© Frankfurter Rundschau: Die Idee der Nation wird missbraucht - συνέντευξη του Colin Crouch στον Michael Hesse, 28.6.2016
Ο Βρετανός πολιτικός επιστήμονας Colin Crouch μιλά για την Brexit, την ΕΕ και τις συνέπειες του εθνικισμού όταν γίνεται εργαλείο πολιτικού χειρισμού «αλλοτριωμένων, ρευστών ως προς την ένταξη σε κοινωνικές τάξεις και άθρησκων πληθυσμών», οι οποίοι δύσκολα μπορούν να αποκτήσουν πολιτική ταυτότητα. «Η Brexit ήταν μια εξέγερση του παρελθόντος, από ανθρώπους που χρησιμοποιούν και μια ρητορική για το μέλλον». Κίνητρά τους ήταν «κατασκευάσματα της φαντασίας», λέει ο ίδιος σε άλλη συνέντευξη (Kölner Stadt-Anzeiger, 27.6.2016), αλλά «στον πραγματικό κόσμο οι φαντασιώσεις καταλήγουν σε δάκρυα». Η έξοδος του ΗΒ από την ΕΕ θα έχει πολύ πιο δυσμενείς συνέπειες για τους Βρετανούς, παρά για τους ανθρώπους στις εναπομένουσες 27 χώρες της ΕΕ, υποστηρίζει ο Κράουτς.
Η ΕΕ «πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι μια πολιτική που στηρίζεται αποκλειστικά και μόνον σε νομικούς κανονισμούς και σε εγχειρίδια της οικονομικής επιστήμης δεν επαρκεί για να καλύψει τη δυσαρέσκεια και την ανασφάλεια των ανθρώπων». Ο γαλλο-γερμανικός πυρήνας της ΕΕ αντέχει ακόμη, λέει ο Κράουτς· όμως στο πλευρό του θα πρέπει να συμπράξουν «και άλλα σημαντικά κράτη-μέλη, όπως η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ισπανία, ίσως και η Πολωνία, για να αποδείξει η Ευρώπη ότι είναι ανοιχτή σε πολλές και διαφορετικές επιρροές».
Καθηγητά Crouch, έχει ακόμη και τώρα η ΕΕ μια ευκαιρία για ένα βιώσιμο μέλλον;
Πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι μια πολιτική που στηρίζεται αποκλειστικά και μόνον σε νομικούς κανονισμούς και σε εγχειρίδια της οικονομικής επιστήμης δεν επαρκεί για να καλύψει τη δυσαρέσκεια και την ανασφάλεια των ανθρώπων. Το αντίθετο, μια τέτοια πολιτική δεν είναι καθόλου ικανοποιητική. Χωρίς τη Βρετανία ίσως το καταλάβει ευκολότερα.
Ποιος πρέπει να αναλάβει τώρα χρέη σχεδιαστή της πολιτικής; Προπαντός η Γερμανία και η Γαλλία; Η δεύτερη φαίνεται να είναι πολύ αδύναμη προς το παρόν.
Αυτή η συμμαχία αντέχει ακόμη ως προς τα βασικά. Η Γαλλία θα πρέπει να ενισχυθεί, όμως μαζί με τη Γερμανία και τη Γαλλία θα πρέπει να συμπράξουν και άλλα σημαντικά κράτη-μέλη - η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ισπανία, ίσως και η Πολωνία - για να αποδείξει η Ευρώπη ότι είναι ανοιχτή σε πολλές και διαφορετικές επιρροές.
Τι θα γίνει με το δεξιούς λαϊκιστές; Θα μπορέσουν να αρπάξουν τώρα την ευκαιρία που τους προσφέρεται και ενδεχομένως να την χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους;
Για
αλλοτριωμένους, ρευστούς ως προς την ένταξη σε κοινωνικές τάξεις και άθρησκους πληθυσμούς, για τους οποίους είναι δύσκολη η εξεύρεση μιας πολιτικής ταυτότητας, το έθνος και ο εθνικισμός γίνονται
τώρα τα «οχήματα» τα οποία τους προσφέρονται για να «επιβιβαστούν». Όπως δείχνει το βρετανικό δημοψήφισμα, το πρόβλημα είναι το εξής: είναι
αδύνατο να εκμεταλλευτείς πολιτικά την ιδέα του έθνους, χωρίς να τροφοδοτήσεις το μίσος και την οργή κατά των μειονοτήτων.
Οι δεξιοί λαϊκιστές γίνονται όλο και ισχυρότεροι, το 50 % που υποστήριξε τον υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας του FPO στην Αυστρία μιλά από μόνο τους. Μήπως έχουμε ήδη εισέλθει σε μια εποχή νεο-φασισμού;
Ακριβώς. Αυτό είναι το αποτέλεσμα, καθώς ο εθνικισμός κατοχυρώνεται ως δύναμη της πολιτικής
ταυτότητας, σε μια εποχή που είναι γεμάτη με τόσα πολλά προβλήματα που έχουν σχέση με το «ξένο» και με «τους ξένους»:
η παγκοσμιοποίηση, οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, οι τρομοκράτες, οι
διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές.
Από που περνά η διαχωριστική γραμμή, το «ρήγμα» που διασχίζει την Ευρώπη; Στο Ηνωμένο Βασίλειο οι νέοι ψήφισαν φιλοευρωπαϊκά, οι παλαιότεροι ψήφισαν Brexit. Είναι η χώρα διχασμένη;
Ναι. Οι περιοχές της χώρας και οι μερίδες της κοινωνίας που είναι προσανατολισμένες στο μέλλον ψήφισαν υπέρ της Ευρώπης: οι νέοι, το Λονδίνο, οι γυναίκες. Η Brexit ήταν μια εξέγερση του παρελθόντος, υποκινήθηκε όμως από ανθρώπους που χρησιμοποιούν και μια ρητορική για το μέλλον. Εδώ βρίσκεται το πρόβλημα για μια νέα κυβέρνηση της Δεξιάς: πώς θα μπορέσει να οδηγήσει ανθρώπους που αναζητούν ασφάλεια και προστασία, σε έναν ανασφαλή, ακόμη πιο νεοφιλελεύθερο κόσμο;
Ποιο ρόλο μπορεί να παίξει τώρα η Ευρώπη στον κόσμο;
Η Ευρώπη παραμένει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και συνεπώς δημιουργεί τα πρότυπα τα οποία πρέπει να ακολουθήσει ο υπόλοιπος κόσμος. Αυτό είναι κάτι που δεν καταλαβαίνουν καθόλου οι Βρετανοί.
Ο Colin Crouch (1944) δίδαξε Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία στο London School of Economics και ήταν καθηγητής Διακυβέρνησης και Δημόσιας Διοίκησης στο Warwick Business School. Σήμερα είναι πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και διδάσκει Κοινωνιολογία στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο. Έγινε παγκοσμίως γνωστός με την έννοια και την ανάλυση της «μετα-δημοκρατίας».
  |
Στον ιστότοπο Μετά την Κρίση:
Δύο κείμενα των Θανάση Γιαλκέτση και Γιώργου Σιακαντάρη για το βιβλίο του Κόλιν Κράουτς «Ο περίεργος μη θάνατος του νεοφιλελευθερισμού»
Ο Michael Hesse ζεί στην Κολωνία και αρθρογραφεί για πολιτικά θέματα στην εφημερίδα Frankfurter Rundschau
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου