Από τον κρατισμό στον αντικρατισμό, και από τη μια πλάνη στην άλλη

του Κώστα Κουτσουρέλη

  

© Το Ποντίκι - Από τον κρατισμό στον αντικρατισμό, και από τη μια πλάνη στην άλλη 15.9.2015

   

Το να περιμένεις, τώρα προεκλογικά, από τους πολιτικούς μας  ένα «εθνικό σχέδιο» για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μοιάζει χούι για τους απελπισμένους. Και οι μεν παλαιοκομματικοί είναι αυτοί που είναι. Ούτε όμως οι φιλελεύθεροι και οι εκσυγχρονιστές, ανεξαρτήτως παρατάξεως, έχουν εκπονήσει τέτοιο «εθνικό σχέδιο». Εγκλωβισμένοι στη μηχανική απόρριψη του κρατισμού των αντιπάλων τους, υποτιμούν μονίμως την κρίσιμη σημασία του κράτους όχι απλώς για τη διευκόλυνση, αλλά για τον σχεδιασμό και το στήσιμο μιας πράγματι παραγωγικής οικονομίας. Έτσι νομίζουν ότι ο αντικρατισμός συνιστά από μόνος του μείζονα οικονομική μεταρρύθμιση, ότι η μείωση και η βελτίωση του δημοσίου συν η ελευθερία της αγοράς θα μας λύσουν τα χέρια.

Μια ανάγνωση - ερμηνεία του δημοψηφίσματος και του «Όχι»: Κουλτούρα υπερηφάνειας και απόρριψης

του Γεράσιμου Μοσχονά

  

© Το Βήμα - Γεράσιμος Μοσχονάς: Κουλτούρα υπερηφάνειας και απόρριψης, 12/07/2015
  

Το αιφνίδιο δημοψήφισμα της 5.7.2015 αυτό καθεαυτό και ως αφετηρία για όσα ακολούθησαν αμέσως μετά (συμφωνία και 3ο μνημόνιο), είναι πια ιστορία. Συζητήθηκε μεν πολύ, αλλά τα κίνητρα που οδήγησαν σ' αυτό και το αποτέλεσμά του με την ευρεία νίκη του «όχι», παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ακατανόητα. Η ερμηνεία του Γερ. Μοσχονά ρίχνει λίγο φώς στα γεγονότα του Ιουλίου και έμμεσα, στις συνέπειες που είχαν για τα πιο πρόσφατα: εκλογές του Σεπτεμβρίου, αναμφισβήτητη επικράτηση Τσίπρα - ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σκηνικό, εξοβελισμός από τη Βουλή της «δραχμικής» τάσης του κόμματος, ολική πολιτική περιθωριοποίηση του αντιευρωπαϊσμού με αντιμνημονιακό πρόσωπο.

   

Οι κεντρικές δυνάμεις που υποστήριζαν το «Ναι» (ΝΔ, Ποτάμι, ΠαΣοΚ, ΚΙΔΗΣΟ) είχαν αθροιστικά λάβει 41,01% της ψήφου στις εκλογές του Ιανουαρίου. Οι δε δυνάμεις του «Οχι» (ΣΥΡΙΖΑ, ΧΑ, ΑΝΕΛ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) 48,01%. Στην αφετηρία, λοιπόν, το «Οχι» είχε ένα πλεονέκτημα 7 ποσοστιαίων μονάδων - το πλεονέκτημα στην πραγματικότητα ήταν μεγαλύτερο, διότι ήταν βέβαιο ότι το ποσοστό όσων εκλογέων του ΚΚΕ (5,47% τον Ιανουάριο) θα ψήφιζε «Οχι», θα ήταν εμφανώς υψηλότερο από εκείνο που θα ψήφιζε «Ναι» [το KKE είχε ταχθεί ως γνωστόν υπέρ της άκυρης ψήφου και την προώθησε με δικό του άκυρο ψηφοδέλτιο]. Το αφετηριακό προβάδισμα των 7 (κατ' ελάχιστον) μονάδων μετατράπηκε λοιπόν σε πλεονέκτημα 22,6 μονάδων το βράδυ της 5ης Ιουλίου. Η νίκη του «Οχι» ήταν συντριπτική. Ενα βαθύ εκλογικό κύμα, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, παρέσυρε ακόμη και τα ισχυρότερα προπύργια της αντιπολίτευσης.

Γιόζεφ Ροτ, «Ο ιστός της αράχνης» Αίμα στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης

του Μάκη Καραγιάννη 

© Αναγνώσεις της εφημερίδας Αυγή (2.2.2014) αναδημοσίευση Πολιτική Επιθεώρηση

  
Joseph Roth: Ο ιστός της αράχνης, εκδ. Κριτική, μτφρ. Τούλα Σιετή, σελ. 186

   

Joseph και Frederike Roth, Βερολίνο, 1920
(Imagno/Hulton Archive/Getty Images)

Πώς φτάνει ένας άνθρωπος να σηκώσει το τσεκούρι στον αέρα και να σπάσει το κρανίο του συμπολίτη του; Πώς οδηγείται μια κοινωνία στη μισαλλοδοξία και τον φασισμό; Αυτά τα ερωτήματα θέτει ο Γιόζεφ Ροτ,  ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς της γερμανόφωνης λογοτεχνίας, που αποτύπωσε με τα  μυθιστορήματά του το πνευματικό κλίμα  της κεντρικής Ευρώπης, την εποχή της πτώσης της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας.  

Γεννημένος από Εβραίους γονείς στη Γαλικία, στο ανατολικό της άκρο, ξεκίνησε ως αντιμοναρχικός και σοσιαλιστής υπογράφοντας άρθρα με το ψευδώνυμο «Κόκκινος Γιόζεφ», αλλά είχε πάντα συμπάθειες στη μεγαλοαστική τάξη. Ενθουσιάστηκε από την «Ομάδα 25», στην οποία ανήκαν ο Μπέρτολτ Μπρεχτ και ο Άλφρεντ Ντέμπλιν, γρήγορα όμως απομακρύνθηκε από αυτήν.  Στη διάρκεια του μεσοπολέμου περιπλανήθηκε ως δημοσιογράφος και ανταποκριτής των εφημερίδων κυρίως στη Βιέννη, το Βερολίνο και το Παρίσι. Στα σαράντα πέντε του, και αφού γράψει τον Θρύλο του Αγίου Πότη, το αλκοόλ θα του δώσει τη χαριστική βολή πεθαίνοντας από κίρρωση ήπατος.

Joseph Roth και Friederike (Friedl) Roth 

στη Νότια Γαλλία, 1925, LBI Photograph Collection

Jakob Augstein: Η δημοκρατία πεθαίνει στο Κέντρο

του Γιάκομπ Άουγκστάιν

  

© Der Spiegel - Jakob Augstein: Im Zweifel links: Deutschland, dein Elend ist die Mitte, 6.08.2015

  

Στην Ευρώπη συμβαίνουν ζυμώσεις. Η πολιτική διαμαρτυρία είναι παρούσα και πάλι.  Εξαίρεση αποτελεί προς στιγμήν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, όπου η δημοκρατία μοιάζει σαν να αποκοιμήθηκε. Οι Γερμανοί συγχέουν τώρα τη σταθερότητα με την απάθεια. Ωστόσο οι ποικίλες νέες ζυμώσεις στην ευρωπαϊκή επικράτεια, ακόμη και όταν παίρνουν τη μορφή του λαϊκισμού, απελευθερώνουν δυνάμεις αναγκαίες για την ανανέωση του κατεστραμμένου συστήματος. Oι πολιτικοί του Κέντρου δεν το κατανοούν, παρερμηνεύουν την πραγματικότητα. Ο Γ. Άουγκστάιν ρίχνει μια «αιρετική» ματιά στη σημερινή Ευρώπη.

   

Μια επανάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη. Μια μεγάλη αναστάτωση. Το άν πρόκειται να μας οδηγήσει σε κάτι καλύτερο ή σε κάτι χειρότερο, δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί. Το όπλο αυτής της επανάστασης είναι ο λαϊκισμός. Το Μέσο που την διαδίδει είναι το Διαδίκτυο. Όπως και κάθε επανάσταση, έτσι και αυτή έχει τους στόχους της και τα θύματά της. Στόχος είναι η ανανέωση της δημοκρατίας, πράγμα που είναι απολύτως αναγκαίο. Το θύμα είναι το κομματικό σύστημα με βάση το Κέντρο. Δεν αξίζει να χύνουμε και πολλά δάκρυα για το θύμα. Προς το παρόν, η Γερμανία, ο γίγαντας στην καρδιά της Ευρώπης που πάσχει από υπνηλία, νοιώθει μόνον ένα ασθενικό αεράκι από την επερχόμενη θύελλα. Όμως άν όλα πάνε κατ΄ευχήν, σύντομα θα πνεύσει και εδώ ένας ζωογόνος άνεμος και θα διώξει τη μούχλα που προκαλεί ασφυξία στο πολιτικό σύστημα. Είναι η μούχλα του Κέντρου. 

Ίσως είναι καλό το γεγονός ότι όλο και λιγότεροι άνθρωποι διαβάζουν εφημερίδες. Γιατί άν τις πιστέψουμε, το ποιά θα είναι η επόμενη Καγκελάριος είναι ήδη δεδομένο: η Άνγκελα Μέρκελ. Επίσης, γιατί μερικοί πολιτικοί στη Σοσιαλδημοκρατία δεν είναι σίγουροι για το αν θα πρέπει να έχουν έναν δικό τους υποψήφιο για την καγκελαρία. Η Γερμανία δείχνει πώς μια δημοκρατία μπορεί να αυτοκτονήσει. Η δυστυχία των Γερμανών είναι ότι συγχέουν τη σταθερότητα με την απάθεια. Και αυτή η δυστυχία έχει ένα όνομα: Κέντρο. Το Κέντρο είναι η περιοχή της πολιτικής διαφθοράς. Η δημοκρατία πεθαίνει στο Κέντρο.

«Βγάλτε το κράνος». Από την εφημερίδα Freitag, τ. 33/2015

Η ταξική ψήφος: Τι μένει αμετάβλητο, τι αλλάζει. Δυο άρθρα, των Πάνου Λουκάκου και Cas Mudde

Προς το παρόν ο Τσίπρας είναι η μόνη εναλλακτική λύση· η προσοχή θα στραφεί στην εσωτερική πολιτική. Η «πανουργία του Λόγου» (Χέγκελ) εκδηλώθηκε με μεγάλα κέφια: με τον τέως αντιμνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ η χώρα υπερβαίνει την απολιτική αντίθεση «μνημόνιο - αντιμνημόνιο». Tώρα η νέα μεγάλη διαχωριστική γραμμή είναι «πλούσιοι – φτωχοί». Απομένει να το συνειδητοποιήσει και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να επιχειρήσει επανορθωτικές πολιτικές για κοινωνική συνοχή και οικονομική αποτελεσματικότητα μετά από τα ατέλειωτα χρόνια (μνημονιακά και κυρίως προμνημονιακά) ακραίας κοινωνικής ανισότητας και παραγωγικής διάλυσης. Με δεδομένη τη διάσπαση της κοινωνίας, πρέπει και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εμπεδώσουν στη «διαδικασία πένθους» τους, αφενός ότι χωρίς σύνδεση με τον κόσμο της μισθωτής εργασίας (και των ανέργων!) η σοσιαλδημοκρατία ήταν, είναι και θα είναι ανύπαρκτη, αφετέρου ότι η κεντροδεξιά δεν θα ανακάμψει όσο αδιαφορεί επιδεικτικά για την κοινωνική συνοχή. 

Γ. Ρ.

 

Η ταξική ψήφος

του Πάνου Λουκάκου

 

© The TOC - Times of Change: Η ταξική ψήφος 22.9.2015
  

Το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής αποτέλεσε έκπληξη. Έκπληξη γιά όλους: Πολιτικούς, δημοσιογράφους, δημοσκόπους, πολίτες. Οι περισσότεροι ανέμεναν εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά νίκη οριακή και με ποσοστά χαμηλά περί το 30%. Κανείς - ούτε ο ίδιος ο κ. Τσίπρας - είχε προβλέψει νίκη με 35,5% και με 7,5 μονάδες διαφορά από τη Νέα Δημοκρατία.

Υπήρχε ένα απλό σκεπτικό πίσω από όλα αυτά: Στις εκλογές του Ιανουαρίου ο ΣΥΡΙΖΑ είχε λάβει 36%. Έκτοτε είχαν μεσολαβήσει πολλά. Αποτυχημένες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Κλείσιμο τραπεζών. Capital control. Λάθη εκτιμήσεων γιά το ισχύον διεθνές πλαίσιο. Λάθη στις επιλογές προσώπων. Υπογραφή του τρίτου μνημονίου. Διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και δημιουργία της Λαϊκής Ενότητας.

Θα ανέμενε κανείς ότι όλοι αυτοί οι παράγοντες θα μείωναν ουσιωδώς το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με τον Ιανουάριο. Και όμως αυτό δεν συνέβη. Παρά τις τρεις μονάδες που «έκοψε» η Λαϊκή Ενότητα μάλιστα, το κόμμα του κ. Τσίπρα έπεσε μόνο κατά μία. Και ο Α. Τσίπρας έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός που υπογράφει μνημόνιο και επανεκλέγεται. Οι δύο προηγούμενοι – Παπανδρέου και Σαμαράς – συνταξιοδοτήθηκαν.

Άραγε θα θυμάται κάποιος τ’ όνομά μας; Θάνος Ανεστόπουλος, Διάφανα Κρίνα

της Μαρίας Θανασούλια
  

© Red NoteBook - Μαρία Θανασούλια: Άραγε θα θυμάται κάποιος τ’ όνομά μας; 14.9.2015

1996. Ο κύριος Γιάννης, ιδιοκτήτης του συνοικιακού δισκοπωλείου έχει αναλάβει να μας ενημερώνει για ό,τι καλό κυκλοφορεί. Είμαστε γυμνασιόπαιδα που ανακαλύπτουμε τον κόσμο και οι καλύτεροι πελάτες του.
«Να πάρετε να ακούσετε αυτό. Είναι τα Διάφανα Κρίνα.»

Πήρα το cd με το σκούρο εξώφυλλο την ίδια μέρα. Δύο φωτογραφίες, το όνομα του συγκροτήματος, ένα fleur de lis και ο τίτλος: «Έγινε η απώλεια συνήθειά μας». Η ακρόαση έγινε στο σπίτι μίας φίλης. Το βιβλιαράκι με τους στίχους περνούσε από χέρι σε χέρι και σαν υπνωτισμένοι αποστηθίζαμε την κάθε λέξη.

Έκτοτε δε χάσαμε ούτε μισή συναυλία, ούτε έναν δίσκο. Στα πρώτα live ήμασταν λίγοι. Μετά περισσότεροι. Πολύ περισσότεροι. Στο «Δίπλα στο Ποτάμι», στο «ΑΝ», στο «Φίλων Διάβαση», στο γήπεδο του Χαλανδρίου, στο «ΡΟΔΟΝ»... Ένας στρατός μαυροφορεμένων παιδιών που τραγουδούσε στίχους του Καρθαίου, του Ουράνη, του Καψάλη, αλλά και δύο ακόμα σπουδαίων ποιητών που παρουσιάστηκαν αίφνης: του Θάνου Ανεστόπουλου και του Παντελή Ροδοστόγλου.

Κόσμος χωρίς σύνορα, ψευδαισθήσεις στα εθνικά κράτη

του Χένρικ Μύλλερ
   
© Der Spiegel - Henrik Müller: Welt ohne Grenzen: Der Unsinn der Nationen  20.9.2015 
  

Στην Ελλάδα έγιναν εκλογές - όμως τι πραγματικές εναλλακτικές επιλογές έχει στη διάθεση της αυτή η χώρα; Παντού στον κόσμο, μέσα στα εθνικά κράτη συμπεριφέρονται λές και μπορούν πραγματικά να καθορίζουν την τύχη τους αυτά τα ίδια, μόνα τους. Πρόκειται για ψευδαίσθηση. 

  

Ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε να παραμείνει επικεφαλής της κυβέρνησης. Φυσικό. Ήθελε να κερδίσει τις εκλογές. Αλλά τι πραγματικά σκοπεύει να κάνει παραμένοντας σ' αυτό το αξίωμα; Είχε υποσχεθεί άλλοτε στους συμπολίτες του εθνική αυτοδυναμία. Αξιοπρέπεια σε έναν υπερήφανο λαό, να αποφασίζει αυτός για την τύχη του. Δεν το επέτυχε. Στο τέλος, ο Τσίπρας δεν είχε άλλη επιλογή, παρά μόνον να υποκύψει στις απαιτήσεις των δανειστών της χώρας του.
Προβλήματα εθνικής κυριαρχίας; Μα δεν εντοπίζονται πια μόνον σε μικρές χώρες όπως η Ελλάδα. To κύριο καθήκον της Τζάνετ Γέλεν (Janet Yellen) είναι να κρατά χαμηλά τον πληθωρισμό και την ανεργία στην Αμερική. Είναι δουλειά  της Κεντρικής Τράπεζας Fed της Ουάσιγκτον, στην οποία προεδρεύει, να φροντίζει για την οικονομία των ΗΠΑ. Αυτό λέει ο νόμος. Και πράγματι, είχε πλέον έλθει η ώρα να τελειώσει η εποχή των μηδενικών επιτοκίων, δεδομένου ότι η οικονομία των ΗΠΑ μεγεθύνεται τώρα με αξιοσημείωτους ρυθμούς. Αλλά όταν ήρθε η ώρα της πράξης, την περασμένη Πέμπτη, η Yellen και οι συνεργάτες της στην ηγεσία της Fed αποθαρρύνθηκαν, φοβήθηκαν να αυξήσουν το βασικό της επιτόκιο. Σε μια εποχή που η Κίνα και άλλες μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες απειλούνται από οικονομική επιβράδυνση, η ηγεσία της Fed φοβάται μιαν αλυσιδωτή αντίδραση παγκόσμιας κλίμακας.

Εθνική κυριαρχία; Μα, ακόμη και η ηγεσία της κεντρικής τράπεζας της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, βλέπει πια πως δεν έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει κυρίαρχα, αυτεξούσια, για το νόμισμά της.

Οι κεντρικές τράπεζες θα αυξήσουν τα βασικά επιτόκια μόνον όταν επανενεργοποιηθούν οι επενδύσεις στην πραγματική οικονομία

των Γκέρχαρντ Σικ και Σβεν Γκίγκολντ
   
Gerhard Schick, Sven Giegold:  Höhere Zinsen gibt es erst, wenn wieder investiert wird   17.9.2015

Στις 17.9.2015 η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα Fed των ΗΠΑ αποφάσισε να μην αυξήσει τα βασικά επιτόκια

   

Με δεδομένους τους κινδύνους που εξακολουθούν να απειλούν τις οικονομικές εξελίξεις και να εμποδίζουν την ανάπτυξη, θα ήταν πολύ πρόωρη μια αύξηση των επιτοκίων εκ μέρους της Fed τώρα. Από την άποψη αυτή, η απόφαση της Fed ήταν σωστή. Όμως και η Fed στερείται των εργαλείων για κατάλληλη και επαρκή ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, που να διασφαλίζει ότι το χαμηλό επιτόκιο θα παράγει αποτελέσματα στην πραγματική οικονομία και προπάντων ότι δεν θα δημιουργεί νέες οικονομικές φούσκες. Επειδή αυτά τα στοιχεία λείπουν, επικρέμεται η απειλή νέων αναταραχών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, που εξακολουθούν να είναι ασταθείς. Επιπλέον, πρέπει να αυξηθούν επειγόντως οι επενδύσεις, προκειμένου να απορροφήσουν την υπερβολική ρευστότητα, απομακρύνοντάς την από τις αγορές, αλλά και για να αντιμετωπισθεί ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού.

Οι Έλληνες που κυβερνούν τους Έλληνες. Ή, πώς την πεθαίνουν τη χώρα

 του Δημήτρη Δημητριάδη

  

©  Το Βήμα, Δημήτρης Δημητριάδης: Οι Ελληνες που κυβερνούν τους Ελληνες, 02.08.2015

Ένα πολύ σκληρό, πολύ προεκλογικό γραπτό σύν κάποια άλλα. Αυστηρώς ακατάλληλο για πιστούς οπαδούς κομμάτων, για πελάτες και προστατευμένους τροφίμους του βαθέος ελληνικού κράτους, για λαϊφστυλίστες, για μπάχαλους, για δεξιούς και αριστερούς καλοπερασάκηδες, για όσους τα βλέπουν όλα ως συνωμοσία εναντίον τους ή κατά του έθνους ή κατά του κόμματός τους. Ακατάλληλο για Έλληνες μεσοαστούς που επωφελήθηκαν στις δεκαετίες της άτακτης ιδιωτικής συσσώρευσης 1980-2008. Ακατάλληλο για τον ιδεοληπτικό και κολλημένο, είτε «φιλελεύθερο» είτε «μαρξιστή». Ακατάλληλο για τον εγωϊστή-ηδονιστή που λέει σημασία έχει μόνον να περνάω καλά. Ακραίο, σκληρό γραπτό. Όμως, ακόμη και άν διαφωνείς με την κατάληξή του, ακόμη κι άν δεν δίνει λύσεις, μιλά πολύ λιγότερο ακραία και πολύ περισσότερο υπεύθυνα απ' όσα ξεστομίζουν Έλληνες πολιτικοί κάθε χρώματος σ' αυτές τις αλλεπάλληλες εκλογές εν καιρώ κρίσης. Γιατί «δεξιός» ή «αριστερός» ο διάολος, αυτός πάντα δουλεύει πιο σκληρά όταν η ανεργία τρώει εκείνους που ο διάολος αποκαλεί παιδιά του.

Γ. Ρ.

(…)
Η Ελλάδα ταξιδεύει χρόνια ανάμεσα στους δολοφόνους.

ΤΑΚΗΣ ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ, Το Χρονικό, XVI, 7/10/74

  

Δεν είναι απαράβατος όρος το να κυβερνώνται οι Έλληνες από Έλληνες. Δεν είναι κριτήριο ανεξαρτησίας, αξιοπρέπειας, υπερηφάνειας, το να είναι Ελληνες αυτοί που κυβερνούν την Ελλάδα. Αρκεί που είναι Έλληνες όσοι βρίσκονται στην εξουσία, για να βρίσκονται στην εξουσία; Αρκεί που είναι Έλληνες αυτοί που διαπράττουν όσα διαπράττουν εναντίον των Ελλήνων, για να τους θεωρούν οι Έλληνες τους μόνους που επιτρέπεται και δικαιούνται να τους κυβερνούν; Ποιοι και τι είναι οι Έλληνες που κυβερνούν τους Έλληνες;
Μήπως το «Έλληνες» είναι συγκάλυψη, ψευδαίσθηση, αποδεκτό προκάλυμμα για εξαπάτηση, για ψευδολογία, απόκρυψη ανικανότητας, ασημαντότητας, ληστείας, αλητείας, απληστίας, κοροϊδίας, διανοητικής διάλυσης; Υπουλη απόκρυψη νεποτισμού, προσωπικού κέρδους, ιδιωφελούς διαχείρισης του κοινού συμφέροντος, φαινομενικής μετάλλαξης προκειμένου ο σκληρός πυρήν να παραμείνει αμετάλλακτος αφού είναι από τη σύστασή του ανεπίδεκτος αλλαγής, άρα προσηλωμένος στο «κόλλημα», καθηλωμένος στο «βλήμα»;

Ulrike Guérot: Η ακραία ανισότητα και οι απατηλοί μύθοι που αφηγούνται οι κοινωνικές ελίτ

της Ούλρικε Γκερό

   
©  Der Standard - Ulrike Guérot: Trinken Sie noch linksdrehendes Wasser? 27.8.2015

και στον προσωπικό ιστότοπο της Ulrike Guérot

 

Είναι γνωστό ότι στην Αμερική, η ιστορία του Ρόκφέλερ, για τον μικρό λούστρο που κατάφερε να γίνει εκατομμυριούχος, εξακολουθεί να πείθει. Γι' αυτό το λόγο, άν ρωτήσετε τους Αμερικανούς ταξιτζήδες, οι περισσότεροι θα σας πούν ότι ψηφίζουν Ρεπουμπλικανούς, επειδή οι Δημοκρατικοί τους κλέβουν επιβάλλοντας φόρους. «Freedom». Αυτού του είδους η ελευθερία είναι μια καθαρά αμερικανική αφήγηση. Η ελευθερία από το κράτος και τους φόρους είναι αναπόσπαστο κομμάτι της, γιατί διαφορετικά δεν μπορεί κανείς να αποκτήσει χρήματα, πόσο μάλλον να πλουτίσει. Το γεγονός ότι, παρόλα αυτά, ούτως ή άλλως δεν πλουτίζει, δεν έχει γι' αυτούς σημασία.
Από τη δεκαετία του 1970, το πραγματικό εισόδημα του φτωχότερου ενός πέμπτου των Αμερικανών μειώνεται σταθερά. Το όνειρο κανενός λούστρου δεν γίνεται πραγματικότητα. Δεν πειράζει. Τα ετήσια εισοδήματα της αμερικανικής μεσαίας τάξης έχουν μείνει στάσιμα στο ύψος των 50.000 $ περίπου και αυτή η στασιμότητα είναι ολοφάνερη. Ο Τζόζεφ Στίγκλιτς (Joseph Stiglitz) έχει παρουσιάσει  τα αριθμητικά στοιχεία το 2012, στο βιβλίο του The Price of Inequality - «Το τίμημα της ανισότητας», στο οποίο υποστηρίζει μεταξύ των άλλων, ότι μια τόσο μεγάλη αύξηση της ανισότητας των εισοδημάτων, με την πάροδο του χρόνου θα έχει ως αναγκαστική συνέπεια και την απώλεια της δημοκρατίας.

Σε καιρό κρίσης χρειάζεται αξιόπιστη κυβέρνηση, ισχυρή και σοβαρή αντιπολίτευση, διακριτές πολιτικές επιλογές

Τα πιο βαθειά καζάνια της Κόλασης τα έχουν φυλαγμένα για όσους δεν επιλέγουν και μένουν ουδέτεροι σε εποχές κρίσης

 
(Δάντης, Θεία Κωμωδία, ελεύθερη απόδοση)

 

Η αποτυχημένη 7μηνη (μη) διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εντός της χώρας, η απότομη προσγείωση μετά τη μακρά διαπραγμάτευση με τους εταίρους και η τελική στροφή, απέδειξαν στην πράξη ότι το κόμμα αυτό δεν ήταν προετοιμασμένο να κυβερνήσει, ούτε είχε επεξεργασμένη στρατηγική και τακτική για να αντιμετωπίσει την ελληνική κρίση ως ιδιόμορφο κομμάτι της κρίσης στην ευρωζώνη. 

Λοιπόν, με τι «πιστοποιητικά επάρκειας» στην τεχνογνωσία της διακυβέρνησης διεκδικεί το κόμμα αυτό μιαν ακόμη ευκαιρία; 

* Η αποδεδειγμένη ανεπάρκεια και των προηγούμενων κυβερνώντων στον καιρό της κρίσης, από την ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ, απλά σχετικοποιεί την ανεπάρκεια του ΣΥΡΙΖΑ: ούτως ή άλλως έχουμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε ανεπαρκείς. 

* Το πιο σοβαρό επιχείρημα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καν συζητηθεί. Είναι η ίδια η στροφή που έκανε, όταν βρέθηκε μπροστά στο βάραθρο όπου οδήγησε το κόμμα αυτό η αποτυχημένη διαπραγμάτευση χωρίς συνεκτική διαπραγματευτική στρατηγική. Αποφάσισε τότε με ριζικό τρόπο, αντιστρέφοντας στην πράξη τη μέχρι τότε μεθυσμένη πορεία του. Φαίνεται πως οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι τις αρχές Ιουλίου 2015 δεν ήξεραν τι ακριβώς ήθελαν. Κυριολεκτικά. Δεν έδειχναν μόνον αναποφάσιστοι, αλλά ως κομματικός οργανισμός, πιθανώς και ως ηγεσία, όντως δεν είχαν αποφασίσει τι θέλουν. Αν και ήταν επί διόμισυ χρόνια κυβέρνηση σε αναμονή.

Bartolomeo Di Fruosino: Inferno (δεξιά)

Χαλκιδική, η «αθέατη» πλευρά της καταστροφής - αφανισμός των δασών και ανεξέλεγκτη δόμηση

του Γιώργου Λιάλιου

© Καθημερινή - Από το 1945 η Χαλκιδική άλλαξε «πρόσωπο», 30.08.2015

Άς βλέπουμε και την «αθέατη πλευρά της σελήνης»: εδώ και χρόνια, όταν γίνεται συζήτηση για τη Χαλκιδική, όλοι οι προβολείς πέφτουν στη χρυσοθηρία και στις Σκουριές. Υπάρχει όμως και η άλλη καταστροφή, η πιο αργή, αλλά διαρκής και μακροχρόνια. Η Χαλκιδική υποβαθμίστηκε σε απέραντο παραθεριστικό τόπο των Θεσσαλονικέων και όχι μόνον. Η οικιστική πίεση που ασκεί η παραθεριστική κατοικία και ο τουρισμός στο πολύμορφο, εύθραστο περιβάλλον της, έχει ως αποτέλεσμα νόμιμα και αυθαίρετα περιβαλλοντικά τερατουργήματα. Αφανίζει κάθε γωνιά ανέγγιχτης φύσης, παραμόρφωσε εντελώς τις κοινότητες και την παραγωγική τους διάρθρωση. 

Αυτό που συνδέει τις δύο συμφορές που πλήττουν την Χερσόνησο είναι η απουσία ρυθμιστικού περιφερειακού σχεδιασμού. Παραμένουν αζήτητα, ανύπαρκτα στην Ελλάδα, ο καθορισμός χρήσεων γης με περιορισμό των συγκρούσεών τους, ο έλεγχος της φέρουσας ικανότητας των οικοσυστημάτων, οι πολιτικές για ορθολογική εκμετάλλευση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιφέρειας. Λείπει η χωροταξία που περιορίζει τη διαρκή δημιουργία χάους.

Σε ζοφερούς καιρούς οικονομικής κρίσης, ποιός μιλά γι' αυτή την αποσιωπημένη αλλά ανεπανόρθωτη καταστροφή; Είναι πολύ βολική για μας τους φιλοξενούμενους εισβολείς και πολύ χρηματοφόρα για τους τυχερούς εκ των ντόπιων.

Γ. Ρ.

   

Μπορεί το πρόστιμο που επιβλήθηκε από τον Δήμο Σιθωνίας στον γλύπτη Διονύσιο Καρυπίδη να μην αφορούσε τελικά την «καταστροφή» του τοπίου από τη γοργόνα που σκάλισε στους βράχους μιας παραλίας (αλλά το ότι έκανε ελεύθερο κάμπινγκ), ωστόσο η είδηση προκάλεσε χαμόγελα σε όσους γνωρίζουν την... περιβαλλοντική ευαισθησία αρχών και πολιτών στη Χαλκιδική. Η διαδικασία κατάρτισης των δασικών χαρτών στον νομό έφερε στο φως την εκχέρσωση και καταπάτηση περίπου 130.000 στρεμμάτων δασών, με τις μεγαλύτερες απώλειες στις περιοχές Πολυγύρου και Σιθωνίας. Παράλληλα, η διαδικασία νομιμοποίησης αυθαιρέτων αποκάλυψε την έκταση της αυθαίρετης δόμησης, καθώς μέχρι στιγμής έχουν δηλωθεί περίπου 18.000 αυθαίρετα κτίσματα και ακόμα 28.000 πολεοδομικές παρανομίες. Παρ’ όλα αυτά, οι τοπικές αρχές συνεχίζουν τον πολλαπλασιασμό των προς οικοδόμηση εκτάσεων.

«Άλλοι οικοδομούσαν με το τσεκούρι, άλλοι οικοδομούσαν με τη φωτιά»

Ζίζεκ: Η πολιτισμική ταυτότητα των ευρωπαϊκών κοινωνιών στην εποχή των μεταναστεύσεων

© Der Spiegel: Συνέντευξη του Slavoj Žižek στον Romain Leick: Unsere Trägheit ist die größte Gefahr (14.03.2015) -  Η συνέντευξη σε μορφή pdf με εικόνες (γερμανικά)

  

Ο Σλοβένος φιλόσοφος Σλάβοϊ Ζίζεκ μιλά για τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό, για την ανοχή μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και τα όριά της. Ως επικριτής του καπιταλισμού και ευρωκεντρικός αριστερός υπερασπίζεται την κληρονομιά του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού ως οικουμενικό πολιτισμικό πλαίσιο - «οδηγό». «Ο ατομικιστικός ηδονισμός και ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός αλληλοτροφοδοτούνται», λέει. Φόβοι και ελπίδες: «Τι θα συμβεί αν ο αναπτυσσόμενος αυταρχικός καπιταλισμός σύμφωνα με το κινεζικό μοντέλο, είναι ένδειξη ότι η φιλελεύθερη δημοκρατία έπαψε να είναι προϋπόθεση και κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης, αλλά αντίθετα αποτελεί εμπόδιο για την ανάπτυξη»; Από την άλλη πλευρά: «Ο 20ός αιώνας έχει περάσει. Ένα ολοκληρωτικό καθεστώς δεν είναι βιώσιμο μακροπρόθεσμα».

   

SPIEGEL: Κύριε Ζίζεκ, η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση κατέδειξε πόσο ευάλωτο είναι το σύστημα της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς, αυτό που θεωρήθηκε ως η μοναδική εναλλακτική λύση από τους υποστηρικτές του μετά το τέλος του κομμουνισμού. Εσείς επιμένετε να επιτίθεστε στις αντιφάσεις του σύγχρονου καπιταλισμού. Αναμένετε μια νέα επανάσταση; 
Žižek: Δυστυχώς όχι. 
  
SPIEGEL: Όμως δεν θα θέλατε να τη δείτε να συμβαίνει; Είστε ακόμη κομμουνιστής; 
Žižek: Πολλοί με θεωρούν ως έναν τρελό μαρξιστή που περιμένει την Τελευταία των Ημερών. Μπορεί να είμαι αρκετά εκκεντρικός, αλλά δεν είμαι θερμοκέφαλος. Είμαι κομμουνιστής ελλείψει κάτι καλύτερου, από απελπισία για την κατάσταση στην Ευρώπη. Μισό χρόνο πριν ήμουν στη Νότια Κορέα και έδωσα διαλέξεις για την κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού, ως συνήθως. Ξέρετε, μπλα, μπλα, μπλα. Όμως το κοινό άρχισε να γελά και με ρώτησαν: Τι είναι αυτά που λες; Δεν βλέπεις εμάς εδώ γύρω; Κίνα, Νότια Κορέα, Σιγκαπούρη, Βιετνάμ. Από οικονομική άποψη τα πάμε πολύ καλά. Ποιός βρίσκεται σε κρίση; Εσείς! Εσείς, στη Δυτική Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα, περιοχές της Δυτικής Ευρώπης.  

Pieter Bruegel ο Πρεσβύτερος: Ο Θρίαμβος του Θανάτου