Ο Άντερς Μπρέϊβικ σκότωσε 80 έφηβους στο κάμπινγκ των Νορβηγών Σοσιαλιστών στο νησί Ουτόγια, γιατί τους θεωρούσε «ένοχους για
την εισβολή του Ισλάμ» στην Ευρώπη, ενώ παιδιά που μεγάλωσαν στη γαλλική επαρχία έγιναν στρατευμένοι τρομοκράτες, αυτή τη φορά με την επιγραφή ισλαμιστές, και σκότωσαν
σκιτσογράφους επειδή εισβάλλουν στον κόσμο των ιερών τους και τα προσβάλλουν.
Αυτά, όπως πολύ χειρότερα που συνέβησαν στο παρελθόν, δεν είναι διαφορετικά πράγματα, ούτε επιστροφή στην «καθυστέρηση», στον «Μεσαίωνα», στο προ-νεοτερικό παρελθόν: Είναι μια διεστραμμένη νεοτερικότητα που έγινε παρακμή, είναι αποτυχία της εκδοχής της νεοτερικότητας που νίκησε, είναι η «Διαλεκτική του Διαφωτισμού» που από νωρίς πήρε δρόμο (αυτο)καταστροφικό, δηλαδή ο Διαφωτισμός που γίνεται καθαρός «νεοτερικός» σκοταδισμός. Είναι το «ακραίο μοντέρνο», ο μηδενισμός.
Βλέποντας το οικείο, καθημερινό, συμβολικό δαιμονικό και άσχημο στις οθόνες και στο διαδίκτυο*, καταλαβαίνεις πως όταν «ο εντελώς διαφωτισμένος κόσμος ακτινοβολεί από το κακό που θριαμβεύει» (Αντόρνο-Χορκχάϊμερ), τότε και πάλι δεν πρόκειται για οπισθοδρομικότητα, αλλά για lifestyle τραβηγμένο στα άκρα. Πανταχού παρόν, γιατί είναι συμβολικό, το κακό και άσχημο έχει μετατραπεί σε σύμβολο του πνεύματος της εποχής μας. Το δράμα δεν είναι ότι ο κόσμος επιστρέφει στο παρελθόν, αλλά ότι ολόκληρος, Δυτικός, Ανατολικός ή Μεσανατολικός, έγινε υπερβολικά «μοντέρνος».
Αυτά, όπως πολύ χειρότερα που συνέβησαν στο παρελθόν, δεν είναι διαφορετικά πράγματα, ούτε επιστροφή στην «καθυστέρηση», στον «Μεσαίωνα», στο προ-νεοτερικό παρελθόν: Είναι μια διεστραμμένη νεοτερικότητα που έγινε παρακμή, είναι αποτυχία της εκδοχής της νεοτερικότητας που νίκησε, είναι η «Διαλεκτική του Διαφωτισμού» που από νωρίς πήρε δρόμο (αυτο)καταστροφικό, δηλαδή ο Διαφωτισμός που γίνεται καθαρός «νεοτερικός» σκοταδισμός. Είναι το «ακραίο μοντέρνο», ο μηδενισμός.
Βλέποντας το οικείο, καθημερινό, συμβολικό δαιμονικό και άσχημο στις οθόνες και στο διαδίκτυο*, καταλαβαίνεις πως όταν «ο εντελώς διαφωτισμένος κόσμος ακτινοβολεί από το κακό που θριαμβεύει» (Αντόρνο-Χορκχάϊμερ), τότε και πάλι δεν πρόκειται για οπισθοδρομικότητα, αλλά για lifestyle τραβηγμένο στα άκρα. Πανταχού παρόν, γιατί είναι συμβολικό, το κακό και άσχημο έχει μετατραπεί σε σύμβολο του πνεύματος της εποχής μας. Το δράμα δεν είναι ότι ο κόσμος επιστρέφει στο παρελθόν, αλλά ότι ολόκληρος, Δυτικός, Ανατολικός ή Μεσανατολικός, έγινε υπερβολικά «μοντέρνος».
Ο ένοπλος ισλαμισμός είναι μια ακόμη μορφή τρομοκρατίας που θέλει να επιβάλει έναν πολιτικό ολοκληρωτισμό, μιαν απολυταρχική εξουσία (στην προκειμένη περίπτωση τη σαρία). Η θρησκεία, όπως και οι ιδεολογίες, είναι τα προπαγανδιστικά μέσα της απολυταρχικής πολιτικής.
Η ιστορία αυτή έχει ρίζες και στην ίδια την (εκτροχιασθείσα) Γαλλική Επανάσταση: Ο Ροβεσπιέρος και οι φίλοι του έκοβαν κεφάλια για το «Γενικό Καλό». Για το «Γενικό Καλό» κόπηκαν και τα δικά τους. Σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα η μέθοδος τελειοποιήθηκε από ηγέτες, κόμματα και οργανώσεις πολλών χρωμάτων, κατά τα γνωστά. Με κύριο σύνθημα, από τους πιο αποτρόπαιους δράστες, τη φυλετική ή εθνική «καθαρότητα», για να χαθεί το εβραϊκό ή άλλο «μίασμα». Και από άλλους, για τη δήθεν ισότητα σε μια δήθεν κομμουνιστική κοινωνία και για τη δήθεν εξαφάνιση των κοινωνικών τάξεων.
Για ποιό λόγο οι πάσης μορφής διψασμένοι για απόλυτη εξουσία βρίσκουν πάντα πολλούς υποστηρικτές και κάνουν μερικούς από αυτούς πρόθυμα εκτελεστικά όργανα και τρομοκράτες; Αυτό το έχει εξηγήσει καλά η Χάννα Άρεντ όταν έγραψε για την «κοινοτοπία του Κακού», δηλαδή για μερικούς «ανθρώπους της διπλανής πόρτας» που μπορούν, ενίοτε, να μεταμορφωθούν σε τέρατα.
Γ. Ρ.Η ιστορία αυτή έχει ρίζες και στην ίδια την (εκτροχιασθείσα) Γαλλική Επανάσταση: Ο Ροβεσπιέρος και οι φίλοι του έκοβαν κεφάλια για το «Γενικό Καλό». Για το «Γενικό Καλό» κόπηκαν και τα δικά τους. Σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα η μέθοδος τελειοποιήθηκε από ηγέτες, κόμματα και οργανώσεις πολλών χρωμάτων, κατά τα γνωστά. Με κύριο σύνθημα, από τους πιο αποτρόπαιους δράστες, τη φυλετική ή εθνική «καθαρότητα», για να χαθεί το εβραϊκό ή άλλο «μίασμα». Και από άλλους, για τη δήθεν ισότητα σε μια δήθεν κομμουνιστική κοινωνία και για τη δήθεν εξαφάνιση των κοινωνικών τάξεων.
Για ποιό λόγο οι πάσης μορφής διψασμένοι για απόλυτη εξουσία βρίσκουν πάντα πολλούς υποστηρικτές και κάνουν μερικούς από αυτούς πρόθυμα εκτελεστικά όργανα και τρομοκράτες; Αυτό το έχει εξηγήσει καλά η Χάννα Άρεντ όταν έγραψε για την «κοινοτοπία του Κακού», δηλαδή για μερικούς «ανθρώπους της διπλανής πόρτας» που μπορούν, ενίοτε, να μεταμορφωθούν σε τέρατα.
* η φονική βία κάθε μορφής παντού - η προβολή μιας άκρως διεστραμμένης
σχέσης μεταξύ των δύο φύλων - η παιδεραστία, η αδιαφορία ή και μίσος εναντίον των παιδιών και η αδιαφορία ή μίσος εναντίον της τεκνοποίησης - το πολύμορφο κοινωνικό μίσος εναντίον των φτωχών, άσημων και ανήμπορων - η κυριαρχία του ακραίου και εκκεντρικού με εξαφάνιση του απλού, συνήθους πολίτη και της οικογένειας - αλλά και η μανιακή
επιθετικότητα εναντίον των ζώων και γενικά εναντίον της φύσης (η οποία, όπως πρώτος επισήμανε
ο Τέοντορ Αντόρνο, είναι η ρίζα που τρέφει κάθε βαρβαρότητα εναντίον ανθρώπων)
Στον ιστότοπο "Μετά την Κρίση":
Update 13.1.2015:
Ζαν-Κλοντ Μισεά, Ποιά Αριστερά; («Marianne» - «Εφημερίδα των Συντακτών», επιμέλεια Θανάσης Γιαλκέτσης)
«...Αν όμως οι πρώτοι σοσιαλιστές συμμερίζονταν με εκείνη τη φιλελεύθερη και ρεπουμπλικανική Αριστερά την άρνηση όλων των καταπιεστικών και άδικων θεσμών του Παλαιού Καθεστώτος, δεν είχαν διόλου την πρόθεση να καταργήσουν το σύνολο των μορφών της παραδοσιακής λαϊκής αλληλεγγύης, ούτε να επιτεθούν στα ίδια τα θεμέλια του «κοινωνικού δεσμού» (γιατί εκεί καταλήγει αναπόφευκτα κανείς όταν θέλει να θεμελιώσει μια σύγχρονη «κοινωνία» - παραγνωρίζοντας όλα τα δεδομένα της ανθρωπολογίας και της ψυχολογίας - πάνω στη μοναδική βάση της ιδιωτικής συμφωνίας μεταξύ ατόμων που θεωρούνται «από τη φύση τους ανεξάρτητα»). Η σοσιαλιστική κριτική στον ατομικισμό και στις καταστροφικές για τον άνθρωπο επιπτώσεις της φιλελεύθερης ιδεολογίας, σύμφωνα με την οποία η αγορά και το αφηρημένο δίκαιο μπορούσαν να αποτελέσουν, όπως έλεγε ο Ζαν-Μπατίστ Σε, ένα επαρκές «κοινωνικό τσιμέντο» (ο Ενγκελς έγραφε το 1843 ότι η έσχατη συνέπεια αυτής της λογικής θα ήταν μια μέρα να «διαλύσουν την οικογένεια»), θα γινόταν στο εξής σαφώς ασυμβίβαστη με αυτή τη λατρεία της κίνησης ως αυτοσκοπού...»
Ζαν-Κλοντ Μισεά, Ποιά Αριστερά; («Marianne» - «Εφημερίδα των Συντακτών», επιμέλεια Θανάσης Γιαλκέτσης)
«...Αν όμως οι πρώτοι σοσιαλιστές συμμερίζονταν με εκείνη τη φιλελεύθερη και ρεπουμπλικανική Αριστερά την άρνηση όλων των καταπιεστικών και άδικων θεσμών του Παλαιού Καθεστώτος, δεν είχαν διόλου την πρόθεση να καταργήσουν το σύνολο των μορφών της παραδοσιακής λαϊκής αλληλεγγύης, ούτε να επιτεθούν στα ίδια τα θεμέλια του «κοινωνικού δεσμού» (γιατί εκεί καταλήγει αναπόφευκτα κανείς όταν θέλει να θεμελιώσει μια σύγχρονη «κοινωνία» - παραγνωρίζοντας όλα τα δεδομένα της ανθρωπολογίας και της ψυχολογίας - πάνω στη μοναδική βάση της ιδιωτικής συμφωνίας μεταξύ ατόμων που θεωρούνται «από τη φύση τους ανεξάρτητα»). Η σοσιαλιστική κριτική στον ατομικισμό και στις καταστροφικές για τον άνθρωπο επιπτώσεις της φιλελεύθερης ιδεολογίας, σύμφωνα με την οποία η αγορά και το αφηρημένο δίκαιο μπορούσαν να αποτελέσουν, όπως έλεγε ο Ζαν-Μπατίστ Σε, ένα επαρκές «κοινωνικό τσιμέντο» (ο Ενγκελς έγραφε το 1843 ότι η έσχατη συνέπεια αυτής της λογικής θα ήταν μια μέρα να «διαλύσουν την οικογένεια»), θα γινόταν στο εξής σαφώς ασυμβίβαστη με αυτή τη λατρεία της κίνησης ως αυτοσκοπού...»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου