Μαύρες οθόνες - Μπλάκ άουτ στο πρωθυπουργικό επιτελείο. Υπάρχει φώς;

 του Γιώργου Β. Ριτζούλη

  

Δεν υπάρχει τίποτε σωστό μέσα στο λάθος

Όποιοι δεν έχουν μαζέψει (γιατί δεν θέλουν να μαζέψουν) ούτε 1 ευρώ από τους φοροφυγάδες που αναπαύονται στις "λίστες Λαγκάρντ - Φαλσιανί" και σε άλλες (σε αντίθεση με ότι γίνεται σε κανονικές Ευρωπαϊκές χώρες - Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία κτλ), αυτοί θα ρημάζουν μονίμως μικρομισθούς και μικροσυντάξεις, θα επιβάλλουν χαράτσια σε καλύβες και θα σκηνοθετούν άνοστες φαρσοκωμωδίες σε Προανακριτικές Επιτροπές της Βουλής, με το πολύ ουσιαστικό αντικείμενο"ποιός πείραξε το USB-stick";*

Όποιος δεν θέλει να καταργήσει μερικές ΔΕΚΟ που μόνη λειτουργία τους είναι πάρκινγκ καλοπληρωμένων κομματικά διορισμένων, αυτός θα κλείσει την ΕΡΤ και θα κυνηγά δασκάλους και καθηγητές. Θυμίζω ότι καταργήθηκε μέν η ΕΡΤ αλλά υπάρχει ακόμη ΟΣΕ Αιτωλοακαρνανίας (χωρίς τραίνο), Οργανισμός Ολυμπιακών Αγώνων & Ακινήτων (με αχρησιμοποίητα ακίνητα που σαπίζουν), Οργανισμός Αποξήρανσης Κωπαΐδος και εκατοντάδες ζημιογόνες Δημοτικές “Επιχειρήσεις” συχνά χωρίς αντικείμενο.

                

¨Οποιος αποπειράται αλλά δεν καταφέρνει να πουλήσει μια κρατική εταιρεία εμπορίας φυσικού αερίου, πιθανώς επειδή υπονόμευσαν το deal οι μεσάζοντες-εισαγωγείς εφοπλιστές και άλλοι, για να μη χάσουν τα κέρδη του μεσάζοντα - κατά τα άλλα πολιτικοί υποστηρικτές του "κυβερνήτη με πυγμή", αυτός θα προσπαθήσει να πουλήσει Οργανισμούς Ύδρευσης, που δεν εμπορεύονται εισαγόμενα εμπορεύματα, αλλά διακινούν φυσικά κοινά αγαθά. 

¨Οποιος δεν θέλει ανοιχτά τα επαγγέλματα που έχουν μονοπωλιακή πρόσβαση σε νομοθετημένες προνομίες (π.χ. των συμβολαιογράφων ή δικαστικών επιμελητών ή δεκάδες άλλα), αυτός θα ρημάξει τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Και θα φορολογεί ως "ελεύθερους επαγγελματίες" τα "μπλοκάκια". Άλλωστε ποιό κομματικό συνδικάτο ενδιαφέρθηκε ποτέ γι' αυτούς τους μισθωτούς εργαζόμενους που συμπιέζονταν και συμπιέζονται στη βάση της πυραμίδας;

Αυτά ισχύουν από την αρχή της κρίσης. Τα πιό πολλά είναι διαχρονικά: Ίσχυαν και πολύ πρίν το 2008, στις δεκαετίες της (μη διατηρήσιμης) ανάπτυξης. Οι κυρίαρχες δυνάμεις στην Ελληνική κοινωνία και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι, είναι σ΄ αυτό το θέμα σταθεροί και ανυποχώρητοι: Θέλουν να μεταφέρουν όλο το βάρος της κρίσης όσο γίνεται πιό χαμηλά στη βάση της πυραμίδας, στούς πιό αδύνατους. Και μέχρι τώρα τα έχουν καταφέρει. Αλλά η διακυβέρνηση σε καιρό κρίσης είναι πολύ σκληρό σπόρ. Δεν κάνει για απρόσεκτους, επιπόλαιους και πολιτικούς τζογαδόρους

