Η φρίκη και η «Καρδιά του Σκότους»: Από το Βιετνάμ στο «Ισλαμικό Κράτος» και στη δολοφονία του Ιορδανού πιλότου

του Γιάκομπ Άουγκστάϊν

  

Spiegel 5.02.2015 - Jakob Augstein: IS ermordet jordanischen Piloten: Das Grauen 

   

Η δολοφονία του αιχμάλωτου Ιορδανού πιλότου από το «Ισλαμικό Κράτος» τρομοκράτησε τον κόσμο. Έγκλημα! Βαρβαρότητα; Ναι. Μια απάνθρωπη εξαίρεση; Δυστυχώς όχι. Για την «εκπαίδευση στη φρίκη», δάσκαλοι υπάρχουν παντού.

   

Τον Moaz al-Kassasbeh τον έκαψαν ζωντανό μέσα σε κλουβί. Όλος ο κόσμος το ξέρει. Όλος ο κόσμος μπορούσε να δει. Οι δολοφόνοι βιντεοσκόπησαν την πράξη και την δημοσιοποίησαν στο διαδίκτυο. Ο τρόμος είναι όπλο. Ήταν ανέκαθεν. Οι δολοφόνοι του «Ισλαμικού Κράτους» ξέρουν πώς να το χρησιμοποιούν. Το ίδιο κι εμείς. 

Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί γνωρίζουν καλά τη στρατηγική «Σοκ και Δέος». Αυτόν τον τίτλο είχε μια μελέτη στη δεκαετία του 1990, την οποία δημοσίευσε το National Defense University, ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα του αμερικανικού στρατού. Στο μυαλό μας έρχονται αμέσως οι βόμβες στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Τι στόχο έχουν αυτές οι θηριωδίες; «Άμεση καταστροφή ασύλληπτης έκτασης, που έχει ως σκοπό να επηρεάσει τον πληθυσμό στο σύνολό του, τους ηγέτες του, την κοινή γνώμη, και όχι επιμέρους στρατιωτικούς ή στρατηγικούς στόχους σε περιορισμένο πεδίο εφαρμογής».

Το «Ισλαμικό Κράτος» ακολουθεί την ίδια στρατηγική με «οικονομικά» μέσα: δεν καταστρέφει  ολόκληρες πόλεις και περιοχές αλλά μεμονωμένα άτομα. Ωστόσο μας κάνουν να αισθανόμαστε άμεσα τη φρίκη και αυτό διακρίνει τη μια πράξη από την άλλη. Αλλά δικαιολογείται αυτό το συναίσθημα; Ποια είναι τα όρια της σκληρότητας; Αισθανόμαστε μια ανάγκη να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας από αυτό το ερώτημα. Όποιος το θέτει, πρέπει να περιμένει σφοδρό αντίλογο. 

Μετά την επίθεση στους σκιτσογράφους του «Charlie Hebdo» η πολιτικός του γερμανικού κόμματος Linke Ζάρα Βάγκενκνεχτ δήλωσε τα εξής: «Όταν ένα μη επανδρωμένο αεροπλάνο που κατευθύνεται απο τις Δυτικές δυνάμεις, ξεκληρίζει μια αθώα αραβική ή Αφγανική οικογένεια, πρόκειται για έγκλημα εξίσου φρικτό όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και αυτό θα πρέπει να μας γεμίζει με την ίδια ανησυχία και με την ίδια φρίκη». Η Βάγκενκνεχτ προχώρησε πιο πολύ: «Ακόμη και ο γερμανικός στρατός είναι υπεύθυνος για θανάτους αθώων ανθρώπων στο Αφγανιστάν». 

Η ηθική της τρομοκρατίας 

Με αφορμή αυτές τις δηλώσεις, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών Τόμας Όπερμαν καταλόγισε στους Linke ότι πάσχουν από απώλεια προσανατολισμού στην εξωτερική πολιτική: «Το να συγκρίνεις τη δράση του γερμανικού στρατού στο Αφγανιστάν με την τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι, είναι εκτροχιασμός και προσβολή προς όλους τους γερμανούς στρατιώτες». Και ο δημοσιογράφος Μπερντ Ούλριχ της εφημερίδας Die Zeit έγραψε: «Η κ. Βάγκενκνεχτ συγκρίνει τις επιθέσεις στο Παρίσι με τις επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Προωθεί ακούραστα την ανικανότητα των Linke για διακυβέρνηση».  

Όμως αυτή η αυτοπεποίθηση και αγανάκτηση δεν μπορεί να μας κάνει να παραβλέψουμε το γεγονός, ότι η στολή με το φωτεινό πορτοκαλί χρώμα, με την οποία το «Ισλαμικό Κράτος ντύνει τα θύματά του, όπως τον Ιορδανό πιλότο πριν δολοφονηθεί, έχει γίνει προειδοποιητικό  χρώμα του τρόμου καθολικής χρήσης. Δεν είναι τυχαίο: Στο Γκουαντάναμο, όπου γινόταν παλιότερα το βασανιστήρια στις ΗΠΑ, οι βασανιζόμενοι ήταν ντυμένοι με στολές του ίδιου χρώματος. 

Η φρίκη: αυτή είναι είναι η λέξη που χρησιμοποίησαν ο Τζόζεφ Κόνραντ και ο Φράνσις Φορντ Κόπολα. Στο φιλμ «Αποκάλυψη Τώρα», ο Συνταγματάρχης Κουρτς διηγείται πως ο ίδιος, ως στρατιώτης των «Πράσινων Μπερέ» [οι Ειδικές Δυνάμεις του στρατού των ΗΠΑ] εμβολίαζε παιδιά του Βιετνάμ κατά της πολιομυελίτιδας και στη συνέχεια, όταν οι Βιετ Κογκ ήρθαν στο χωριό, έκοψαν όλα τα εμβολιασμένα χέρια. «Τα είδα πεταμένα σ' ένα σωρό, ήταν ένας σωρός από χεράκια. Θυμάμαι πόσο έκλαψα, έκλαψα όπως κλαίνε οι γριές... και τότε ένιωσα σαν να μου τρυπούσε το μέτωπο μια σφαίρα από σκληρό διαμάντι. Και σκέφτηκα: Θεέ μου, τι δημιουργική δύναμη! Τι ιδιοφυΐα! Τι θέληση να το κάνουν, μέχρι τέλους, άψογα! Και τότε κατάλαβα ότι ήταν πολύ πιο δυνατοί από μας, επειδή μπορούσαν να τ' αντέξουν όλα αυτά. Δεν ήταν τέρατα, ήταν άντρες ... είχαν τη δύναμη να το κάνουν... χωρίς συναισθήματα, χωρίς πάθος, χωρίς να φοβούνται Θεία Δίκη και τιμωρία». 

Ο Μπάρλον Μπράντο ως Συνταγματάρχης Κουρτς

«Σκοτώστε όλα τα κτήνη!»

Ο συνταγματάρχης Κουρτς λέει στον λοχαγό Γουίλλαρντ που είχε έρθει για να τον σκοτώσει: «Δεν έχεις το δικαίωμα να με αποκαλείς δολοφόνο - έχεις το δικαίωμα να με σκοτώσεις, έχεις το δικαίωμα να το κάνεις αυτό, αλλά δεν έχεις δικαίωμα να με κρίνεις και να με καταδικάσεις». 

Αυτός ο Κουρτς είναι ένας χαρακτήρας παρμένος από το μυθιστόρημα του Τζόζεφ Κόνραντ «Η Καρδιά του Σκότους», η οποία διαδραματίζεται στο Κονγκό του 19ου αιώνα. Είναι ο «Επικεφαλής του Πιο Απομακρυσμένου Σταθμού». Βαθιά μέσα στη ζούγκλα - την ανθρώπινη, την ηθική, την ψυχική ζούγκλα - έχει οικοδομήσει ένα βασίλειο του τρόμου. Αλλά ακριβώς αυτός ο Κουρτς συντάσσει ένα υπόμνημα για τη «Διεθνή Εταιρεία για την προώθηση της ηθικής της ανθρωπότητας». Ο αφηγητής του βιβλίου το έχει διαβάσει και γράφει: «Ριγώ από ενθουσιασμό. Εδώ ήταν η απεριόριοστη δύναμη του γραπτού λόγου - των λέξεων- λόγια γεμάτα πάθος και ομορφιά...». Όμως στο τέλος αυτής της «συγκινητικής έκκλησης για ανιδιοτέλεια» υπάρχει μια σημείωση που προκαλεί σύγχυση, βιαστικά κακογραμμένη από τον συντάκτη της έκκλησης: «Σκοτώστε όλα τα κτήνη!» 

Ποιούς εννοούσε ο Κουρτς; Εμάς.

O Jakob Augstein αρθρογραφεί στο περιοδικό "Spiegel" και στις εφημερίδες "Süddeutsche Zeitung" και "Zeit". Εκδίδει την εβδομαδιαία εφημερίδα "Der Freitag" ("Παρασκευή").

  

Επιλογή πρόσφατης αρθρογραφίας του J. Augstein: Η στήλη  Im Zweifel links  ("Σε περίπτωση αμφιβολίας, αριστερά" - Der Spiegel - σε γερμανική γλώσσα 

 

Γιάκομπ Άουγκστάϊν στον ιστότοπο Μετά την Κρίση 

Γιάκομπ Άουγκστάιν - Η θρησκεία ως κοινωνική ουτοπία: Η εναλλακτική λύση του Ιησού

Θεοδώρα Σαρίδου - Γκουαντάναμο: Στρατόπεδα συγκέντρωσης πόνου και βασανιστηρίων (εΜΜΕίς website)
  
Οι τρομοκράτες με την ετικέττα ισλαμιστές και ο Μπρέϊβικ: «Tο κακό που ακτινοβολεί» (Αντόρνο-Χορκχάϊμερ)
  
Update 11.2.2015

Φανατικός αθεϊστής δολοφονεί τρείς νεαρούς μουσουλμάνους φοιτητές στην Καρολίνα, ΗΠΑ: Κίνητρο το θρησκευτικό μίσος

Τζόζεφ Κόνραντ

  

Τζόζεφ Κόνραντ - Η καρδιά του σκότους (Ερατώ, μτφ. Γ. - Ι. Μπαμπασάκης)

  

Τζόζεφ Κόνραντ - Η καρδιά του σκότους (Πατάκης, μτφ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου)

  

Γιώργος Βαϊλάκης ("Ημερησία"), για την «Καρδιά του σκότους»
 
T. S. Eliot : The Hollow Men (Οι Κούφιοι Άνθρωποι)   Mistah Kurtz-he dead

Apocalypse Now (FULL MOVIE):