του Βόλφγκανγκ Μύνχάου
Ο ΥΠΟΙΚ Γιάνης Βαρουφάκης θα 'πρεπει να έχει ως καθήκον το να συγκεντρώνει συμπάθεια για τη χώρα του, που την χρειάζεται επειγόντως. Πετυχαίνει το αντίθετο.
Ο Μύνχάου είναι από την αρχή σφοδρός επικριτής της πολιτικής για την κρίση που ασκεί η γερμανική κυβέρνηση. Υποστηρίζει σταθερά το αίτημα (Ελλήνων και άλλων) για τέλος της καταστροφικής λιτότητας. Προτείνει μια άλλη πολιτική της ευρωζώνης, με κοινωνική συνοχή και μεταβιβάσεις πόρων από τις ισχυρές κοινωνικές τάξεις και τις ισχυρές χώρες προς τις αδύναμες χώρες και τάξεις. Βλέποντας τη διαρκή πολιτική ανεπάρκεια και έλλειψη βούλησης των Ελλήνων κυβερνώντων να συνεχίζεται και μετά την πολιτική αλλαγή του Ιανουαρίου, εκπέμπει τώρα σήμα κινδύνου. Τέτοια ακριβώς σήματα αξίζουν την προσοχή μας.
*** Update 18.3.2015: Έτσι δημιουργήθηκε ο «μύθος του μεσαίου δάχτυλου» - «Εφημερίδα των Συντακτών» - Γιαν Μπέμερμαν. Der Spiegel: Jan Böhmermann will Varoufakis-Video manipuliert haben. Ποιά η αλήθεια και ποιά η μυθοπλασία; «Ο κάθε ενδιαφερόμενος άς διαλέξει την εκδοχή που θέλει», λέει ο Μπέμερμαν. Πάντως, καλού-κακού άς ρωτήσει πρώτα Κροάτες αυτόπτες στο Subversive Festival 2013. Πού να θυμούνται από τότε...
Ο Μύνχάου είναι από την αρχή σφοδρός επικριτής της πολιτικής για την κρίση που ασκεί η γερμανική κυβέρνηση. Υποστηρίζει σταθερά το αίτημα (Ελλήνων και άλλων) για τέλος της καταστροφικής λιτότητας. Προτείνει μια άλλη πολιτική της ευρωζώνης, με κοινωνική συνοχή και μεταβιβάσεις πόρων από τις ισχυρές κοινωνικές τάξεις και τις ισχυρές χώρες προς τις αδύναμες χώρες και τάξεις. Βλέποντας τη διαρκή πολιτική ανεπάρκεια και έλλειψη βούλησης των Ελλήνων κυβερνώντων να συνεχίζεται και μετά την πολιτική αλλαγή του Ιανουαρίου, εκπέμπει τώρα σήμα κινδύνου. Τέτοια ακριβώς σήματα αξίζουν την προσοχή μας.
*** Update 18.3.2015: Έτσι δημιουργήθηκε ο «μύθος του μεσαίου δάχτυλου» - «Εφημερίδα των Συντακτών» - Γιαν Μπέμερμαν. Der Spiegel: Jan Böhmermann will Varoufakis-Video manipuliert haben. Ποιά η αλήθεια και ποιά η μυθοπλασία; «Ο κάθε ενδιαφερόμενος άς διαλέξει την εκδοχή που θέλει», λέει ο Μπέμερμαν. Πάντως, καλού-κακού άς ρωτήσει πρώτα Κροάτες αυτόπτες στο Subversive Festival 2013. Πού να θυμούνται από τότε...
Προέκυψαν τώρα προβλήματα στον Γιάνη Βαρουφάκη και εξαιτίας μιας υποτιθέμενης άσεμνης χειρονομίας; Ένα βίντεο στο YouTube, [Hashtag #FingerGate] [από μια παλιά ομιλία Μάιος 2013, στο Κροατικό εναλλακτικό «Subversive Festival» του Ζάγκρεμπ] που έφερε σε ένα τηλεοπτικό talk show ο παρουσιαστής Günther Jauch, προκαλεί έντονες συζητήσεις. Ο Βαρουφάκης επιμένει: το video που δείχνει άσεμνη χειρονομία «ήταν πλαστό». Όμως κάποια στοιχεία δείχνουν ότι μπορεί και να ήταν αυθεντικό.
Λέει ψέματα ο Βαρουφάκης; Στην Ελλάδα αυτή η χειρονομία θα μπορούσε ίσως και να καταλογισθεί στα υπέρ του. Γνωρίζω τον Βαρουφάκη εδώ και μερικά χρόνια. Συναντηθήκαμε στο Βερολίνο, πριν από λίγα χρόνια, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης για την κρίση στη ζώνη του ευρώ. Παρά τις κάποιες διαφορές αντιλήψεων, πάντα θαύμαζα την ευκρίνεια των επιχειρημάτων του. Έγραψε επίσης μερικές φορές στην ιστοσελίδα μου ως φιλοξενούμενος συγγραφέας.
Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές του Ιανουαρίου, φάνηκε πως ο Βαρουφάκης κατάφερε κάτι, στο οποίο οι οικονομολόγοι συνήθως αποτυγχάνουν: μια επιτυχή μετάβαση από την επιστήμη στην πολιτική. Ο μοναδικός οικονομολόγος τρόπος που ξέρω με επιτυχή καριέρα στην πολιτική είναι ο φανταστικός χαρακτήρας του Αμερικανού Προέδρου στην αμερικανική τηλεοπτική σειρά «The West Wing» («Η Δυτική Πτέρυγα»).
Στην πραγματικότητα κανείς δεν το έχει πετύχει. Ο Γερμανός Λούντβιχ Έρχαρντ (Ludwig Erhard) απέτυχε ως καγκελάριος. Ο Αμερικανός Λάρι Σάμερς (Larry Summers) προέρχεται από οικογένεια μεγάλων οικονομολόγων. Όπως και δύο θείοι του είχε και αυτός όλα τα φόντα για το βραβείο Νόμπελ στα οικονομικά, αλλά μετακόμισε στην πολιτική. Το αποτέλεσμα: η χαλάρωση των κανόνων των χρηματοπιστωτικών αγορών, που την επέβαλε ο ίδιος ως υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, είναι μία από τις πρωταρχικές αιτίες της οικονομικής κρίσης.
Η αδέξια διπλωματία απομονώνει πολιτικά την Ελλάδα
Ο Βαρουφάκης δεν έπαιζε ποτέ στην πρώτη κατηγορία των οικονομολόγων, όπως ο Σάμερς. Ο ίδιος θεωρούσε πάντα τον εαυτό του ως οικονομολόγο που έπαιζε στη δεύτερη κατηγορία. Τώρα φαίνεται πως ίσως είναι μόνο στην τρίτη κατηγορία των πολιτικών.
Το γεγονός ότι ο Βαρουφάκης λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του επισκέφθηκε πρώτα τον Βρετανό υπουργό Οικονομικών, προτού συναντηθεί με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο Βερολίνο, μου φάνηκε ως καθόλου καλό σήμα. Το ίδιο όταν αποκάλεσε την Ελλάδα χρεοκοπημένη χώρα. Ή όταν προσπάθησε να σφυρηλατήσει στο Παρίσι μιαν αντι-γερμανική συμμαχία, κάτι που φυσικά οι Γάλλοι δεν επιτρέπουν να συμβεί.
Τις επόμενες εβδομάδες ο Βαρουφάκης φαινόταν να έχει «κολλήσει». Ακολούθησε μια σειρά πραγματιστικών πολιτικών εμφανίσεών του: στο Βερολίνο με τον Σόιμπλε, στη συνέχεια στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την επέκταση του προγράμματος βοήθειας.
Αυτό το Σαββατοκύριακο επανεμφανίστηκε ο παλιός, ματαιόδοξος Βαρουφάκης. Παρουσιάστηκε στο περιοδικό «Paris Match» ως «σοσιαλιστής της σαμπάνιας», και μάλιστα συγχρόνως με την παρουσία του στην Villa d'Este, σε ένα από τα πιο ακριβά ξενοδοχεία του κόσμου, στη λίμνη Κόμο. Εκεί συναντιέται τακτικά η ελίτ της Ιταλίας για να ανταλλάξει απόψεις για την κατάσταση στη χώρα και τον κόσμο. Το λεγόμενο Forum Ambrosetti είναι τόσο παρακμιακό όσο και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (World Economic Forum) στο Νταβός. Είναι ο κύκλος της κοιτάζοντας προς τα κάτω στην ελίτ του κόσμου. Καλά θα έκαναν όλοι να μένουν μακριά από τέτοια fora - και όχι μόνον οι αριστεροί.
Στην περίπτωση του talk show του Jauch ο Βαρουφάκης αμφισβήτησε την αυθεντικότητα ενός βίντεο, στο οποίο έδειχνε το μεσαίο δάχτυλό του στη Γερμανία. Θα μπορούσε να πεί απλά, πως άλλοτε υποστήριξε θέσεις που σήμερα δεν υποστηρίζει πλέον, ως υπουργός. Και επίσης, δεν θα έπρεπε να παρουσιάζει τις δυσκολίες της Ελλάδας ως μικρό πρόβλημα ρευστότητας. Γιατί τώρα πια, με όσα λέει, βρισκόμαστε όλοι σε σύγχυση: ο ίδιος δεν είπε, πριν από λίγες εβδομάδες, ότι η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη;
Δεν έχω ιδέα αν ο Βαρουφάκης θα επιβιώσει πολιτικά στο άμεσο μέλλον. Το πιο σημαντικό είναι το μέλλον της χώρας του, ιδιαίτερα η ένταξή της στη ζώνη του ευρώ. Το Grexit φαίνεται όλο και πιο πιθανό.
Πάντα σκεφτόμουν ότι καθήκον του Βαρουφάκη είναι να κερδίζει τη συμπάθεια για την Ελλάδα, που τη χρειάζεται και θα τη χρειάζεται επειγόντως, ακόμη και σε περίπτωση Grexit. Με την αδέξια διπλωματία του έχει και αυτός συμβάλει στην πολιτική απομόνωση της Ελλάδας μέσα στη ζώνη του ευρώ. Αυτό που έχει «επιτευχθεί», είναι ότι σε περίπτωση Grexit, στη δημόσια συζήτηση δεν θα θεωρηθεί γι' αυτό το γεγονός υπαίτια η Γερμανία, αλλά η ίδια η Ελλάδα.
O Wolfgang Münchau είναι οικονομικός συντάκτης (Financial Times, Spiegel) 
Στον ιστότοπο Μετά την Κρίση - Wolfgang Münchau
Στο Μετά την Κρίση (3.2.2015): Thomas Assheuer, εφημερίδα Die Zeit: Ο Γιάνης Βαρουφάκης και η «Πτώση της Ελένης»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου