσεις της ελληνικής εθνικής πολιτικής», που αποτελεί το επίμετρο του βιβλίου του Πλανητική πολιτική μετά τον ψυχρό πόλεμο (1992), ένα βασικό συμπέρασμα ήταν ότι το ελληνικό κοινωνικό και πολιτικό σώμα στο σύνολο του επωφελήθηκε από τη μεταπολεμική ανάπτυξη της διεθνούς οικονομίας, αντλώντας βραχυπρόθεσμα ωφελήματα. Κατά τον Κονδύλη, η όλη διαδικασία, χωρίς να επηρεάζεται από μεταβολές στην πολιτική ηγεσία (“δεξιά”, “φιλελεύθερη” ή “σοσιαλιστική”, κοινοβουλευτική ή δικτατορική), πήρε τη μορφή ενός “σιωπηρού, αλλά διαρκούς και συνειδητού κοινωνικού συμβολαίου”, με κύριο χαρακτηριστικό τον “παρασιτικό καταναλωτισμό”. Έτσι φθάσαμε στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης, η οποία φαίνεται σαν να επαληθεύει την προφητική διαπίστωση του Κονδύλη, ήδη στις αρχές της δεκαετίας του '90, ότι αποτελεί “περίπτωση φθίνοντος έθνους”.
     

Περίπου έτσι φαίνονται τα πράγματα. Είναι όμως ακριβώς έτσι; 
Η υπόθεση εκείνη του Κονδύλη διατυπώθηκε το 1992, σε εποχή παχειών αγελάδων (που τρεφόταν πράγματι με δανεική τροφή): στην αρχή εκείνης της μεγάλης ανόδου οικονομικών και μη οικονομικών μεγεθών, που αποδείχθηκε μη διατηρήσιμη φούσκα - προορισμένη να σκάσει, όπως κάθε φούσκα. Άρχιζε τότε μια εποχή ρητορικής εθνικής έξαρσης, η οποία αποδείχθηκε αλαζονεία. Ήταν νωπή η πολιτική ένταξη της χώρας μας στον πυρήνα της Κοινοτικής Ευρώπης, το κοινό νόμισμα ερχόταν, το Χρηματιστήριο και όλο το νεο-ευκατάστατο έθνος ζέσταιναν τις μηχανές για τις μοιραίες “εφορμήσεις προς τον ουρανό” του 1999 και του 2004. Και είχε μόλις καταρρεύσει με πάταγο το οικονομικό και πολιτικό σύστημα της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, το “έτος των θαυμάτων” 1989. 
Μέσα στο τοπίο αυτό, το Ελληνικό πολιτικό προσωπικό και μεγάλο μέρος του Ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου, αντί να μιλούν για αμοιβαία επωφελή συνεργασία, μιλούσαν υπεροπτικά με γλώσσα του 19ου αιώνα, για “διείσδυση” στα Βαλκάνια, ως άλλες Βασίλισσες Βικτωρίες και Λόρδοι Ντισραέλι την εποχή της κατάκτησης των Ινδιών από την θαλασσοκράτειρα Βρετανική Αυτοκρατορία. 
Και εν μέσω γενικής ανάτασης, ο Κονδύλης έγραφε αυτά τα εκτός κλίματος. Ποιος θα τον άκουγε τότε; 

(από τον ιστότοπο http://info-war.gr)