«Ο καιρός που οι ισχυροί μας αποκοίμιζαν με παραμύθια έχει περάσει» - Η Γκρέτα Τούνμπεργκ στο Κογκρέσο

© The Independent - Greta Thunberg: I have a dream that the powerful take the climate crisis seriously. The time for their fairytales is over, 19.9.2019

Σαν φως που έρχεται από άλλον κόσμο βυθισμένο, χαμένο εδώ και 3-4 δεκαετίες, λάμπει μέσα στην παρακμιακή ομίχλη της εποχής μας, άκρως απειλητικά για τους «Άρχοντες των Δαχτυλιδιών» και για κάθε λογής παρακμίες, η σχεδόν Τολκινική παρουσία αυτής της μικρόσωμης νεαρής γυναίκας που είναι ακόμη παιδί. Eπιβεβαιώνει ότι «εάν τελικά σωθεί ο κόσμος, θα σωθεί χάρις στους μικρούς και άσημους», τους Φρόντο, τους Άραγκορν και τις Γκρέτες μιας Γης και μιας εποχής σε κρίση. Πολλοί - από τεμπελιά του μυαλού και αναισθησία της καρδιάς ή από μέριμνα μη χάσουν οι άρχοντες τη λεία τους και αυτοί τα αποφάγια που πέφτουν από αρχοντικά τραπέζια - φοβούνται πολύ τη Γκρέτα Τούνμπεργκ και συγχέουν σκόπιμα τον Διαφωτισμό με τους μετά Χριστόν προφήτες (συχνά, τέτοιοι είναι είτε καθιερωμένοι, είτε λαϊκιστές πολιτικοί). Πώς θα μπορούσε να μην τρώει αυτός ο φόβος και τα σωθικά εκείνης της τυχερής Ελλάδας, του κοινωνικού κύκλου που ευτυχεί και περηφανεύεται για τους κροίσους με τα πετρελαιοφόρα, μονοπύθμενα ή απύθμενα; Εδώ όπου τόσο όψιμα αλλά με τόση προσδοκία κάποιοι ψάχνουν εμμονικά για πετρέλαιο, ξεχνούν πως δεν τους φταίει η Γκρέτα· γιατί «όποιον καθυστερεί, τον τιμωρεί η ίδια η ζωή». Με περιπλανώμενη πολεμίστρια που ήρθε από τον ουρανό - ένα είδος θηλυκού Άραγκορν - την παρομοίωσαν οι Ινδιάνοι φίλοι της στην Νότια Ντακότα. Πολλοί φοβούνται και μισούν την Τολκινική ηρωίδα και την πολυπληθή άγουρη συντροφιά της. Δικαιολογημένα. Αναλαμβάνοντας οικειοθελώς το βαρύ φορτίο του «Δαχτυλιδιού», θέτουν σε κίνδυνο καθιερωμένα life-styles και μεγάλες προσδοκίες πολλών. Άς σκεφτούν όμως και αυτοί, ότι ο Tζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν έστειλε εκείνο το μήνυμα γιατί δεν ήταν απλά και μόνον εύγλωττος δημιουργός ευφάνταστων επικών ιστοριών: Ήταν σοφός και ρεαλιστής, ήξερε καλά τον πραγματικό κόσμο.

Γ. Ρ. 

 