Το επιτελείο, η "γέφυρα του καπετάνιου" στο σκάφος της ΝΔ, είναι ανεπαρκής, σπασμωδική, ρέπει αφόρητα προς τον πολιτικό τζόγο - γνωστό από καιρό (θυμηθείτε το κυνήγι της ...αυτοδυναμίας τον Μάιο του 2012). Αμέσως μετά το ανεκδιήγητο success story ήρθε η θεαματική αποτυχία με την ΔΕΠΑ - Gazprom και το επιτελείο στη γέφυρα του καπετάνιου έπαθε βέρτιγκο. Δεν ξέρουμε άν με την υπόθεση της ΕΡΤ το επιτελείο ξαναέγινε τόσο αδέξιο στους ελιγμούς αποφυγής παγόβουνων, όσο ήταν πριν το Μάϊο του 2012, ή άν το λευκό του παγόβουνου το είδαν μαύρο, ή άν έβαλαν στόχο το παγόβουνο και το πέτυχαν. Διότι υπάρχει και το ενδεχόμενο κάποιοι να θέλουν απλώς να εγκαταλείψουν τον βαρύ μόχθο της διακυβέρνησης σε άλλους.

Άν όμως τελικά δεν υπάρχει επιθυμία φυγής, τότε ξέχασαν ασυγχώρητα το συμβολικό βάρος που έχει η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση σε μια Ευρωπαική χώρα: Η ΕΡΤ δεν είναι ΔΕΠΑ, ούτε λιμάνι, ούτε Ολυμπιακό Ακίνητο, ούτε η ΔΕΚΟ της Κωπαΐδας, ούτε άλλη ΔΕΚΟ χρήσιμη κυρίως για παρκάρισμα ρουσφετιών. 

Πολλά από αυτά τα επισημαίνουν ήδη σαφώς και σχολιαστές που υποστηρίζουν την σημερινή κυβέρνηση, και είχαν επενδύσει σε θετικό της ρόλο για την χώρα: 

"Η κίνηση Σαμαρά δεν δείχνει μόνο ηγεμονισμό, αυταρχισμό και αμετροέπεια. Δείχνει έλλειψη σοβαρότητας απέναντι στα πραγματικά προβλήματα της χώρας. Δείχνει κακή εκτίμηση του συσχετισμού των δυνάμεων, υποτίμηση της αξίας του ήπιου πολιτικού κλίματος. Δείχνει  απόπειρα σύνθλιψης των συμμάχων σε μια φάση που η συνοχή της τρικομματικής θα έπρεπε να είναι πρώτη προτεραιότητα. Κυρίως, δείχνει προσπάθεια μετατόπισης του ενδιαφέροντος από αναγκαίες και καθοριστικής σημασίας μεταρρυθμίσεις, στα δευτερεύοντα και τα επουσιώδη, δείγμα των οποίων είναι και η αμαρτωλή ΕΡΤ.
Η ανάγκη κλεισίματος κάποιων οργανισμών είναι δεδομένη. Είναι όμως και γνωστό ότι τα εσωκομματικά και διακομματικά φέουδα που λυμαίνονται το κράτος έχουν δύναμη και αντιστέκονται. Φαίνεται ότι η ΕΡΤ επιλέχθηκε ως ο αδύναμος κρίκος, σε μια διελκυστίνδα μεταξύ κρατικών οργανισμών, για το ποιοι θα κλείσουν και ποιοι θα επιβιώσουν. Μόνο που ο τρόπος ήταν λάθος. Οι συνέπειες του εγχειρήματος δεν μετρήθηκαν σωστά και τραυμάτισαν ανεπανόρθωτα τη ΝΔ και την κυβέρνηση...

Ένα χρόνο τώρα η συγκυβέρνηση, κωλυσιεργεί με τις αποκρατικοποιήσεις και αποτυγχάνει παταγωδώς. Αδυνατεί να βρει τρόπο να διώξει τους επίορκους ΔΥ, να απελευθερώσει όλα τα επαγγέλματα, να μειώσει και να βελτιώσει το δημόσιο τομέα, να ξεκινήσει και πάλι τα μεγάλα δημόσια έργα, να βοηθήσει τους αδύναμους, να δρομολογήσει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Να εφαρμόσει πολιτικές ανακούφισης των πολιτών και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Να πάει τη χώρα ένα βήμα παρακάτω, πέρα της βάρβαρης αλλά αναγκαίας δημοσιονομικής προσαρμογής. Και για να σκεπάσει τις αδυναμίες της επιλέγει να κλείσει την ΕΡΤ ως δείγμα μιας αμφίβολης μεταρρύθμισης".

(από το πολύ ενδιαφέρον γραπτό του Λεωνίδα Καστανά "Το κρυφτό της μεταρρύθμισης", με πολλά σημεία του οποίου συμφωνώ σε αρκετό βαθμό, παρόλο που με τον συγγραφέα του έχουμε διαφορετική γνώμη για το θέμα των κυβερνητικών συγκλίσεων και αποκλίσεων - ο Λ.Κ. υποστήριξε και υποστηρίζει πάντα τον σημερινό κυβερνητικό συνασπισμό).
 

Το "πραξικόπημα Σαμαρά" το εξουδετέρωσαν κυρίως οι πολιτικές αντιδράσεις από την Ευρώπη, όπως του Προέδρου της Ευρωβουλής Μάρτιν Σούλτς και γενικά η πίεση που ήλθε απ' έξω. Μετά μάλλον έγινε Πιλάτος ακόμη και η Άνγκελα Μέρκελ. Έπαιξε όμως μεγάλο ρόλο και η αντίδραση της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών. Αυτή τη φορά λειτούργησε θεσμικά και σε αρμονία αντιθετική με το συμβολικό βάρος της Mαύρης Oθόνης και του Bωβού Ραδιόφωνου. 

Τι μέλλει γενέσθαι;

Άν ο κ. Σαμαράς σκέπτεται τρόπους να διαφύγει από την κυβερνητική ευθύνη, οι εκλογές είναι αναπότρεπτες, σύντομα. Άν ήταν μόνον τακτική κίνηση για αλλαγή ατζέντας - μια "ζαριά” για να ανακτήσει την ενδοκυβερνητική και ενδοδεξιά πρωτοβουλία - ο κ. Σαμαράς ίσως κάνει πίσω με εύσχημο τρόπο, αλλά τότε η κύρια κυβερνητική παράταξη ΝΔ θα βγεί απο το επεισόδιο βαρειά τραυματισμένη. Σε κάθε περίπτωση, μια δυσμενής για την ΝΔ προσωρινή απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας για το Διάταγμα κατάργησης της ΕΡΤ θα ανοίξει δρόμο υποχώρησης, ταπεινωτικής μέν, θεσμικής δε.
Ωστόσο, ευθύνες δεν έχει μόνον το μεγαλύτερο κυβερνητικό κόμμα. Οι συγκυβερνώντες ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, "ένα χρόνο τώρα κρύβονται πίσω από τις επιλογές της ΝΔ και αποφεύγουν να συντάξουν ένα κοινό και συγκεκριμένο μεταρρυθμιστικό σχέδιο. ...Αδυνατούν να επιδείξουν κυβερνητικές αποφάσεις στις οποίες η συμμετοχή τους ήταν αποφασιστική. Ο Σαμαράς αποφασίζει και οι Βενιζέλος - Κουβέλης στην αρχή αντιδρούν χλιαρά και στο τέλος συγκατανεύουν. Και αυτό συμβαίνει γιατί δεν θέλουν να βγουν μπροστά με καινοτόμες προτάσεις που θα ανατρέψουν το υπάρχον, αλλά ενδεχομένως  θα δυσαρεστήσουν συντεχνίες και φυσικά θα θίξουν συμφέροντα. Δεν είδαμε, για παράδειγμα, ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα κλεισίματος κάποιων οργανισμών εκ μέρους τους. Όχι απλά αναδιάρθρωση που μπορεί και να μη γίνει ποτέ, αλλά κλεισίματος. Αρνούνται να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση με πρωτοκλασάτα στελέχη ακριβώς για να μην εκτεθούν, αλλά συμμετέχουν στη νομή της εξουσίας με το απαράδεκτο 4-2-1...Γιατί η Αριστερά αρνείται πεισματικά να εμπλουτίσει με μεταρρυθμιστικά και φιλελεύθερα στοιχεία την πολιτική της φοβούμενη ότι έτσι χάνει το φιλολαϊκό της χαρακτήρα. Μόνο που σήμερα φιλολαϊκό  είναι ότι φέρνει τη χώρα πλησιέστερα στην Ευρώπη, ανοίγει την αγορά, παράγει πλούτο και προσφέρει θέσεις εργασίας. Η συντήρηση αυτού του αντιπαραγωγικού δημόσιου τομέα δεν μπορεί να είναι αίτημα της Αριστεράς γιατί είναι αυτός που απομυζά τον ιδρώτα των εργαζομένων και συμβάλει στην ανεργία.  Συνηθισμένο κακό για το κόμμα, αλλά πολύ κακό για τη χώρα, στις σημερινές συνθήκες" (συνεχίζοντας τον διάλογο με το γραπτό του Λεωνίδα Καστανά).

Από την άλλη πλευρά, καθώς το επιτελείο Σαμαρά λειτούργησε παρορμητικά, αντιφιλελεύθερα, αντιευρωπαϊκά και αυτοκαταστροφικά (έκαψαν μόνοι τους το όποιο succes story), σαν μαθητευόμενοι στρατηγοί Κλαούζεβιτς, έδωσε απίστευτη πάσα - γκάφα στην αντιπολιτευόμενη Αριστερά (κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ). Αυτός όμως δυσκολεύεται να την αξιοποιήσει, για λόγους κυρίως προγραμματικής σύγχυσης, στους οποίους έχουμε αναφερθεί. Εν μέρει και λόγω διπλής γλώσσας, αξεκαθάριστων, δυσαρμονικών κοινωνικών συμμαχιών (ποιός θα ήθελε να υπερασπισθούμε και τα αργόμισθα ή κομματικά ρουσφέτια στα "ρετιρέ" της ΕΡΤ, ή τις σπατάλες και αυτοεξυπηρετήσεις των κομματικών ευνοουμένων;) Μια αριστερή πολιτική ηγεμονική, με σαφείς επιλογές κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών, προς όφελος των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων, ήδη "θα είχε βάλει 3 γκόλ από τη γραμμή του κέντρου".

Δεν ξέρουμε άν θα γίνουν εκλογές. Στην περίπτωση που ο κ. Σαμαράς θέλει να εγκαταλείψει την πρωθυπουργία, είναι μάλλον αναπότρεπτες. Η ΝΔ δεν αντέχει να συνεχίσει με άλλο πρωθυπουργό από την παρούσα Βουλή. 

Αλλά ποιό το αποτέλεσμα άν γίνουν τώρα εκλογές, επειδή το θέλει ο κ. Σαμαράς ή από "ατύχημα", λάθος χειρισμό; Πόσο και πως θ' αλλάξουν οι κομματικοί συσχετισμοί;  Η ΝΔ δεν είναι σε θέση να αποκτήσει αυτοδυναμία, ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης. "Είναι πολύ αμφίβολο αν η ΝΔ θα ξαναβρεί συμμάχους με την απαιτούμενη κοινοβουλευτική δύναμη και διάθεση για να κάνει κυβέρνηση. Και αν τους βρει είναι ξεκάθαρο ότι αυτοί θα ζητήσουν το αυτονόητο. Τον αποκλεισμό του Σαμαρά από την ηγεσία της χώρας...ωφελημένη θα είναι η Χρυσή Αυγή, που θα σπεκουλάρει πάνω στην αδυναμία των πολιτικών να οδηγήσουν τη χώρα με ασφάλεια. Μας είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι μια τέτοια εξέλιξη είναι μέσα στους στόχους της ΝΔ. Εκτός και αν εκεί έχουν πάθει ομαδική παράκρουση" (Λ. Κ. "Το κρυφτό της μεταρρύθμισης").  

Φαίνεται πώς μπορεί και να έχουν πάθει, άν δεν είναι απλώς πολύ αδέξιοι. Τότε, άν η κάλπη και η εκλογική αριθμητική δεν αποδειχθεί ακόμη πιό απρόβλεπτη, το χαρτοκούτι με την ωρολογιακή βόμβα θα συνεχίσει τη σκυταλοδρομία και ίσως θα πάει στα χέρια του επόμενου, θέλει δεν θέλει εκείνος να το πιάσει. Άς είμαστε ρεαλιστές, οι εκλογές σε κοινοβουλευτικά πολιτεύματα Προεδρευομένης δημοκρατίας έχουν ως στόχο κυρίως το να προκύψει δεδηλωμένη κυβερνητική πλειοψηφία, όχι τις εκλογικές καταγραφές του Α ή Β κόμματος. Τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα. Καραμανλής, Παπανδρέου, Παπαδήμος, Σαμαράς... Μήπως ο υποψήφιος παραλήπτης Τσίπρας προβάρει ήδη τη στολή του πυροτεχνουργού; Ποιά εκλογική αριθμητική αποκλείει το ενδεχόμενο, ο προγραμματικά και οργανωτικά ανέτοιμος ΣΥΡΙΖΑ, πολύ πρόωρα, πριν ολοκληρώσει τις διαδικασίες "επανίδρυσης", να κληθεί ως μεγαλύτερη δύναμη να σχηματίσει συμμαχική κυβέρνηση;
 

Συμπέρασμα: Το λιγότερο κακό σενάριο είναι, να μην γίνουν πρόωρες εκλογές τώρα. Και αυτό δεν είναι ακίνδυνο: Μια ταπεινωμένη από την υποχώρηση ΝΔ μπορεί να γίνει πιό σπασμωδική, αδέξια, αυτοκαταστροφική. Έχει όμως το πλεονέκτημα ότι προσφέρει χρόνο σε πολιτικές δυνάμεις, σε διαφορετικούς κομματικούς ή και άλλους χώρους, που συνδυάζουν το ριζοσπαστικό και το ορθολογικό, το φιλολαϊκό και το Ευρωπαϊκό, το μεταρρυθμιστικό και την ακλόνητη στάση υπέρ της κοινωνικής συνοχής, να αναδιοργανωθούν, να ξανασκεφτούν τα καθήκοντά τους και να συγκλίνουν. Προγραμματικά και ψυχολογικά, κυρίως ορθολογικά και ριζοσπαστικά, δηλαδή επιτέλους με πρόθεση ν' αγγίξουν θεραπευτικά τις ρίζες αυτών των Ελληνικών τραγωδιών, που μας έφεραν εδώ που είμαστε.

* Υποσημείωση για ένα ξεχασμένο θέμα: Για όλους τους "ύποπτους" που ανακρίνει η Προανακριτική για την "λίστα Λαγκάρντ", πολιτικά και υπηρεσιακά πρόσωπα, και για πολλούς άλλους που αναμίχθηκαν, μπορούν μάλλον εύκολα να βρεθούν κίνητρα που θα μπορούσαν να τους έχουν ωθήσει στην διάπραξη του "αδικήματος": Πιθανότατα, όλοι ανεξαιρέτως έχουν κάποιους ευκατάστατους συγγενείς, φίλους ή πολιτικούς φίλους, που τα ονόματά τους βρίσκονται στη λίστα (ή σε άλλες λίστες), και η φορολογική τους ενημερότητα ελέγχεται.
Από την άλλη πλευρά, τα πραγματολογικά περιστατικά των πράξεων με τα CD και τα στικάκια, και κυρίως ο έλεγχος και η αξιολόγησή τους, εμπίπτουν στις τεχνικο-επιστημονικές αρμοδιότητες και επιδεξιότητες του υψηλού τεχνικού τμήματος της Microsoft ή των Kaspersky Labs. Όχι πάντως του κ. Μαρκογιαννάκη, της κ. Κωνσταντοπούλου ή των άλλων μελών της περιβόητης επιτροπής.
Τι απομένει για την Επιτροπή; Μα ο έλεγχος και η αξιολόγηση του ηθικού σθένους των "υπόπτων". Αυτό θα μας δείξει άν έχουν ή δεν έχουν αντισταθεί στον πειρασμό. Οι 3 κυβερνητικοί συνεταίροι, με την συναίνεση και συμμετοχή της αντιπολίτευσης, έφτιαξαν στην Βουλή των Ελλήνων μιαν ακόμη Επιτροπή, αλλά αυτή τη φορά με καθήκοντα πνευματικού και εξομολογητή...

"Εάν, όμως, η απόφαση ήταν απλώς μια ρηξικέλευθη «φυγή προς τα μπρος», μια δραματική κίνηση χωρίς περαιτέρω σχέδιο, τότε δύσκολα θα πιστέψουμε ότι τα «αμαρτήματα» της ΕΡΤ δεν είναι απλώς μια αφορμή για να ρίξει τις ευθύνες του τέλματος σε άλλους, και μέσα στον κρότο και τη λάμψη, να πάει τη χώρα σε εκλογές. Με τους πολίτες σε τέτοια σύγχυση, τα ζάρια των εκλογών ίσως αποδειχθούν χειροβομβίδες".

Νίκου Κωνσταντάρα - Ο Σαμαράς παίρνει το παιχνίδι πάνω του ("Καθημερινή", 16 Iουνίου 2013).

"Η κακομεταχείριση των συμβόλων είναι κακομεταχείριση της συλλογικής ψυχής που αναγνωρίζεται σε αυτά, που αντλεί από αυτά, που βρίσκει ριζώματα και συνέχειες, που τα προεκτείνει στον χρόνο και τα εμπλουτίζει και τ’ αλλάζει. Η βίαιη επέμβαση στα, υποβαθμισμένα έστω, σύμβολα, η υποστολή της σημαίας χάριν τακτικού αιφνιδιασμού των αντιπάλων (ποιων αντιπάλων άραγε;) μπορεί να αποβεί μοιραία, καταστροφική σε στρατηγικό βάθος. Καταστροφική όχι για τους τυχάρπαστους παίκτες που παίζουν ζάρια, αλλά για το διακύβευμά τους: μια παραπαίουσα χώρα. Και έναν ολόκληρο λαό εν συγχύσει, που εναγωνίως αναζητεί ελπίδα και τιμόνι - όχι ζαριές".
Νίκου Ξυδάκη - Τα σύμβολα στα ζάρια (ιστολόγιο βλέμμα, 15 Ιουνίου 2013)

"Βεβαίως έχετε υποχρέωση να καταπολεμήσετε κυκλώματα, νοοτροπίες και τον παθογόνο συνδικαλισμό, αλλά πρωτίστως έχετε υποχρέωση να καταπολεμήσετε τις κυβερνητικές παρεμβάσεις και την παρασιτική ύπαρξη δεκάδων ρουσφετολογικών τοποθετήσεων, που με την εντολή ή την ανοχή των διοικήσεων που εσείς τοποθετήσατε, λυμαίνονται την ΕΡΤ".
Προκόπη Δούκα - Ανοίξτε την ΕΡΤ, κύριε Σαμαρά (Athens Voice, 16 Ιουνίου 2013) 

Και η άλλη όψη του ίδιου προβλήματος: 

"Το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τις εκλογές στην ΕΣΗΕΑ (18-19 Ιουνίου) διατυπώνονται διάφορες θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τους λόγους ξαφνικής εξαθλίωσης των εργαζομένων στον Τύπο. Η χαρακτηριστικότερη είναι ότι έπρεπε να φιμωθούν, ώστε να διευκολυνθούν τα σχέδια που απεργάζονται διεθνή και εγχώρια κέντρα εναντίον της χώρας. 
Προτείνω μια λιγότερο συναρπαστική ερμηνεία: οι εκδότες και οι σύμμαχοί τους δεν είχαν σοβαρούς λόγους να συντρίψουν τους εργαζόμενους στον Τύπο για να περάσουν τα σχέδιά τους. Αυτό θα είχε νόημα εφόσον είχαν αναπτυχθεί επαγγελματικές πρακτικές που θα ενθάρρυναν τον δημόσιο έλεγχο μέσω της δημοσιογραφικής έρευνας, κατοχυρώνοντας την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων. Η αλήθεια όμως είναι ότι η μάχη της ελευθεροτυπίας μέσα στο δημοσιογραφικό σινάφι δεν χάθηκε — γιατί απλούστατα δεν δόθηκε ποτέ. Και οι όποιες ισχνές παραδόσεις ανεξαρτησίας και αντιστάσεις έχουν υποχωρήσει προ πολλού, εν ονόματι της ισοπεδωτικής ομοιομορφίας στην τηλεόραση, της απονεύρωσης του ραδιοφώνου και της χαύνωσης των εφημερίδων, με κοινό παρονομαστή την απόλυτη ισχυροποίηση των εκδοτών και την κυριαρχία του μάρκετινγκ έναντι των δημοσιογραφικών επιτελείων.

.............

Καιρός είναι, δίπλα στον δημόσιο τομέα που επιχειρείται να εξαφανιστεί και τον ιδιωτικό που καταρρέει, ν’ ανοίξει φτερά ένας τρίτος τομέας στο χώρο των ΜΜΕ: ο κοινωνικός!"

Χριστόφορου Κάσδαγλη - Συνδικάτα του Τύπου τον καιρό της κρίσης - (Ενθέματα, 17 Ιουνίου 2013)

Μετά την απόφαση του Συμβουλίου επικατείας, τι:
"...Η κυβέρνηση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, ακόμη και τεχνικά, πόσο μάλλον πολιτικά, το πλήθος και τη βιαιότητα των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες έχει δεσμευθεί έναντι των δανειστών. Το ατύχημα που εφοβούντο πολλοί έως τον Ιούνιο, συνέβη· και δεν ήταν το μαύρο στην ΕΡΤ, αλλά η παταγώδης αποτυχία στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και η εξ αυτής αμαύρωση του καλού σεναρίου, αφενός, και η χρηματοδοτική τρύπα, αφετέρου...
...Η κατάσταση όμως είναι ακόμη πιο ασφυκτική στο μακροπολιτικό πεδίο. Το βαθύτερο πρόβλημα είναι η αδυναμία συγκρότησης ενός λόγου, μιας πράξης και ενός οράματος, που να μπορούν να πείσουν, να ενώσουν και να συνεγείρουν επί μιάς ελαχίστης κοινής βάσεως τον χειμαζόμενο ελληνικό λαό.... Η τέτοια στρατηγική και διανοητική αδυναμία διατρέχει εγκάρσια όλο το πολιτικό φάσμα, με διαφοροποιήσεις... Η χώρα παραμένει παραπαίουσα".

Νίκου Ξυδάκη - Το αδιέξοδο δεν είναι μόνο τακτικό - (βλέμμα, 18 Ιουνίου 2013)

Διαφαίνεται κάτι αισιόδοξο;

"Η αίσθηση του κινδύνου για τη δημοκρατία θα μπορούσε να λειτουργήσει λυτρωτικά. Η γηρασμένη δημογραφία της Ελλάδας λέει ότι είναι μικρή η μερίδα των νέων που θα μπορούσε να κινητοποιηθεί μόνη της για τα ιδανικά και το μέλλον της. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα πλατιά στρώματα της αντεστραμένης δημογραφικής πυραμίδας να εθελοτυφλήσουν, προσπαθώντας να επιβραδύνουν την οριστική απώλεια των κεκτημένων τους. Θα έβγαιναν ίσως από την αδράνεια και την παθητικότητά τους, εάν οι κίνδυνοι για τη δημοκρατία γίνουν αντιληπτοί από όσους σήμερα θρηνούν την απουσία κληρονομικής αριστοκρατίας και μεμψιμοιρούν για την κρατική επιχορήγηση των κομμάτων, αποπροσανατολίζοντας από τους πραγματικούς κινδύνους...

Τα ΜΜΕ, κυρίως τα ιδιωτικά και όχι τόσο η ΕΡΤ, με τις σχέσεις ιδιοκτησίας που τα χαρακτηρίζουν και το πρωτόγονα αυταρχικό εσωτερικό καθεστώς λειτουργίας τους, συγκάλυψαν για χρόνια τις ανεπάρκειες του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, του οποίου αποτελούσαν εξέχον σύμπτωμα. Για να επιτύχουν τον στόχο αυτό, προώθησαν συστηματικά τον εκχυδαϊσμό της δημόσιας ζωής και για κερδοσκοπικούς λόγους καλλιέργησαν κάθε φύσης ανορθολογισμό. Λόγω αυτής της σημασίας των ΜΜΕ, η συζήτηση των συστηματικών προτάσεων γι’ αυτά θα μπορούσε ν' ανοίξει την είσοδο για τη συζήτηση του γενικότερου ελληνικού ζητήματος. Τότε, το χτύπημα της ηγεσίας της κυβέρνησης κατά της ΕΡΤ θα μπορούσε να γίνει λυτρωτικό για όλη την κοινωνία".

Χρήστου Χατζηϊωσήφ - Ένα χτύπημα που μπορεί να αποδειχθεί λυτρωτικό - (στα Ενθέματα της εφημερίδας "Αυγή", 17 Ιουνίου 2013)

Ιδού λοιπόν πώς συμπυκνώνεται στην ΕΡΤ το Ελληνικό πρόβλημα:
"Δημόσια αγαθά παρέχουν νοσοκομεία, σχολεία, πανεπιστήμια και ΤΕΙ, ερευνητικά κέντρα, φορείς κοινωνικής πολιτικής και πολιτισμού, συγκοινωνίες.... που, ενώ διαθέτουν ικανούς και αφοσιωμένους εργαζόμενους, συχνά πάσχουν από κακή διοίκηση, σπάταλη διαχείριση, διαφθορά, και πάντοτε από κομματισμό. Ριζικές μεταρρυθμίσεις χρειάζονται επιτακτικά σε όλο το δημόσιο τομέα, στις σχέσεις του με ιδιώτες προμηθευτές, αν θέλουμε στον τόπο μας να προσφέρονται δημόσια αγαθά. Στις συνθήκες της χρεοκοπίας η ανάγκη να ισοσκελιστούν έσοδα και δαπάνες ήταν αδήρητη, επέβαλε δυστυχώς και την απομάκρυνση κάποιων χιλιάδων που κακώς είχαν διοριστεί. Δανειακές συμβάσεις και Μνημόνια μόνο χρόνο μας έδωσαν, και αυτός εξαντλείται. Αλλά μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται με φιρμάνια. Απαιτούν εντατική συλλογική προσπάθεια με ιεράρχηση αναγκών, αξιολόγηση φορέων και προσώπων. Μοναδική ελπίδα θα ήταν να αναληφθεί δεσμευτικά, έστω τώρα. Με παντελή την απουσία της, είναι τουλάχιστον δειλό οι ευθύνες να επιρρίπτονται σε έναν υπουργό, τον Αντώνη Μανιτάκη.  
...Όπως όμως παρατηρούσε στις 13 Ιουνίου ο Σταύρος Τσακυράκης: «Μερικοί πιστεύουν ότι η πτώση της κυβέρνησης θα είναι το τέλος της χώρας. Αλλά το τέλος μπορεί να έρθει και με την κακή διακυβέρνηση, με την αναξιοκρατία, με σπασμωδικές κινήσεις, με αλαζονεία». 
Ελίζας Παπαδάκη - Το κρίσιμο δίλημμα: Στην ΕΡΤ συμπυκνώνεται όλο το ελληνικό πρόβλημα - (εφημερίδα Τα Νέα, 20 Ιουνίου 2013, αναδημοσίευση στις ιστοσελίδες Μεταρρύθμιση και Πολιτική Επιθεώρηση)