Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014

Οι νέοι και η περιβόητη «γενιά του 1968»:
Οι baby boomers κατέστρεψαν το μέλλον των παιδιών τους

του Μάρκ Μαζάουερ

το άρθρο του © Mark Mazower, «Baby boomers have blighted their children’s prospects»
δημοσιεύθηκε στους © Financial Times
στο EURO2day, από το οποίο αναδημοσιεύουμε με ορισμένες αλλαγές
Η Ελληνική μετάφραση αναδημοσιεύθηκε μεταξύ άλλων και στους ιστοτόπους:
 
Οι κληρονόμοι της Χρυσής Εποχής συνεχίζουν να πρωταγωνιστούν και 70χρονοι ροκ σταρ κλέβουν τα φώτα της δημοσιότητας. Την ίδια στιγμή μια ολόκληρη γενιά άνεργων νέων παρακολουθεί απελπισμένη, γράφει ο Mark Mazower. Οι πολιτικοί δεν δίνουν δεκάρα.
 
Σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο, τα επίπεδα-ρεκόρ στην ανεργία των νέων διασπείρουν την αίσθηση της απελπισίας σε μια ολόκληρη γενιά. Και προκαλεί εξαιρετική εντύπωση ότι οι φορείς που διαμορφώνουν την πολιτική δείχνουν να μην δίνουν δεκάρα.
Το να παρατηρήσουμε ότι δεν υποφέρουν εξίσου όλοι, είναι μόνον ένα τμήμα της απάντησης. Για παράδειγμα, σε μεγάλο κομμάτι της πλούσιας βόρειας Ευρώπης, δεν υποφέρουν σχεδόν καθόλου. Όμως, άν και ισχύει το γεγονός, πως σε ορισμένες από τις χώρες που βρίσκονται τώρα σε μεγάλη κρίση, τα οικονομικά μεγέθη ήταν πολύ υψηλά επί πολλές δεκαετίες, η κρίση έχει χειροτερέψει υπερβολικά τα πράγματα. Το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι οικονομικό, είναι πολιτικό. Μια εποχή δύο περίπου αιώνων λήγει και οι μεγάλοι χαμένοι είναι οι νέοι.
Η άνοδος των σύγχρονων κρατών συνέπεσε με την απόδοση αξίας στη νιότη. Ο Ναπολέων σηματοδότησε την αλλαγή. Μετά από εκείνον, η μεγάλη ηλικία άρχισε να συνδέεται με το Αncien Regime [Παλαιό Καθεστώς], ενώ η νιότη με την ελπίδα για κάτι καλύτερο. Πριν καλά-καλά προλάβει να αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο, ο μεγάλος Πολωνός ποιητής Άνταμ Μιτσκίεβιτς [Adam Mickiewicz] έγραψε την «Ωδή στην Νιότη» το 1820, που είναι η καλύτερη ίσως απόδοση αυτής της στάσης. Η Νέα Ιταλία του Τζουζέπε Ματσίνι [Giuseppe Mazzini], που ιδρύθηκε μία δεκαετία αργότερα, δημιούργησε ατελείωτα «αντίγραφα» - ακολούθησαν η Νέα Γερμανία και η Νέα Πολωνία, για να μην αναφέρουμε τους Νεο-Οθωμανούς και αργότερα τους Νεότουρκους. Μια ριζοσπαστική ομάδα - ομπρέλλα, η Νέα Ευρώπη, τους συγκέντρωσε όλους για ένα μικρό διάστημα, μετατρέποντας το όνομα της ηπείρου σε έμβλημα μιας πιο δίκαιης, πιο ειρηνικής και πιο αδελφικής εποχής που ερχόταν.
Η αντίθεση είναι πολύ μεγάλη σε σχέση με όσα έχει καταλήξει να εκπροσωπεί η Ευρώπη σήμερα - ένα όραμα που έχουν κάποιοι ηλικιωμένοι άνθρωποι, που πλέον είναι ασύνδετοι και χάνουν όλο και περισσότερο την ικανότητα να σκέπτονται λογικά.
Στον 19ο αιώνα, αυτά τα κινήματα μιλούσαν για το μέλλον, αλλά απείχαν πολύ από το να καταφέρουν να το διαμορφώσουν, γεγονός που κατάφεραν οι απόγονοί τους στον αιώνα που ακολούθησε. Ο κομμουνισμός γέννησε μια νέα υπερδύναμη, τη Σοβιετική Ένωση, ένα κράτος αφιερωμένο στη δημιουργία ενός νέου ανθρώπου, που θα δίνει την εικόνα αθλητικής ρώμης και υγείας. Το Κομμουνιστικό Κόμμα προσκαλούσε για την δημιουργία μιας νέας γενιάς, ασπίλωτης από εξαρτήσεις του παρελθόντος, που θα έχτιζε αυτον που οι Σοβιετικοί ονόμασαν «υπαρκτό σοσιαλισμό». Έγιναν εκκαθαρίσεις που ξεκλήρισαν τους παλαιούς, δίνοντας ευκαιρίες στους νέους. Όπως φαίνεται και από τις ταινίες της Λένι Ρίφενσταλ, η ακροδεξιά είχε μια εξίσου έμμονη προσκολληση στη νιότη. Τα παιδιά του δημοτικού σχολείου στρατολογούνταν στο κόμμα. Δικτάτορες όπως ο Μουσολίνι, χαίρονταν να σκίζουν τα πουκάμισά τους για να επιδεικνύουν το ρωμαλέο, ανδροπρεπές τους παρουσιαστικό.
Έχοντας ξεγραφτεί από τους επικριτές τους ως γεροντοκρατίες, οι δημοκρατίες του Μεσοπολέμου άρχισαν κι εκείνες να θεωρούν τους νέους ανθρώπους εθνικό πλούτο. Αν δούμε αναδρομικά προς τα πίσω, από τη σκοπιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 - με την αναιμική, ασήμαντη ρυθμιστική ή θεσμική αντίδραση στην κρίση - είναι εντυπωσιακό το πόσο προχώρησαν τότε οι δυτικές κοινωνίες μετά το κραχ του 1929. Η αλλαγή της κατεύθυνσης δεν έγινε αυτόματα, αλλά μέσα σε μια περίοδο 20 ετών εισήγαγαν την πολιτική του κοινωνικού κράτους, στην υγεία, στα δημόσια προγράμματα στέγασης και στις εργασιακές σχέσεις στη βιομηχανία, που μεταμόρφωσε τις προοπτικές των γενεών.
Από το 1940 και μετά, η προσοχή τους επικεντρώνονταν όλο και και περισσότερο στους νέους. Η νέα γενιά φαινόταν να είναι απολύτως αναγκαία για τον πιό σημαντικό λόγο από όλους: Ο σύγχρονος πόλεμος δεν ήταν εφικτός χωρίς τις στρατιές των νέων. Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και η θυσία εκατομμυρίων νέων εδραίωσαν ένα νέο είδος κοινωνικής εγγύησης στον ανεπτυγμένο κόσμο. Από τη δεκαετία του 1950 οι νέοι απέκτησαν σημαντικές ευκαιρίες και κατακτήσεις σε επίπεδο βιοτικού επιπέδου - μέσω της εκπαίδευσης, της διευρυμένης πρόσβασης στα πανεπιστήμια, και της ζήτησης που δημιουργούσε η σχεδόν πλήρης απασχόληση - αυτά δεν τα είχε απολαύσει καμμία προηγούμενη γενιά. Το ότι εκείνη η εποχή συνέπεσε με την ανέλιξη της Αμερικής σε παγκόσμια υπερδύναμη δεν είναι τυχαίο, γιατί επρόκειτο για μια υπερδύναμη που περηφανευόταν για τα νιάτα της, μια χώρα στην οποία τα χρόνια εμπειρίας του Αϊζενχάουερ δεν τα θεωρούσαν αρετή και τα νιάτα του Τζων Φιτζέραλντ Κένεντι ήταν από τους μεγαλύτερους θησαυρούς της.
Σήμερα, τα πράγματα φαίνονται διαφορετικά. Οι κληρονόμοι της Χρυσής Εποχής συνεχίζουν να παίζουν στην παράσταση και 70χρονοι ροκ σταρ κλέβουν τα φώτα της δημοσιότητας. Εν τω μεταξύ οι νέοι αντιμετωπίζουν δυσοίωνες προοπτικές απασχόλησης, ανασφάλεια αν υποθέσουμε ότι καταφέρνουν να βρούν δουλειά, και ατελείωτα αυξανόμενους λογαριασμούς για τη διαμονή τους και την εκπαίδευσή τους. Τα βάσανά τους είναι ένας ιδιόμορφος γενεαλογικός θρίαμβος για την ηλικιακή ομάδα την συνομίληκη με τους γονείς τους. Στις ΗΠΑ οι κλιμακούμενες αυξήσεις στα δίδακτρα πανεπιστημιακών σπουδών δεν έχουν προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις. Το κίνημα Occupy Wall Street υποτίθεται ότι θα πυροδοτούσε μεγαλύτερη κοινωνική αντίδραση για το ζήτημα του χρέους, αλλά απέτυχε.
Στις χώρες της πρώτης γραμμής της κρίσης στην Ευρωζώνη, μια καταδικασμένη γενιά - που στις περιοχές αυτές αντιμετωπίζει μια ανεργία των νέων γύρω στο 65% - δεν θέλει να στηρίξει ούτε τα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα, ούτε κάποιες από τις ριζοσπαστικές εναλλακτικές λύσεις, καθώς βλέπει σε όλα - και μάλιστα στην ίδια την πολιτική γενικά - την έκφραση μιας εποχής που τους οδήγησε σε αυτό το χάλι. 
Όσο και άν είναι κατανοητή αυτή η στάση, είναι επίσης αυτοκαταστροφική. Διότι μέχρι τη στιγμή που οι διαμαρτυρίες των νέων θα καταφέρουν να οργανώσουν μια πολιτική έκφραση πιο απειλητική για την καθεστηκυία τάξη, η θλιβερή αλήθεια είναι ότι τίποτε δεν θα αλλάξει σημαντικά. Ο σύγχρονος πόλεμος χρειάζεται λίγους στρατιώτες. Δεν υπάρχει πια καμία ιδεολογία της νεότητας, και δεν είναι μόνο οι άνεργοι κάτω των 25 ετών που έχουν χάσει την πίστη τους στο μέλλον. Άν κυττάξουμε από τη σκοπιά του σύγχρονου κράτους και του πολιτικού προσωπικού του, ποιος χρειάζεται τους νέους;
Ο Mark Mazower είναι Βρετανός ιστορικός και δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1958. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και Διεθνείς σχέσεις στο πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς. Διετέλεσε Καθηγητής Ιστορίας στα Πανεπιστήμια Μπίρκμπεκ (Birkbeck) του Λονδίνου, Σάσσεξ και Πρίνστον. Σήμερα είναι καθηγητής Ιστορίας στο Αμερικανικό πανεπιστήμιο Κολούμπια. Εκτός αυτού, εργάζεται και ως δημοσιογράφος για την Αγγλική εφημερίδα Financial Times. Το έργο του Μαζάουερ ερευνά ιδιαίτερα την Ελληνική ιστορία της νεότερης εποχής, την ιστορία των Βαλκανίων, την ιστορίας του εθνικοσοσιαλιστικού κράτους στην Ευρώπη και τις ιδεολογίες στον 20ο αιώνα. Μεταξύ άλλων είναι συγγραφέας του έργου: «Governing the World: The History of an Idea».

Τα βραβευμένα βιβλία του για την Ελλάδα είναι:  
Greece and the Inter-war Economic Crisis, 1991 (Η Ελλάδα και η οικονομική κρίση του μεσοπολέμου, βραβείο Runciman 1992, ελλ. εκδ. ΜΙΕΤ 2002). 
Inside Hitler's Greece: The Εxperience of Οccupation, 1941-44, 1993 (Στην Ελλάδα του Χίτλερ: η εμπειρία της Κατοχής, Fraenkel Prize και Longman/ History Today Book of the Year, ελλ. εκδ. Αλεξάνδρεια, 1994).
Salonika, City of Ghosts: Christians, Muslims and Jews, 1430-1950, 2004 (Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων, ελλ. εκδ. Αλεξάνδρεια, 2006). 
Επίσης, έχει επιμεληθεί τους συλλογικούς τόμους με ελληνικό ενδιαφέρον: After the War was Over: Reconstructing the Family, Nation and State in Greece, 1943-1960 (επιμ.), 2000 (Μετά τον πόλεμο, ελλ. εκδ. Αλεξάνδρεια, 2003), και Networks of Power in Modern Greece (επιμ.), 2008. 
Σχολιάζει τακτικά στον τύπο και το ραδιόφωνο τις τρέχουσες εξελίξεις στα Βαλκάνια.
 Άλλα ιστορικά βιβλία του είναι: 
Dark Continent: Europe's 20th Century, 1998 (Σκοτεινή ήπειρος, ελλ. εκδ. Αλεξάνδρεια, 2001).
The Balkans: A Short History, 2000 (Τα Βαλκάνια, ελλ. εκδ. Πατάκης, 2002), 
Hitler's Empire: Nazi Rule in Occupied Europe, 2008 (Η αυτοκρατορία του Χίτλερ: Ναζιστική εξουσία στην κατοχική Ευρώπη, ελλ. εκδ. Αλεξάνδρεια, 2009).


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις 2013 - 2022

Το δημοκρατικό αίτημα των καιρών: Το δίκιο των νέων γενεών και των γενεών που έρχονται

Το δημοκρατικό αίτημα των καιρών: Το δίκιο των νέων γενεών και των γενεών που έρχονται
Χρίστος Αλεξόπουλος: Κλιματική κρίση και κοινωνική συνοχή

ΕΠΙΛΟΓΕΣ:
Αντρέϊ Αρσένιεβιτς Ταρκόφσκι

ΕΠΙΛΟΓΕΣ:<br>Αντρέϊ Αρσένιεβιτς Ταρκόφσκι
Πως η αγάπη επουλώνει τη φθορά του κόσμου

Danilo Kiš:

Danilo Kiš:
Συμβουλές σε νεαρούς συγγραφείς, και όχι μόνον

Predrag Matvejević:

Predrag Matvejević:
Ο Ρωσο-Κροάτης ανιχνευτής και λάτρης του Μεσογειακού κόσμου

Azra Nuhefendić

Azra Nuhefendić
Η δημοσιογράφος με τις πολλές διεθνείς διακρίσεις, γράφει για την οριακή, γειτονική Ευρώπη

Μάης του '36, Τάσος Τούσης

Μάης του '36, Τάσος Τούσης
Ο σκληρός Μεσοπόλεμος: η εποχή δοσμένη μέσα από τη ζωή ενός ανθρώπου - συμβόλου

Ετικέτες

«Γενιά του '30» «Μακεδονικό» 1968 1989 αειφορία Ανδρέας Παπανδρέου αντιπροσωπευτική δημοκρατία Αριστοτέλης Αρχιτεκτονική Αυστρομαρξισμός Βαλκανική Βαρουφάκης βιοποικιλότητα Βρετανία Γαλλία Γερμανία Γκράμσι Διακινδύνευση Έθνος και ΕΕ Εκπαίδευση Ελεφάντης Ενέργεια Επισφάλεια ηγεμονία ΗΠΑ Ήπειρος Θ. Αγγελόπουλος Θεοδωράκης Θεσσαλονίκη Θεωρία Συστημάτων Ιβάν Κράστεφ ιστορία Ιταλία Καντ Καρλ Σμιτ Καταναλωτισμός Κεντρική Ευρώπη Κέϋνς Κίνα Κλιματική αλλαγή Κοινοτισμός κοινωνική ανισότητα Κορνήλιος Καστοριάδης Κοσμάς Ψυχοπαίδης Κράτος Πρόνοιας Κώστας Καραμανλής Λιάκος Α. Λογοτεχνία Μάνεσης Μάξ Βέμπερ Μάρξ Μαρωνίτης Μέλισσες Μέσα «κοινωνικής» δικτύωσης Μέσα Ενημέρωσης Μεσόγειος Μεταπολίτευση Μιχ. Παπαγιαννάκης Μουσική Μπερλινγκουέρ Νεοφιλελευθερισμός Νίκος Πουλαντζάς Νίτσε Ο τόπος Οικολογία Ουκρανία Π. Κονδύλης Παγκοσμιοποίηση Παιδεία Πράσινοι Ρήγας Ρίτσος Ρωσία Σεφέρης Σημίτης Σολωμός Σοσιαλδημοκρατία Σχολή Φραγκφούρτης Ταρκόφσκι Τουρκία Τραμπ Τροβαδούροι Τσακαλώτος Τσίπρας Φιλελευθερισμός Φιλοσοφία Χαλκιδική Χέγκελ Χριστιανισμός Acemoglu/Robinson Adorno Albrecht von Lucke André Gorz Axel Honneth Azra Nuhefendić Balibar Brexit Carl Schmitt Chomsky Christopher Lasch Claus Offe Colin Crouch Elmar Altvater Ernst Bloch Ernst-W. Böckenförde Franklin Roosevelt Habermas Hannah Arendt Heidegger Jan-Werner Müller Jeremy Corbyn Laclau Le Corbusier Louis Althusser Marc Mazower Matvejević Michel Foucault Miroslav Krleža Mudde Otto Bauer PRAXIS International Ruskin Sandel Michael Strauss Leo Streeck T. S. Eliot Timothy Snyder Tolkien Ulrich Beck Wallerstein Walter Benjamin Wolfgang Münchau Zygmunt Bauman

Song for the Unification (Zbigniew Preisner -
Elzbieta Towarnicka - Kr. Kieślowski) - youtube

Song for the Unification (Zbigniew Preisner - <br>Elzbieta Towarnicka - Kr. Kieślowski) - youtube
Ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων,
ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον...
Ἡ ἀγάπη ...πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει...
Νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα·
μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη (προς Κορινθ. Α΄ 13)

Zygmunt Bauman: «Ρευστές ζωές, ρευστός κόσμος, ρευστή αγάπη»

Zygmunt Bauman: «Ρευστές ζωές, ρευστός κόσμος, ρευστή αγάπη»
«Είμαι βραχυπρόθεσμα απαισιόδοξος αλλά μακροπρόθεσμα αισιόδοξος»

Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας

Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας
«Χριστούγεννα με τον Κοκκινολαίμη – Το Αηδόνι του Χειμώνα»

Ψηλά στην Πίνδο, στο Περτούλι

Ψηλά στην Πίνδο, στο Περτούλι