Το όνομά μου είναι Γκρέτα Τούνμπεργκ, είμαι δεκαέξι χρονών και είμαι από τη Σουηδία. Είμαι ευγνώμων που βρίσκομαι μαζί σας, εδώ στις ΗΠΑ. Εδώ, σε ένα κράτος που για πολλούς ανθρώπους είναι η χώρα των ονείρων.
Έχω κι εγώ ένα όνειρο: Κυβερνήσεις, πολιτικά κόμματα και επιχειρήσεις να κατανοήσουν πόσο επείγει η αντιμετώπιση της κλιματικής και οικολογικής κρίσης και, παρά τις διαφορές τους, να συμπράξουν - όπως καθένας θα έκανε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης - και να λάβουν τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να διασφαλισθούν οι προϋποθέσεις μιας αξιοπρεπούς ζωής όλων στη Γη.
Γιατί τότε - εμείς, τα εκατομμύρια νέων που απεργούν από το σχολείο - θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στα σχολεία μας.
Έχω ένα όνειρο: Ότι οι άνθρωποι που είναι στην εξουσία, αλλά και τα μέσα ενημέρωσης, θα αρχίσουν να αντιμετωπίζουν αυτή την κρίση σαν κατάσταση υπαρξιακής έκτακτης ανάγκης, δηλαδή όπως πραγματικά είναι. Και τότε, θα μπορώ κι εγώ να επιστρέψω ήσυχη στο σπίτι μου, στην αδερφή μου και στα σκυλιά μου. Γιατί μου λείπουν.
Στην πραγματικότητα, δεν έχω μόνον ένα, αλλά πολλά όνειρα. Όμως τούτο είναι το έτος 2019. Δεν είναι ώρα και τόπος για όνειρα. Είναι ώρα να ξυπνήσουμε. Τώρα είναι μια ιστορική στιγμή που πρέπει να είμαστε εντελώς ξύπνιοι.
Είναι αλήθεια ότι χρειαζόμαστε όνειρα· δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς όνειρα. Αλλά το κάθε τί πρέπει να γίνεται στην ώρα του και στον τόπο του. Και τα όνειρα δεν πρέπει να γίνονται εμπόδια στο να μιλάμε ξεκάθαρα, ρεαλιστικά.
Ωστόσο, όπου κι αν πάω, ακούω γύρω μου να λένε παραμύθια. Ακούω επικεφαλής επιχειρήσεων και εκλεγμένους αξιωματούχους από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, να ξοδεύουν τον χρόνο τους για να σκαρφίζονται και να αφηγούνται ιστορίες που νανουρίζουν, που μας χαλαρώνουν, που μας κάνουν να το ρίξουμε πάλι στον ύπνο.

Το βλέμμα που καρφώνει και η επική ειρωνική ανατροπή της ειρωνείας Τραμπ

(«Greta Thunberg turns tables on Trump», Τhe Guardian)

Στη χώρα των βαρόνων ληστών άλλοτε, των αναρχο-καπιταλιστών τώρα - Πώς ο πιο βαθύς καρκίνος διαδίδεται σε πανεπιστήμια, κοινοβούλια, κυβερνητικούς θεσμούς

του Άλεξ Κοτς

©The Gurdian - Alex Kotch: Death and destruction: this is David Koch's sad legacy, 27.8.2019

Οι μόχθοι, τα δεινά, οι δυστυχίες των ανθρώπων δεν έχουν καμιά σημασία· εκτός αν τα υφίσταται ο ίδιος o ζάπλουτος ή - ίσως - άλλα μέλη της οικογένειάς του.

Στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. ο αντικρατικός αναρχο-καπιταλισμός, δηλαδή η πιο ακραία μορφή του κλασικού νεοφιλελευθερισμού αγγλοσαξωνικού τύπου, με αιχμή την απαίτηση νόμιμης φοροαποφυγής και το βαθύ μίσος κατά του κράτους πρόνοιας, είναι κίνημα και διεκδίκηση μάλλον κάποιων μεσαίων επιχειρηματιών, ορισμένων ελευθεροεπαγγελματιών και άλλων αυτοαποκαλούμενων ή και κατά φαντασίαν «μεσαιοταξιτών». Έχει σχετικά περιθωριακή παρουσία στην επίσημη πολιτική ή εξαπολύει από εκεί νερωμένες πολιτικές τοξίνες τύπου «επιτελικό κράτος». Στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, οι μεγάλες επιχειρήσεις προτιμούν «να τα βρίσκουν» συναινετικά με το κράτος και με την καθιερωμένη πολιτική. Αυτό κάνουν, τόσο οι ημικρατικές αυτοκινητοβιομηχανίες της Γερμανίας και της Γαλλίας με τα «πειραγμένα» Diesel και με πρωθυπουργούς Ομόσπονδων Χωρών (Länder, των καθ' ημάς «κρατιδίων» - μερικά από αυτά είναι οι μεγαλύτεροι μέτοχοι και όχι μόνον της VW) στα εποπτικά τους συμβούλια των θεσμών συναπόφασης (Mitbestimmung), όσο και οι Έλληνες ολιγάρχες, οι πάνω απ' όλα τηλεοπτικοί. 
Αντίθετα, στις ΗΠΑ, ο αντικρατικός αναρχο-καπιταλισμός είναι κατά παράδοση επιθετικό κίνημα που δικεδικεί την πλήρη απορρύθμιση. Προωθείται από ολιγάρχες που βρίσκονται πίσω από γιγαντιαίους επιχειρηματικούς ομίλους, συχνά ολιγοπωλιακούς, με επίκεντρα κυρίως το πετρέλαιο, τα φάρμακα, τα όπλα, τα χρηματοπιστωτικά. Ο αναρχο-καπιταλισμός, οι δισεκατομμυριούχοι ελευθεριακοί (libertarians) με τα πολύμορφα lobby τους και η τερατώδης επίδρασή τους στην πολιτική, στη δημόσια σφαίρα και στην εκπαίδευση είναι ο πιο βαθύς καρκίνος που μαστίζει την Αμερική. Στην κατά παράδοση χώρα των βαρόνων ληστών, αυτός ο καρκίνος ήταν μεταδοτικός και εξακολουθεί να είναι - με μεγάλη εξαίρεση την εποχή του Φρανγκλίνου Ρούσβελτ. Τώρα βλέπουμε πώς τον διέδωσαν επί δεκαετίες, με άοκνη επιμονή, με ανεξάντλητο χρήμα και με Οργουελική προπαγάνδα, σε πανεπιστήμια, σε αίθουσες κοινοβουλίων και στον Λευκό Οίκο.

Γ. Ρ.
  

Το 1992, ο δισεκατομμυριούχος βιομήχανος Ντέιβιντ Κοκ (David Koch) διαγνώστηκε με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη και οι γιατροί τού έδιναν μόνο λίγα χρόνια ζωής. Χάρις στον τεράστιο πλούτο του μπόρεσε να πληρώσει για τις καλύτερες θεραπείες στον κόσμο και έζησε άλλα 27  χρόνια μέχρι το θάνατό του, στο τέλος Αυγούστου 2019. 

Σε όλη του τη ζωή ως ενήλικας, μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του Τσαρλς κυβερνούσε τις Koch Industries, έναν βιομηχανικό όμιλο εταιρειών με ποικίλες δραστηριότητες. Με τζίρο περίπου 110 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ο όμιλος Koch παράγει χημικά προιόντα και λιπάσματα, συνθετικά υλικά όπως το Lycra, πωλεί ξυλεία και κατασκευάζει χαρτί και προϊόντα γυαλιού. Παράγει επίσης ηλεκτρονικά εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται σε οπλικά συστήματα. Προπαντός όμως, η Koch Industries εξορύσσει και διυλίζει πετρελαιοειδή και εκμεταλλεύεται αγωγούς πετρελαίου και αερίου που έχει εξαπλώσει σε όλη τη Βόρεια Αμερική. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Amherst της Μασαχουσέτης, ο όμιλος ιδιωτικών εταιρειών Koch Industries είναι ο 17ος μεγαλύτερος παραγωγός αερίων θερμοκηπίου των Ηνωμένων Πολιτειών και ο 13ος μεγαλύτερος ρυπαντής των υδάτων. Στη ρύπανση ξεπερνά τους πετρελαϊκούς γίγαντες Exxon-Mobil, Occidental Petroleum και Phillips 66.

«Νέα Δεξιά», Brexiters και άλλοι εθνικολαϊκιστές: Εξ αίματος απόγονοι των νεοφιλελεύθερων και συνεχιστές τους

του Λαρς Κορνέλισσεν 
   

© can-europe-make-it? - Lars Cornelissen:  The ‘new right’ is not a reaction to neoliberalism, but its offspring, 16.8.2019
 

Πουθενά αλλού δεν φαίνεται τόσο καθαρά η επιρροή που ασκούν οι κλασικοί νεοφιλελεύθεροι στη «νέα» ή «εναλλακτική Δεξιά» («alt-right») και η επίδρασή τους στην πολιτική της, όσο στην προσπάθεια της βρετανικής σκληρής Δεξιάς να επιβάλει Brexit χωρίς συμφωνία με την ΕΕ, γράφει ο Κορνέλισσεν. Στο άρθρο περιγράφει ανάγλυφα πώς οι κλασικοί ιδεολογικοί καθοδηγητές του νεοφιλελευθερισμού, οι παραδοσιακές δεξαμενές σκέψης του, μαζί με νεοφιλελεύθερες ομάδες πίεσης και ισχυρούς πολιτικούς φίλους του, έστρωσαν το δρόμο για να εμφανιστεί το τωρινό εθνικολαϊκιστικό φαινόμενο ως όλον. Παρουσιάζει επίσης ένα δείγμα για το πώς νεοφιλελεύθερα lobby και δεξαμενές σκέψης χαράζουν διαρκώς βασικούς άξονες της πολιτικής της «alt-right».  «Δεκαετίες ολόκληρες νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας συνέβαλαν στο να υποβαθμιστεί η πολιτισμική και πολιτική ζωή πολλών ευρωπαϊκών εθνικών κρατών», γράφει. Θα ήταν όμως καλό να θυμόμαστε ότι προηγήθηκαν και οι δεκαετίες ηγεμονίας του «υπαρκτού σοσιαλισμού», δηλαδή του σταλινισμού, οι οποίες συνέβαλαν κι αυτές στο να υποβαθμιστεί εξίσου  - ή ακόμη περισσότερο - η πολιτισμική και πολιτική ζωή, ειδικά σε κράτη της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Δικό του δημιούργημα είναι, κατά πρώτο λόγο, ο οιονεί «πολιτισμικός τύπος» του μεσήλικα και άνω που επικρατεί σήμερα σε κράτη που διετέλεσαν επί 70 χρόνια χώρες-μέλη της πρώην ΕΣΣΔ, καθώς και του πάλαι ποτέ Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Ωστόσο η επισήμανση του Κορνέλισσεν είναι εύστοχη, γιατί ο «πολιτισμικός τύπος» των σημερινών 40άρηδων ή και κάπως νεότερων Ούγγρων, Πολωνών κτλ - δηλαδή αυτών που δεν πρόλαβαν να «κοινωνικοποιηθούν» ως «σοσιαλιστικοί άνθρωποι» - είναι καθαρό δημιούργημα της νεοφιλελεύθερης εποχής.

Η εικόνα γίνεται ακόμη πιο καθαρή, άν προσθέσει κανείς στο παζλ και το «κοινωνικό Eίναι» - τον βιόκοσμο - των κυριότερων πολιτικών εκφραστών του σύγχρονου εθνικολαϊκισμού: Γόνοι και κληρονόμοι παραδοσιακών πλουτοκρατών, πρώην μεγαλοστελέχη του χρηματοπιστωτικού τομέα και ιδίως επενδυτικών τραπεζών με δραστηριότητα πλανητικής κλίμακας, πρωταθλητές στις καταθέσεις σε φορολογικούς παραδείσους της Καραϊβικής ή αλλού, κεφαλές κατασκευαστικών, πετραλαϊκών και άλλων εταιριών με πεδίο δράσης από τη Νέα Υόρκη και το Σικάγο μέχρι το Ρίο, την Κωνσταντινούπολη και την Κουάλα Λουμπούρ, πρώην μεγαλοστελέχη σταλινικών υπηρεσιών, μυστικών και άλλων - νυν πολιτικοί  προστάτες ολιγαρχών.

Γ. Ρ. 
 

Η συνεχιζόμενη, όλο και πιο έντονη συντηρητική αντεπίθεση που παρατηρούμε τώρα στην Ευρώπη, συχνά θεωρείται ως μια λαϊκιστική αντίδραση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Όπως έχει υποστηρίξει, λόγου χάρη, η Σαντάλ Μουφ (Chantal Mouffe), η νεοφιλελεύθερη επίθεση στο κράτος πρόνοιας διέβρωσε την αίσθηση κοινωνικής ασφάλειας της μεταπολεμικής εποχής, και καταστρέφει την εμπιστοσύνη των πολιτών στην πολιτική τους αντιπροσώπευση μέσω των εκλογών.

Βρετανία, δημοσκοπική πορεία των κομμάτων (wiki): Οι Συντηρητικοί, τώρα υπό τον Β. Johnson, απορροφούν τους σκληρούς Brexiters ψηφοφόρους του Farage. Οι φιλοευρωπαίοι ψηφοφόροι διασπείρονται μεταξύ Εργατικού Κόμματος, Φιλελεύθερων Δημοκρατών, Πράσινων και Σκωτσέζων αυτονομιστών. Το Εργατικό Κόμμα υπό τον J. Corbyn επέδειξε τραγικά αργόστροφη πολιτική συμπεριφορά. Mε τα τωρινά δεδομένα δεν έχει πια καμιά απολύτως ελπίδα για να πλειοψηφήσει σε επόμενες εκλογές

Το δάσος του Αμαζονίου καίγεται· για να βρείτε ποιοί φταίνε, ψάξτε και στον ανεπτυγμένο κόσμο

της Φριντερίκε Χάουπτ 
 
© Frankfurter Allgemeine Zeitung - Friederike Haupt: Der Wald brennt auch unseretwegen

Ein Kommentar von 25.08.2019

 

Εμείς, στις χώρες της ανεπτυγμένης Δύσης, θεωρούμε φυσιολογικό να πληρώνουμε για να αγοράζουμε από άλλες χώρες χρυσό, φυσικό αέριο κι ένα σωρό άλλες πρώτες ύλες που θεωρούμε αλληλένδετες με την ευημερία μας. Όμως, νομίζουμε ότι το οξυγόνο μάς χαρίζεται ή είναι εγγυημένο και δωρεάν, χωρίς δική μας προσπάθεια. Ψευδαίσθηση. Πολύ βολική για τον ανεπτυγμένο κόσμο. «Άλλοι» πληρώνουν το κόστος γι' αυτό το αγαθό, που εδώ θεωρείται δωρεάν και δεδομένο. 

Αλλάζουν όμως οι καιροί: Αυτοί οι «άλλοι» δεν θέλουν πια να πληρώνουν ξένο λογαριασμό. Τούτο το αγαθό, το οξυγόνο, αρχίζει να γίνεται μή δεδομένο, και κατά κάποιο τρόπο περιζήτητο ή σπάνιο. Μήπως το οξυγόνο θ' αρχίσει σιγά-σιγά να μοιάζει με κάποια άλλα λιγότερο διαδεδομένα στοιχεία της φύσης; Λόγου χάρη, με το λίθιο ή με τις σπάνιες γαίες; Ευτυχώς, κατ΄ εξαίρεση για το οξυγόνο, υπάρχει και άλλη λύση άν δεν θέλουμε να το αγοράζουμε από αλλού: Tο δικό μας οξυγόνο μπορούμε να το παράγουμε και μόνοι μας - δηλαδή να μάς το δίνουν τα φυτά μας, ως (παρα)προϊόν της φωτοσύνθεσης· αρκεί λοιπόν να αναδασώσουμε τον Δυτικό κόσμο. Ωστόσο είναι κι αυτό ένα εγχείρημα που θα κοστίσει κάμποσο, και όχι μόνον σε χρήμα.

 

Είναι σαν εικόνα που φιλοτεχνεί με λόγια η Γκρέτα Τούνμπεργκ για να μας προκαλέσει ένα σοκ προκειμένου να ευαισθητοποιηθούμε για την αλλαγή του κλίματος. Αλλά δεν είναι ρητορικό σχήμα· εδώ, είναι πραγματικά τροπικά δάση που καίγονται. Αυτό που βλέπουμε είναι σκληρό: Βλέπουμε να καταστρέφεται κάτι που θεωρούμε σίγουρο, δεδομένο, και την ύπαρξή του διασφαλισμένη δια παντός. Το βλέπουμε όπως βλέπουμε πνεύμονες μαύρους σαν πίσσα πάνω στα πακέτα των τσιγάρων. Μπορούμε, πάντως, να κάνουμε μια προσπάθεια να μην το σκεφτόμαστε. Ή μπορούμε να πούμε: Δεν είναι δα και τόσο κακό. Αλλά είναι. 

© NASA